TOPRAK SÖMÜRÜSÜNÜN DEĞİŞEN YÜZÜ: AZGELİŞMİŞ ve GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ARAZİ KAPATMALARI (ARAZİ SATIN ALIMI / KİRALANMASI)

Arazi kapatma, dünyadaki en değerli kaynakları kontrol etmek amacıyla yerel-uluslarötesi elitler, hükümetler ve çokuluslu şirketlerce özellikle 2007-2008’de küresel gıda fiyatlarındaki artış sonrası başlatılan bir neotoprak sömürgeciliğidir. Bu araştırmanın amacı, azgelişmiş-gelişmekte olan ülkelerdeki yerel-uluslarötesi güçlerce uygulanan arazi kapatmalarını mekân-insan etkileşimi çerçevesinde irdelemektir. Uluslararası Arazi Koalisyonu’nun 2011’de hazırladığı rapora göre 2000-2010 yılları arasında 203 milyon hektar arazi, satın alma veya uzun vadeli kiralama yoluyla uluslararası sermayenin kontrolüne geçmiştir. Günümüzde arazi kapatmaları açısından öne çıkan yatırımcı ülkeler sırasıyla A.B.D., Malezya, Singapur, Birleşik Krallık, B.A.E., Çin, Hindistan, Brezilya, Kanada ve Hollanda’dır. Bu ülkelerin arazi satın aldığı-uzun vadeli kiraladığı hedef ülkelerse sırasıyla Papua Yeni Gine, Rusya Federasyonu, Endonezya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Brezilya, Güney Sudan, Mozambik, Ukrayna, Kongo ve Guyana’dır. İnsanlık küresel bir arazi yağmasıyla karşı karşıya olup daha vahşi bir gıda kriziyle karşılaşmak üzeredir. Arazi kapatmalarının önüne geçebilmek için küresel işbirliği geliştirilmeli, yerel kaynakların potansiyeline uygun şekilde kullanılabilmesi için gerekli sübvansiyonlar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Arazi Kapatma, Neotoprak Sömürgeciliği, Gıda Krizi, Azgelişmiş-Gelişmekte Olan Ülkeler.

The Changing Face of Land Exploitation: Land Grabbing in Underdeveloped and Developing Countries (Land Purchase / Land Lease)

Land grabbing is a neo-land exploitation, which has been started by local-transnational elites, governments and multinational companies to control the most valuable resource in the world after the increase in global food prices through 2007-2008. Purpose of this study is to address land grabbing of local-transnational elites, governments and multinational companies in underdeveloped-developing countries within the scope of space-human interaction. According to the report in 2011 of ILC, 203 million hectares of land came under control of international capital through purchasing, or long-term leasing between 2000-2010. Today, prominent investor countries for land grabbing are USA, Malaysia, Singapore, United Kingdom, UAE, China, India, Brazil, Canada and Netherlands, respectively. Target countries from which above these (investor) countries buy-lease for long-term lands are the Papua New Guinea, Russian Federation, Indonesia, Democratic Republic of the Congo, Brazil, South Sudan, Mozambique, Ukraine, Congo and Guyana, respectively. Humanity is faced to a global land pillage, and facing the increasing population with a wilder food crisis is not so far. Global collaboration should be developed to prevent land grabbings, and the needed subvention should be made for local resources to be used properly to their potential.

Keywords:

Land grabbing, Neo-land Exploitation, Food Crisis, Underdeveloped and Developing Countries.,

PDF

___

ATALAY, İ., (2004). Doğa Bilimleri Sözlüğü, İzmir: Meta Basımevi.
BAI, Z.G, DENT, D.L., OLSSON, L. ve SCHAEPMAN, M.E. (2008). Proxy Global Assessment of Land Degradation, Soil Use and Management, British Society of Soil Science, 24, 223-234.
GÜLERSOY, A.E. (2014). Yanlış Arazi Kullanımı, Elektronik Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi 1 (2), 49-128.
LANDMATRIX (2016). The Online Public Database on Land Deals. Retrieved March 13, 2016, from http://www.landmatrix.org
NEW INTERNATIONALIST (2016). New Internationalist People, ideas and action for global justice. Retrieved March 13, 2016, from https://newint.org.
KUTLUAY, Z.C. ve TURHAN, E. (2012). Dört Nala Krize: Arazi Kapatmaları Artıyor, Express, 128, 34-35.
ÖZÇAĞLAR, A. (Tarihsiz). Arazi Kullanımı (Land Use) Ders Notları, Ankara: Ankara Üniversitesi DTCF Coğrafya Bölümü.
TNI (2013). The Global Land Grab, Amsterdam: Transnational Institute.
TOPRAK ATLASI (2015). Toprak, Araziler ve Tarlalar Hakkındaki Olgular ve Rakamsal Veriler 2015, Potsdam-Almanya: Heinrich Böll Stiftung Derneği, Berlin-Almanya ve Institute For Advanced Sustainability Studies.