Klasik dönem Osmanlı eğitim sistemi sıbyan mektepleri ile medreselerden oluşmaktaydı. 1839 tarihli Tanzimat Fermanlyla birlikte başlayan batılılaşma girişimleriyle birlikte modern anlamda eğitim kurumları olarak iptidai, rüşdiye, idadi, sultani ve darülfünun da Osmanlı eğitim sistemindeki yerini aldı. Kuruluşundaki adıyla İzmir Mekteb-i İdadisi, günümüzdeki adıyla Izmir Atatürk Lisesi de Tanzimat'ın açtığı yenileşme hareketlerinin eğitimdeki yansıması olarak 1886 yılında açılmış bir okuldıır. Okulun 122 yıllık bir tarihe sahip olması, eğitim politikalarındaki değişmeler ve gelişmelere bağlı olarak değişik adlarla anılmasına neden olmuş, sırasıyla; İzmir Mekteb-i İdadisi, İzmir Mekteb-i Sultanisi, İzmir Birinci Mekteb-i Sultanisi, Izmir (Erkek) Lisesi, İzmir Birinci Erkek Lisesi olarak anılan okul, 1942 yılında dönemin Cumhurbaşkanı İsmet Inönü'nün okulu ziyareti sonrasındaki isteğiyle İzmir Atatürk Lisesi adını almıştır.

The Ottoman education system of classical period consisted of tradional primary and theological schools. With the attempt of modernization beginning with 1839 Tanzimat Declaration, iptidai, rüşdiye, idadi, sultani and darülfünun as education institution in a modern sense also had a place in the Ottoman education system. Previously named as İzmir Mekteb-i İdadi, now called İzmir Atatürk High School, is a school opened in 1886 along with the reflection of reforming movements beginning with Tanzimat on education. Because the school has a history of 122 years, it has been remembered with different names along with the changes and developments in the education policies. The school named as İzmir Mekteb-i İdadi, İzmir Mekteb-i Sultani, İzmir Boy High School The First Boy High School respectively was named as İzmir Atatürk High School with the request of President İsmet İnönü after visiting the school.