KAHRAMANMARAŞ’TA YEŞİL ALANLARIN YETERLİLİĞİ İLE HALKIN BEKLENTİLERİNİN VE BİLİNÇ DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ

Sanayileşmenin hızla ilerlemesi, toplumsal yaşamda görülen büyük değişim ve kırsal alanlardan kentlere yapılan yoğun göç özellikle gelişmekte olan ülke kentlerinde aşırı nüfus artışına ve düzensiz kentleşmeye yol açmaktadır. Bu gelişmeler aynı zamanda orman kaynaklarının yok edilmesine neden olmaktadır. Özellikle kent içi ve çevresindeki yeşil alanlar üzerinde etkisini daha fazla göstermektedir. Araştırmada Kahramanmaraş kenti ve çevresindeki yeşil alanların dağılımı, yeterliliği ve maruz kaldığı tehlikeler, nüfus artışı ile kentsel gelişim çerçevesinde incelenmiştir. Kent halkının yeşil alanların önemi, yeşil alanlarla ilgili beklenti ve bilinç düzeyi 518 katılımcı bazında anket uygulaması ile ortaya konulmuş, sonuçlar soru bazında oransal olarak gösterilmiştir. Katılımcıların büyük bir kısmı kent içi ve çevresindeki yeşil alanların kentsel yaşam kalitesine ve aynı zamanda kent kimliği oluşturma ve kente imaj kazandırmada olumlu etkilere sahip olduğunu belirtmiştir. Yine katılımcıların %90’dan fazlası nüfus artışının, ekonomik ve mekansal gelişmelerin kent içi ve çevresindeki yeşil alanların yok olmasına neden olduğuna inanmaktadır. Kahramanmaraş’ta kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi için mevcut yeşil alanların korunması, altyapı bakımından geliştirilmesi ve kişi başına düşen yeşil alan miktarının batı standartlarına ulaşabilmesi için yeni alanların oluşturulması gerekmektedir.

-

The rapid advancement of industrialization, the large change in social life, migration from rural areas to cities which is caused by in developing countries leads to excessive population growth and unplanned urbanization. These developments lead to the destruction of forest resources at the same time. This situation is more pronounced particularly the inner city and the surrounding regıon of the city. In this study, the distribution of green areas in and around the city of Kahramanmaras, adequacy and exposure to hazards, within the framework of population growth and urban development are examined. The importance of green spaces of the urban people, the expectations and consciousness level of the people concerned with green spaces questionnaire method were determined based on 518 participants. The results of based on questions are expressed in percent. A large part of the participants reported that green areas in the city and the surrounding area had the positive effects of the quality of urban life and also creating urban identity and to gain image to the city. In addition to, more than 90% of the respondents have believed that population growth, the economic and spatial developments led to the destruction of green areas in the inner city and the surrounding region of the city. In order to improve the quality of urban life in Kahramanmaraş, protection of existing green areas the development of infrastructure of green areas, new areas should be established to reach in the western standards the amount of green space per capita.

___

  • Akıncı, K. G. (1996), Düzce Kenti Açık ve Yeşil Alan Sorunları ve Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Abant izzet Baysal Üniversitesi Yayınları:5.
  • Aksoy, Y., (2001), İstanbul Kenti Yeşil Alan Durumunun İrdelenmesi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 233 s.
  • Akten, M.,2003, Isparta İlindeki Bazı Rekreasyon Alanlarının Mevcut Potansiyellerinin Belirlenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, Sayı: 2, s. 115-132.
  • Anonim. (2004), T.C. Devlet İstatistik Enstitüsü, http://www.die.gov.tr/ TURKISH/ SONIST/CEVRE/ 30062004.html
  • Anonymous, (2000), The urban Audit: Towards the benchmarking of quality of life in European cities, Vol I,II and III, Office for Official Publications of the uropean Communities, Luxemburg.
  • Atalay, İ., (2004), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği, İzmir. Meta Basım Matbaacılık.
  • Ayaşlıgil, T. (1995), “Yerleşim Hiyerarşisine Göre Açık ve Yeşil Mekan Gereksiniminin Saptanması”, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, C.45, S.3-4, 111-125. Ayaşlıgil, T. (2007), “Kent Ormanlarının Rekreasyonel Amaçlı Kullanımı ve İstanbul İli Örneğinde İrdelenmesi”, YTÜ Mim. Fak. E-Dergisi. 2(4): 213-236.
  • Aydemir, S. (2004), Kentsel Açık ve Yeşil Alanlar “Rekreasyon”, Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı, Trabzon.
  • Aydın, İ. ve Öztekin, Y., (2010), “Kentsel Nüfusun Nefes Bahçeleri Mesire Yerlerine Bir Örnek: Değirmen Boğazı (Balıkesir)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume: 3 Issue: 14, s.88-98
  • Brack, C. L., (2002), “Pollution mitigation and carbon sequestration by an urban forest”, Environmental Pollution, 116 (1), 195-200.
  • Doygun, H.,Ok, T., (2006), “Kahramanmaraş kenti açık-yeşil alanlarında ağaçlandırma çalışmalarının değerlendirilmesi ve öneriler”. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 9 (2): 94-103.
  • Doygun, H ve İlter, A. A (2007 ), “Kahramanmaraş Kentinde Mevcut ve Öngörülen Aktif Yeşil Alan Yeterliliğinin incelenmesi”, Ekoloji, 17, 65, 21-27
  • Gedikli, R. (2002), “Kentlerde, Kişi Başına Düşmesi Gereken Açık Yeşil Alan Büyüklüğünün Değerlendirilmesinde Kullanılabilecek Matematiksel Model Önerisi”, PLANLAMA, 4:62-76.
  • Gedikli, R. (2004), “Rekreasyon Kullanımda Kent ormanlarının önemi ve Açık Yeşil Alan Standartları”, I. Ulusal Kent Ormancılığı Kongresi, 34-53, Ankara.
  • Givoni, B., (1991), “ Impact of planted areas on urban environmental quality: A review”, Atmospheric Environment, 25 (3), 289-299.
  • Grahn, P., Stigsdotter, U. A. (2003), “Landscape Planning and Stress”, Urban Forestry and Urban Greening, 2: 1-18.
  • Gül, A. ve Küçük, V., (2001), “Kentsel Açık-Yeşil Alanlar ve Isparta Kenti Örneğinde İncelenmesi”, SDÜ Orman Fak. Dergisi, Seri A 2, 27-48.
  • Gül, A. (2002), “Orman Peyzajı ve Rekreasyonu Ders Notları”, SDÜ Orman Mühendisliği Bölümü, Lisans Ders Notu, Isparta. (Basılmamış).
  • Gül, A., O. Nayır, ve Eraslan, G. (2007), “Kent kimliği üzerinde kent ormanlarının rolü ve etkisi”, SDU. 15. Yıl Mühendislik Mimarlık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 14-16 Kasım 2007), s: 304-311, Isparta
  • Kahramanmaraş Belediyesi, (2011), K.Maraş Belediyesi 2011 Faaliyet Raporu, www.kahramanmaras.bel.tr
  • Kahramanmaraş Belediyesi (2012). (Park-Bahçe Yeşil Alan Çalışmaları) www.kahramanmaras.bel.tr
  • Kalıpsız, A., 1981, İstatistik Yöntemler, İ.Ü. Orman Fakültesi, Yayın No: 2837, O.F. Yayın No:294, İstanbul.
  • Karagüzel O, Ortaçeşme V, Atik M (2000), “Planlama ve Uygulama Yönünden Antalya Kenti Yeşil Alanları Üzerinde Bir Araştırma”, Akdeniz Ünv. Araştırma Fonu Projesi, Proje No: 98.01.0104.05, Antalya.
  • Karakuyu, M (2002). “Şehirleşmenin Küresel iklim Sapmaları ve Taşkınlar Üzerindeki Etkisi”, Marmara Coğrafya Dergisi, S.6, s.97-108.
  • Karasar, N., (1991), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Sanem Matbaacılık, Ankara.
  • Kiper, T. ve Öztürk, A.G., (2011), “Kent Ormanlarının Rekreasyonel Kullanımı ve Yerel Halkın Farkındalığı: Edirne Kent (İzzet Arseven) Ormanı Örneği”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, S.8(2), s.105-118.
  • Kuchelmeister, G. (1998). Asia-Pacific Forestry Sector Outlook Study: Urban Forestry in the Asia-Pacific Region - Situation and Prospects. FAO Working Paper No:APFSOS/WP/44, Rome.
  • Kurdoğlu, O. ve Düzgüneş, E., (2011), Artvin Kent Ormanının Rekreasyon Olanakları ve Kullanıcı Tercihlerinin İrdelenmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, S. 12 (2), s.199-210.
  • Manavoğlu, E. (2011), “Yeşil Altyapının Mekansal Planlama ve Sürdürülebilir Kentsel Gelişimdeki Rolü ve Önemi”, 6. Kentsel Altyapı Sempozyumu (14-15 Ekim 2011) Bildiriler Kitabı - Antalya, 71-94, IMO Yayın No: E/11/09
  • McPherson, E. G. (2004), “Trees and energy conservation”, Urban Forest Cut Energy Costs. www. americanforest.org, Nowak, D. J.
  • Özdamar, K., (2003), Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
  • Özgüç, N., (2011), Turizm Coğrafyası, İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • Pak, M., Türker, M.F., Kalınkütük, H., (2009), “Orman Kaynaklarının Rekreasyonel Hizmet Üretim Amaçlı İşletmeciliğinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Kahramanmaraş İli Örneği)”, II. Ormancılıkta Sosyoekonomik Sorunlar Kongresi, 19-21 Şubat, s.23-35.
  • Pak, M. ve Berber, H., (2011), Orman Kaynaklarının İşlevine İlişkin Toplumsal Bilinç Düzeyinin İncelenmesi: Eskişehir Örneği”, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, S. 12 (2), s.161-171.
  • Polat, E. (2006), Kentsel Coğrafya, SDU MMF Yayın No: 62. s:19. Isparta.
  • Ponting, C. (1991), A Green History of the World, Penguin Books, Newyork.
  • Raundrup, T.B., Konijnendijk, C., Dobbertin, M.K., Prüller, R., (2005), “The Concept of Urban Forestry in Europe”, Chapter 1, p.9-21, Urban Forests and Trees, Springer Berlin Heidelberg.
  • Sandal,E. K., ve Karademir, N.,(2011), “Kahramanmaraş’ta Rekreasyon Alanlarının Kullanımının Sosyo-Ekonomik Faktörlerle İlişkisi”, EJournal of New World Sciences Academy- Nature Sciences, 6(4),189-212.
  • Sandal, E.K., Karademir, N., Toroğlu, E., (2011), “Kahramanmaraş Çevresinde Rekreasyon Faaliyetlerine Katılım Düzeylerinin Yaş ve Gelir Durumuna Göre Karşılaştırılması”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, S. 8(1), s. 141-162.
  • Singh, V. S., Pandey, D. N. and Chaudhry P. (2010), Urban Forests and Open Green Spaces, RSPCB Occasional Paper No. 1/2010, p. 22, Jaipur 302017, Rajasthan, India
  • Sydnor, T. D., (2001), Functional uses of plants in the landscape. Ohio State University Fact Sheet. Horticulture and Crop Science, Columbus, OH 432
  • Tankut, G., O. Çalışkan, T. Levent, F. Zorlu, (2002), “Kentler”, Bilim ve Teknik (Yeni Ufuklara) Dergisi, Aralık Sayısı, Ankara, 15 s.
  • Turna, İ., (2010), Kent Ormancılığı, KTÜ Orman Fakültesi Ders Notları, Yayın No: 90
  • TÜİK (DİE), 1927-2012 Yılları Arasında Yayınlanan Nüfusla İlgili Çeşitli Veriler, Ankara.
  • UN (United Nations) (1980), The Growth in the World’s Urban and Rural Population 1950- 2000, Population Studies No: 68, Newyork.
  • Uzun S, Müderrisoğlu, H., (2010), “Kırsal rekreasyon alanlarında kullanıcı memnuniyeti: Bolu Gölcük ormaniçi dinlenme yeri örneği”, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1(67-82) Issn: 1302-7085
  • Wiemann, C. (1996), "Downsizing Infrastructure", Technology Review, May/June, İnternet Kaynaklar: http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp http://data.worldbank.org/topic/urban-development http://en.wikipedia.org http://glovis.usgs.gov http://rapor.tuik.gov.tr http://www.ibb.gov.tr http://www.indexmundi.com http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23804 http://www.urbanaudit.org/CityProfiles.aspx