Yoğun Bakım Hemşirelerinin Yönetimsel Kararlara Katılım ve İş Motivasyonları Arasındaki İlişki

Giriş: Çalışma ortamlarında yüksek motivasyon iş doyumunu ve başarıyı arttırır. Hemşirelerin iş verimliliklerini arttıran motivasyon sağlık kurumlarının başarısını olumlu yönde etkiler. Amaç: Bu çalışmada, iki farklı hastanenin yoğun bakım bölümünde çalışan hemşirelerin kararlara katılım düzeylerinin iş motivasyonları ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı türdeki çalışmanın örneklemini iki eğitim ve araştırma hastanesi yoğun bakımlarında görev yapan 122 hemşire oluşturmuştur. Çalışmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Kararlara Katılım Ölçeği ve İş Motivasyonu Ölçeği aracılığı ile toplanarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Yoğun bakım hemşirelerinin yaptıkları işi önemli bulma ve bulunduğu kurumda çalışmaktan memnun olma durumları ile içsel ve dışsal motivasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (p < .05). Hemşirelerin mevcut ve arzu edilen duruma yönelik ölçeğin geneli ve bütün alt boyutlarından aldıkları puanlar arasındaki istatistiksel açıdan anlamlı fark saptanmıştır (p < .05). Karar veren (mevcut durum) grupta İş Motivasyon Ölçeği ve Kararlara Katılım Ölçeği toplam puanı ve alt boyutları arasında istatistiksel olarak farklılık mevcut değil iken (p > .05), karar vermesi gereken (arzu edilen durum) grupta her iki ölçeğin toplam puanları ve alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (p < .05). Sonuç: Yoğun bakımda çalışan hemşireler ortalamanın üzerinde bir motivasyona sahip olup kararlara katılım düzeyleri düşüktür. Mevcut kararlara katılım düzeyleri motivasyonlarını etkilememektedir. Hemşireler kararlarda daha fazla söz sahibi olmak istemekte, ancak arzu edilen durumda motivasyonlarının olumsuz yönde etkilenebileceğini düşünmektedir. Hemşirelerin yönetsel kararlara katılımlarını artırıcı bir yönetim anlayışı geliştirilmesi ve hemşirelerin katkılarının görünür hale getirilmesi hemşireleri kararlara katılım açısından cesaretlendirecektir.

The Relationship Between Decisional Involvement and Job Motivation Levels of Intensive Care Nurses

Giriş: Çalışma ortamlarında yüksek motivasyon iş doyumunu ve başarıyı arttırır. Hemşirelerin iş verimliliklerini arttıran motivasyon sağlık kurumlarının başarısını olumlu yönde etkiler. Amaç: Bu çalışmada, iki farklı hastanenin yoğun bakım bölümünde çalışan hemşirelerin kararlara katılım düzeylerinin iş motivasyonları ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı türdeki çalışmanın örneklemini iki eğitim ve araştırma hastanesi yoğun bakımlarında görev yapan 122 hemşire oluşturmuştur. Çalışmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Kararlara Katılım Ölçeği ve İş Motivasyonu Ölçeği aracılığı ile toplanarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Yoğun bakım hemşirelerinin yaptıkları işi önemli bulma ve bulunduğu kurumda çalışmaktan memnun olma durumları ile içsel ve dışsal motivasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (p < .05). Hemşirelerin mevcut ve arzu edilen duruma yönelik ölçeğin geneli ve bütün alt boyutlarından aldıkları puanlar arasındaki istatistiksel açıdan anlamlı fark saptanmıştır (p < .05). Karar veren (mevcut durum) grupta İş Motivasyon Ölçeği ve Kararlara Katılım Ölçeği toplam puanı ve alt boyutları arasında istatistiksel olarak farklılık mevcut değil iken (p > .05), karar vermesi gereken (arzu edilen durum) grupta her iki ölçeğin toplam puanları ve alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (p < .05). Sonuç: Yoğun bakımda çalışan hemşireler ortalamanın üzerinde bir motivasyona sahip olup kararlara katılım düzeyleri düşüktür. Mevcut kararlara katılım düzeyleri motivasyonlarını etkilememektedir. Hemşireler kararlarda daha fazla söz sahibi olmak istemekte, ancak arzu edilen durumda motivasyonlarının olumsuz yönde etkilenebileceğini düşünmektedir. Hemşirelerin yönetsel kararlara katılımlarını artırıcı bir yönetim anlayışı geliştirilmesi ve hemşirelerin katkılarının görünür hale getirilmesi hemşireleri kararlara katılım açısından cesaretlendirecektir.

___

  • Ahmed, M. Z., & Safadi EG. (2013). Decisional involvement among nurses: Governmental versus private hospitals. Health Science Journal, 7 (1), 18-27.
  • Argon, G. Binbir, H., Çiçek, A., Engin, M., & Vatan, F. (2012). Hemşirelerin yönetsel kararlara katılımlarının incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28 (3), 13-24.
  • Bina, J.S., Schomburg, M.K., Tippetts, L.A., Scherb, C.A., Specht, J.K., & Schwichtenberg, T (2014). Decisional involvement: actual and preferred involvement in decision-making among registered nurses. Western Journal of Nursing Research. 36 (4), 440-455.
  • Blegen, M.A. (1993). Nurses’ job satisfaction: a meta-analysis of related variables. Nursing Research, 42 (1): 36–41.
  • Çetinkaya, F., & Karabulut, N. (2011). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin hasta bakımında karşılaştıkları güçlükler ve motivasyon düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (1), 14-23.
  • Doğanlı, B., & Demirci, Ç. (2014). Sağlık kuruluşu çalışanlarının (hemşire) motivasyonlarını belirleyici faktörler üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 47-60.
  • Engin, E., & Çam, O. (2009). Validity and reliability study of the Turkish psychiatric nurses of job motivation scale. Journal of Psychiatric Mental Health Nursing, 16 (5), 462-472.
  • Gülkaya, G. (2012) Servis sorumlu hemşirelerinin transformasyonel liderlik davranışları ve birlikte çalıştıkları hemşirelerin motivasyon durumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 19 (1), 24-38.
  • Havens, D. S., & Vasey, J. (2003). Measuring staff nurse decisional involvement. The Journal of Nursing Administration, 33 (6), 331-336.
  • Havens, D. S., & Vasey, J. (2005). The staff nurse decisional involvement scale: Report of psychometric assessments. Nursing Research, 54, 376-383.
  • Isfahani, H.M., Aryankhesal, A., & Haghani H. (2014), The relationship between the managerial skills and results of "performance evaluation "tool among nursing managers in teaching hospitals of Iran University of Medical Science.
  • Global Journal of Health Science, 25 7 (2), 38-43. İnfal, S. ve Bodur, S. (2011). Hemşirelerin önem verdikleri motivasyon araçları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 19(2): 77-82.
  • Kath, C. (2004). Management in general practice: The challenge of new general medical services contract. British Journal of General Practice, 54 (507), 734-739.
  • Liu, Y., Hsu, H.T. &, Chen, H.M. (2015). Staff nurse decisional involvement: An Internet mixed-method study in Taiwan. Journal of Nursing Management, 23 (4), 468-78.
  • Özülke, E., & Vatan, F. (2006). The evaluation of the staff nurses decisional involvement. III. International Nursing Management Conference (Kongre Kitabı). Aydın. 9-11 Kasım, 50.
  • Scherb, C.A., Specht, J.K., Loes, J.L., & Reed, D. (2011). Decisional involvement: staff nurse and nurse manager perceptions. Western Journal of Nursing Research, 33 (2), 161-79.
  • Schoombie, T. (2013) Decisional involvement of registered nurses in a tertiary hospital in Saudi Arabia. Thesis of Master, Nursing in the Faculty of Health Sciences at Stellenbosch University, Saudi Arabia.
  • Söyük, S. (2001). Yoğun bakım ve acil ünitelerinde çalışan hemşirelerin motivasyonlarını artırmak için neler yapılabilir? Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi, 5 (1), 24-27.
  • Suominen, T., Leino-Kilpi, H., Merja, M., Doran, D.I., & Puukka, P. (2001). Staff empowerment in Finnish intensive care units. Intensive and Critical Care Nursing, 17: 341–347.
  • Swihart, D., & Porter-O’Grady, T. (2006). Shared governance: A practical approach to reshaping professional nursing practice (3rd ed., pp.1-14). Massachusetts: HCPro.
  • Toode, K., Routasalo, P., & Suominen, T. (2011). Work motivation of nurses: A literature review. International Journal of Nursing Studies, 48: 246–257.
  • Ugur, E., Scherb, C., & Specht, J. (2015). Decisional involvement among staff nurses based on educational level and certification status. Western Journal of Nursing Research, 37 (5), 619-633.
  • Ugur, E., Scherb, C. A., Specht, J. P., Sen S., & Lazzara L. K. (2016). Staff nurse decisional involvement in the United States and Turkey. Western Journal of Nursing Research, Nov 1:193945916679630. doi: 10.1177/0193945916679630.