SÜNNET - VAHİY İLİŞKİSİ VE BAZI ÇAĞDAŞ ÂLİMLERE GÖRE BUNUN SÜNNET’İN OTORİTESİNE ETKİSİ

Kur’ân’ın ve Sünnet’in İslâm’ın iki temel kaynağı olduğunda şüphe bulunmamaktadır. Müsellem bir gerçektir ki Zenâdika, bazı aşırı Râfizîler ve modern dönemde oryantalistlerden etkilenen Hint alt kıtasında ve Mısır’da ortaya çıkan Ehl-i Kur’an, İslâm tarihinde Sünnet’e dair bazı şüpheler izhar ederek Hz. Peygamber’in sünnetinin İslâm’ın zorunlu bir kaynağı olduğunu reddetmişlerdir. Ancak Sünnet’in otoritesi problemi, başka bir ifade ile Sünnet’in tamamının bağlayıcı olduğu, bağlayıcı ise hangi ölçüde ve ne tür Sünnet’in bağlayıcı olduğu meselesi Müslüman âlimler arasında tartışmalıdır. Kısaca bu problemin kaynağı, Sünnet’in ilahî vahiyle münasebetine bağlıdır. Bu sebeple Sünnet’in doğru anlaşılması ve otoritesinin tespit edilmesi, onun vahiyle münasebetinin isabetli bir şekilde tespit edilmesine bağlıdır. Ayrıca bu problemin çözümü, Hz. Peygamber’in Kur’ân’dan başka vahiy alıp almadığına dayanmaktadır. Bundan dolayı İslâm âlimleri bu hususta iki farklı görüşü benimsemişlerdir. Onların çoğu, vahyi, vahy-i metlüv ve vahyi gayr-i metlüv şeklinde iki kısma ayırmışlardır. İşte bu çalışma, konu ile ilgili çağdaş Müslüman âlimlerin farklı görüşlerini belirlemeye ve bu görüşleri gruplandırarak haklarında hüküm vermeye gayret etmektedir. İkinci olarak çalışmamız, onların kullandıkları delillerin muteber olup olmadığını, bu husustaki çeşitli yaklaşımları ve ne tür sonuçları olduğunu değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

THE RELATIONSHIP BETWEEN THE SUNNAH AND THE WAḤY AND ITS EFFECTS ON THE AUTHORITY OF SUNNAH ACCORDING TO SOME CONTEMPORARY SCHOLARS

There is no doubt that the Qur’ān and the Ṣunnaḥ are the two main sources of Islām. It is also axiomatic that throughout Islāmic history, only a few marginal groups such as Zanādiqa (heretics), some extremists named Rāfıḍis and Ahl al-Qur’ān, influenced by some orientalists,  and emerged in the Indian sub-continent and Egypt in modern times, disregarded the Sunnah of the Prophet as an essential source of Islām by casting some doubts. But the problem of the authority of the Sunnah, in other words, whether the Sunnah is completely binding, and if it is, to what extent it is and which sorts of the Sunnah are binding is a controversial issue among Muslim scholars. Shortly, the source of this problem is related to the relationship of the Sunnah with the divine revelation (waḥy). The correct understanding of the Sunnah and the determination of its authority, therefore, depend on the determination of its relationship with waḥy. The solution of this problem is also based on whether the Prophet received any waḥy apart from the Holy Qur’ān. Accordingly, Muslim scholars have adopted different views on this matter. Most of them classified waḥy into two parts as al-waḥy al-matluw and al-waḥy al-ghayr al-matluw. Thus, this study is an attempt to determine and organize different opinions of contemporary Muslim scholars on this issue and assess them through classification in the first instance. Secondly, it will evaluate the validity of these arguments and discuss these varying approaches and the kind of results that they have caused.

___

  • ReferencesAbdulganiy, Abdulkhālik, Hujjiciyatu al-Sunna, Riyadh: al-Dār al-ālamiyye li’l-kitābi’l-Islāmī, 1415/1995.Abū Rayya, Mahmud, Adwāu ala al-Sunnatu al-Muhmmadiyya aw difā‘ an al-ḥadīth, Beirut: Muassasatu ālami al-matbuat, no date.Ajāj al-Khatīb, al-Sunna al-Nabawiyya. Makânatuhā wa ḥifẓuhā wa tadvinuhā wa tanfidu ba‘ḍu al-shubuhât, Damascus: Dar al-Fikr, 1431 /2010.Albayrak, Halis, Kur’an’da Insan-Gayb Ilişkisi, Istanbul 1993 (in Turkish).Ālūsī, Abu al-Sanā Shābuddīn Mahmūd b. Abdullāh b. Mahmūd Ālūsī,, Rūḥu’l-maānī, Beirut: Dār al-Fikr, 1417/1997.Āmirī, Abu’l-Hasen Muḥammad b. Yūsuf, Kitābu’l-ilām bi manākıbı’l-Islām (nashr. A. Abdulhamid Gurāb), Cairo 1967.Andalusī, Abū Hayyān Muhammed b. Yūsuf b. Alī b. Yūsuf b. Hayyān Abū Hayyān (d. 745/1344), al-Baḥri’l-muḥīt, Beirut: Dāru al-Kutubi’l-ilmiyye, 1422/2001.Aynī, Abū Muḥammad Badraddin Mahmūd b. Ahmad b. Mūsā al-Ḥanafī, Umdatu al-qāri sharḥ Ṣaḥīhi’l-Bukhārī, Idāretu’t-tıbāati’l-munīriyye, Cairo no date.Azīmābādī, Avnu’l-Ma’būd, XII, 231.Bagawī, Abū Muḥammad Muḥyissunna Husain b. Mas‘ud, Tafsīru’l-Bagawī/Maālimu’t-tanzīl (thq. Hālid Abdurrahman Ak), Beirut: Dāru’l-Ma‘rife, 1407/1987.Baydawī, Abū Saīd Nasıruddin Abdullah b. Omar b. Muḥammad, Anwāru’t-Tanzīl wa asrāru’t-ta’wīl, Beirut: Dāru’l-Fikr, no date.Jassās, Abū Bakr Ahmad b. Alī Rāzī Jassās, Ahqāmu’l-Qur’ān (Thq. Muhammed al-Sadiq al-Kamhawī) Beirut: Dāru Ihyāi’t-turāth al-Arabī, 1405.Dihlevī, Abū Abdilazīz Qutbuddīn Shah Waliyyullah Ahmad b. Abdirrahīm b. Wajīhiddīn al-Dehlawī al-Fārūqī (d.1176/1762) (trans. into Turkish Mehmet Erdoğan), Hujjatullahi al-bāliga, Istanbul 1994.Doğanay, Suleyman, Hadis Rivayetinde Ravi Tasarrufları ve Doğurduğu Problemler, Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Islam Araştırmaları Merkezi (ISAM), 2009 (in Turkish).Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili, Eser Neşriyat, no place, 1979 (in Turkish).Erul, Bünyamin, “Harput’lu Abdulhamit Hamdi Efendi (1830-1902) ve Hz. Peygamber’in Bilgisine Dair Bir Risalesi”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2001, sayı: 6, s. 15-16. ------------, “Hz. Peygamber’e Kur’an Dışında Vahiy Geldiğini İfade Eden Rivāyetlerin Tahlil ve Tenkīdi”, İslāmiyāt I (1998) sayı: 1, s. 55-72. (in Turkish).Fīrūzābādī, Abu’t-Tahir Majduddin Muḥammad b. Yakub b. Muḥammad, Tanwīru’l-miqbās min Tafsiri Ibn Abbās, Beirut: Dāru Kutubi’l-ilmiyye, no date.Gazzālī, Abū Hamīd Hujjat al-İslam Muḥammad b. Muḥammad , al-Muṣtaṣfa min ilm al-usūl (dirāse ve taḥqīq Hamza b. Zuhayr Hāfıẓ), Jidda: al-Sharīkatu al-Madina al-Munawwara li’t-tıbaa wa’n-nashr, no date. Genç, Mustafa, Sunnet Vahiy Ilişkisi, Istanbul: Kitabi Yayınevi, 2009 (in Turkish).Görmez, Mehmet, Hadis Ilminin Temel Meseleleri, Ankara: Otto, 2014 (in Turkish).Hatiboğlu, M. Said, “Kur’ān ve Sünnet Işığında Hz. Peygamber’in Gayba Muttali Olması Meselesi”, pp. 25- 27 (in Turkish).Hilālī, Muḥammad Taqiuddin and Muḥammad Muhsinkhan, The Noble Qur’ān, Medina, no date (In our paper, we qouted the meaning of verses from this translation) Khaṭṭābī, Abū Sulayman Hamd b. Muḥammad, Maālimu’s-sunan (maa Munzirī’s Mukhtasar) Beirut: Dār al-Ma‘rifa, 1980.----------------, I’lāmu’l-ḥadīth fī sharhi Ṣaḥīḥ al-Bukhārī (thq. Muhammed b. Sad b. Abdurrahman), Mecca: Jāmiatu Ummu’l-Qurā, 1980. Ibn al-Arabī, Abū Abdullah Muhyiddin, Tafsīru Qur’ān al-Karīm, Beirut: Dār Yaqazatu al-Arabiyya, 1968. Ibn Hajar, Abu’l-Fazl Shihābuddīn Ahmad b. Alī b. Muḥammad Ibn Hajar al-Asqalānī, Fatḥ al-bārī bi-sharhi Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, Beirut 1996; Cairo 1978.Ibn Ḥazm, Abū Muḥammad b. Ali b. Ahmad b. Saīd al-ẓāhirī Ibn Ḥazm, al-Ihqām fī usūl-i ahqām, Beirut 1403/1983.Ibn Ḥibbān, al-Iḥsān fī tartibi Ṣaḥīḥ Ibn Hibbān (bi tartib Ali b. Belban), Beirut 1988.Ibn Qayyim, Abū Abdullah Shamsaddin Muḥammad al-Jawziyya, al-Tıbbu’n-nabawī (nashr. M. Emin Kal‘aci), Egpty 1402/1982.-------------, Zādu’l-ma’ad (trans. Muzaffer Can), Istanbul: Cantaş Yayınları, 1991 (in Turkish). -------------, ‘I'lāmu’l-muvaqqiīn, Beirut 1991.Ibn Kathīr, Abu’l-Fida Imāduddin Ismail b. Omar Ibn Kathīr, Tafsīru’l-Qur’āni’l-azīm/Tafsiru Ibn Kathīr, Beirut: Dāru’l-Fikr, 1401.Ibn Khaldun, Abū Zayd Waliyyuddin Abdurrahman b. Muḥammad, Muqaddime (trans. into Turkish Zākir Kādiri Ugan), Istanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.Karacabey, Salih, “Hadis Vahiy Munasebeti ve Tıpla Ilgili Hadisler Hakkında Hattābī’nin Göruşleri”, Uludağ Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi, 1992, v. IV, issue: 4, pp. 217-226 (in Turkish).Karaman, Hayrettin, “Bağlayıcılık Bakımından Resūlullah’ın Davranışları”, Hz. Peygamber ve Aile Hayatı, Istanbul: Ensar, 1993 (in Turkish).Keleş, Ahmet, “Sunnet Vahiy Ilişkisi”, Dicle Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi, 1999, vol. I, pp. 151-194 (in Turkish).Kırbaşoğlu, Hayri, İslam Düşüncesinde Sünnet, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 1996 (in Turkish).Qummī, Abu al Hasan Ali b. İbrahim Kummī, Tafsir al-Qur’ān, Qum: Dūr al-Hujja, 1426.Muqātil b. Suleyman, Abu’l-Hasan Muqatil b. Suleyman b. Bashir, Tefsīru Muqātil b. Suleyman (thq. Ahmad Farid), Beirut: Dāru al-Kutub al-‘ilmiyye, 1424/2003.Mawdudi, Abū A‘lā, Sünnetin Anayasal Niteliği, p. 261-262.Nasafī, Abu’l-Berekāt Hafıẓuddin Abdullah b. Ahmad b. Mahmud Nasafī, Madāriku’t-tanzīl ve haqāiqu’t-ta’wīl (rajaahū wa ḍabtuhū wa ashrafa alayh Ibrahim Muhammed Ramaḍan) Beirut: Dāru’l- Qalam, 1408/1989.Nadwī, Sayyid Sulayman, Tahqīqu ma‘na al-Sunna wa bayān al-hāja ilayhā (trans. into Arabic Abdulwahhab al-Dahlawi), Cairo: al-Matbaatu al-Salafiyya, 1399.Önkal, Ahmet; “Vahiy-Sünnet İlişkisi ve Vahy-i Gayr-i Metluv”, Kur' an ve Sünnet Sempozyumu, sÖzafşar, “Hadisçilerin Peygamber Tasavvuru/Anlayışı”, Diyanet İlmi Dergi [Diyanet İşleri Reisliği Yıllığı] Peygamberimiz Hz Muhammed (SAV) özel sayısı, 2000, 2003, sayı: Özel Sayı, s. 318, 319. (in Turkish).Qaradāvī, Yusūf, Sunneti Anlamada Yöntem (translate into Turkish: Bunyamin Erul), Istanbul 1991.Qummî, Abu al-Hasan Ali b. Ibrâhim, Tafsir al-Qummī, Qum: Dar al-Hujja, 1426. Qurtubī, Abū Abdillāh Muḥammad b. Ahmad b. Abī Bakr b. Farh, al-Jāmiu li aḥqāmi’l-Qur’ān (thq. Abdurrazzak al-Hamdī), Beirut: Dāru al-Nāshr al-Arabī, 418/1997.Usmānī, Muhammed Taqī, The Authority of Sunnah (trans. into Turkish Ibrahim Kutluay) Istanbul: Rağbet Yayınları, 2005.Rāzī, Fahruddīn, Mafātiḥ al-gayb, Dār Ihyā turās al-Arabī, Beirut no date.Sa‘labī, Abū Ishaq Ahmad b. Muḥammad b. Ibrāhim Nisāburī, al-Kashf wa al-bayān fī Tafsīr al-Qur’an/Tafsīru’s-Sa’labī, Beirut: Dāru Ihyāu turāsi’l-Arabī, 1422/2002.Subhi al-Sālih, Hadis İlimleri ve Istılahları (trans. into Turkish. M. Yaşar Kandemir), Istanbul İFAV, 1996.--------------;Ulum al-ḥadith wa mustalāhuhu, Dār al-‘Ilm li al-malayin, Beirut 1977.--------------, Kur'an İlimleri, p. 29.Sibâî, Mustafa, al- Sunna wa makānatihā fi al-tashrīī al-İslāmī, Damascus: el-Maktaba al-İslāmiyya, 1978.Suyūtī, Abu’l-Fazl Jalāleddin Abdurrahman b. Abī Bakr, al-Itqān fī ulūmi’l-Kur’ān, Mısır 1278.-------------, Itmāmu’d-dirāye li qurrāi’n-nikāye, Beirut 1985.-------------, Miftāḥu’l-janna fi’l-ihtijāj bi’s-sunna (thq. al-Sayyid al-Jamīlī) Cairo: Maktaba al-Thkāfatu al-dīniyye, no date.-------------, Sunnetin Dindeki Yeri (trans. into Turkish Enbiya Yıldırım) Istanbul: Rağbet Yayınları, 2000 (in Turkish).Shāfiī, Abū Abdullah Muḥammad b. Idris b. ‘Abbas, al-Umm (thq. Muhammed Zuhrī en-Najjār), Beirut no date (thq. Ali Muḥammad, Adil Ahmed; shariki fī’t-tahqiq Ahmad Isā Ḥasan Ma‘sarawī). Beirut: Dāru Iḥyāi’t-turāth al-‘Arabī, 2001/1422. -------------, al--Risāla (thq. Mahmud Matruhī), Beirut: Dāru’l-Fikr, 1430/2009.Shankitī, Muḥammad Amin b. Muḥammad Mukhtār, Adwāu al-bayān fī izāh al-Qur’ān, Riyad: el-Matabiu al-ahliyya, 1983/1403.Shaṭibî, al-Muwāfaqāt, Cairo: Maṭbaatu Mustafa Muḥammad, do date.Shawqānī, Abū Abdullah Muḥammad b. Ali b. Muḥammad al-Ḥawlanī Shawqānī (d. 1250/1834) Fath al-Qadīr: al-Jāmi’ bayna fannayi AL-riwāya wa al-dirāya min ilmi al-tafsīr, Beirut: Dār al-Fikr, nd.Tabarī, Abū Ja‘fer Ibn Jarīr Muhammed b. Jarīr b. Yezid, Jāmiu’l-bayān fī tafsiri’l-Qur’ān, Beirut: Dār al-Fikr, 1405.Tabarsi, Abû Ali Aminüddin Fazl b. Ḥasan b. Fazl, Majma al-bayān fî tafsīri'l-Qur'ân, Beirut: Müessesetü'l-i'lam li'l-matbuat, 1215/1995.Tāhir b. Āshur, Muḥammad Tahir b. Muḥammad b. Muḥammad al-Tunusī, Tafsīirü’t-tahrir wa al-tanwir [no date, no place]-------------Islam Hukuk Felsefesi (trans. into Turkish: Mehmet Erdoğan, Fikri Akyuz), Istanbul 1988.Zuhaylī. Wahba, Tafsīru al-munīr fi aqīda wa al-sharīa wa al-manhaj, Beiriut: Dar al-Fikr al-Muāsir; Damascus: Dār al-Fikr 1991/1411. http://sunnah.com/ the translation of hadiths has been received from this website.http://Qur’ānx.com/Tafsir/Maududi/53.3.