KIRSAL TURİZM ÇEKİCİLİKLERİ YÖNÜNDEN MADEN KÖYÜ VE YAYLASI (ŞAVŞAT)

Ülkemizde 1950’li yıllardan sonra hız kazanan kentleşme eğilimi, günümüzde nüfusumuzun % 80’ine yakınının kentlerde yaşaması sonucunu doğurmuştur. Ancak kent yaşamının ortaya çıkardığı bazı sorunlar (çevre ve gürültü kirliliği, ulaşım sorunları, stres vb.), insanları bu tür problemlerin pek yaşanmadığı kırsal alanlara yönlendirmektedir. Bununla birlikte, söz konusu alanların hepsinde kırsal turizmin gelişemeyeceği göz önüne alındığında, gerekli alt yapı olanaklarının sağlandığı, doğal zenginliklerinin yanı sıra, kendine özgü geleneksel unsurlarıyla dikkat çeken alanların, bu açıdan çok daha fazla avantaja sahip olduğu görülmektedir. Nitekim dünyada da kırsal alanlara yönelim ve ilgi giderek artmaktadır.Araştırma sahamızı teşkil eden Maden köyü ve yaylası da, gerek doğal çevre çekicilikleri, gerekse geleneksel yaşam tarzı ve bunun beraberinde getirdiği geleneksel mesken mimarisiyle, özellikle kırsal turizm açısından önemli potansiyele sahiptir. Ancak bu alanda henüz yeterli gelişme kat edilememiştir. Sahadaki mevcut potansiyelin akılcı bir yaklaşım ile değerlendirilmesini amaçlayan bu çalışmada,  öncelikle köyün turizm açısından kaynak değer ifade eden başlıca coğrafi ve geleneksel özelliklerine değinildikten sonra, bu geleneksel yapının korunması, tanıtılması ve bunun bir külfet değil, mükâfat haline dönüştürülmesi için yapılabilecekler noktasında bazı çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda, araştırmamızda kullanılan dokümanter verilerin önemli bir kısmı, yerinde yapılan gözlemler ile anket ve mülakat sonuçlarına dayanmaktadır.  Anahtar kelimeler: Maden köyü, Şavşat, geleneksel yaşam, kırsal turizm

Maden Village and Upland (Şavşat) in Terms of Rural Tourism Attractiveness

Because of the urbanization tendency, which has accelerated after 1950s, almost 80% of our population has been living in cities today. But some problems caused by the lifestyle in cities (environmental and noise pollution, transportation problems, stress etc.) direct people towards rural areas in which such problems don’t exist. As a matter of fact, tendency and interest towards rural areas has been increasing everyday. Besides that, when the fact that rural tourism can not improve in all of the rural areas is taken into consideration, it can be said that, areas which have necessary substructure and attract people with their original elements besides natural richness, are quite advantageous in this respect.Maden village and upland, which is the topic of our research, has a significant potential especially in terms of rural tourism with its attractive natural environment, traditional lifestyle and traditional house architecture. But there hasn’t been a sufficient development in this area. In this study, which aims at improving the present potential in the field with a reasonable approach, it is firstly attempted to mention major geographical and traditional features, which are resources for tourism in the village, then to make some solution suggestions on the issue of protection and promotion of this traditional structure and transform it from trouble into reward. In this context, a significant part of documentary data used in our research is based on onsite observation, survey and interview results.  Key Words: Maden village, Şavşat, traditional life, rural tourism.

___

  • Ahipaşaoğlu, S., Çeltek, E., 2006, Sürdürülebilir Kırsal Turizm, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • Albayrak, A., 2013, Alternatif Turizm, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Artvin İl Kadastro Müdürlüğü.
  • Bekdemir, Ü., Sever, R., 2003, Şavşat ve Çevresinde Tipik Bir Ev Eklentisi: Merek, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı:9, Erzurum.
  • Ceylan, S., 1995, Artvin Yöresinin Coğrafi Etüdü, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
  • Doğanay, H., Çavuş, A., 2013, Türkiye Ekonomik Coğrafyası (Güncellenmiş ve Geliştirilmiş 6. Baskı), Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
  • Dönmez, Y., 1973, Kuzeydoğu Anadolu’da Bir Yerleşme: Karaağaç Köyü, İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Sayı: 18-19, İstanbul.
  • Dönmez, Y., 1990, Umumi Klimatoloji ve İklim Çalışmaları, İstanbul Üniv. Yay. No: 2506, Coğrafya Enst. Yay. No: 102, İstanbul.
  • DPT, 2000, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Kırsal Kalkınma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • Erdoğan, N., 2003, Çevre ve (Eko)turizm, Erk Yayıncılık, Ankara.
  • Göçmen, D., 2010, Doğu Karadeniz Kırsal Mimarisi İçin Koruma Önerileri: Artvin İli-Balıklı Mahallesi-Zurabet Evi Örneği, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Koprivica, D., 1978, Şavşat’ın Batısında Kalan Alanın Jeolojisi, Yapısal Özellikleri ve Sülfit Yatakları (NE Türkiye), M.T.A. Dergisi, Sayı:91, Ankara.
  • Memmedli, Ş., Goca-Memmedova, G., Gürcistan’dan Türk Göçleri, Bizim Ahıska Dergisi, Sayı: 15, Ankara, (http://www.ahiska.org.tr/?p=910, Erişim Tarihi: 17.02.2014).
  • Sever, R., 2001, Berta (Okçular) Çayı Havzası’nın Fiziki Coğrafyası, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
  • Sever, R., 2003, Sürdürülebilirlik Açısından Şavşat Ormanları, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 8, Erzurum.
  • Soykan, F., 2003, Coğrafi Çevrenin Turizm Amaçlı Değerlendirilmesinde Turizm Potansiyelini Saptamanın Önemi, Coğrafi Çevre Koruma ve Turizm Sempozyumu (16-18 Nisan) Bildiri Kitabı, Ege Üni. Edebiyat Fak. Yay., İzmir.
  • Soykan, F., 2004, Bir Turizm Coğrafyası Araştırması: Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Saptanması ve Şirince Köyüne (İzmir) Uygulanması, Ege Üniversitesi Edebiyat Fak. Yay. No: 122, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, s: 60.
  • Şavşat İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü.
  • Şavşat Meteoroloji İstasyonu.
  • Şavşat Orman İşletme Müdürlüğü.
  • Tarkan, T., 1973a, Orta ve Aşağı Çoruh Havzası-Beşeri ve İktisadi Coğrafya Bakımından Bir Bölge Araştırması, Atatürk Üniv. Yay. No: 166, Edebiyat Fak. Yay. No: 37, Araş. Ser. No: 29, Sevinç Matbaası, Ankara.
  • Tarkan, T., 1973b, Rize-Hopa Yöresi Coğrafi Etüdü, Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 145, Araştırma Serisi No:27, Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 35, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum.
  • Torun, F., 1998, Her Yönüyle Artvin ve Örnek Bir Köy İncelemesi, Doruk Basım Yayın Reklamcılık, Kocaeli.
  • Yaprak, S., 1998, Artvin İlinin Jeomorfoloji Haritası, M.T. A. Genel Müdürlüğü.
  • Zaman, M., 2001, Geleneksel Yayla Şenliklerinin Doğu Karadeniz Bölümü Yayla Turizminin Geliştirilmesindeki Rolü, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 6, s: 187-215, Erzurum.
  • Zeki, M., 2010, Artvin Vilâyeti Hakkında Ma’lümât-ı Umümiye (1927), Yayına Hazırlayan: Muammer Demirel, Yusufeli Belediyesi Yayını, FSF Printing House, İstanbul.