EMEKLİ GÖÇÜ LİTERATÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Göç, klasik tanımıyla bireylerin veya toplulukların, sınırları belli bir alandan başka bir alana olan yer değiştirmelerini ifade etmektedir. Göçün bu klasik tanımında coğrafi anlamda bir hareketlilik söz konusudur; fakat, göç aslında bu tanımdan daha fazlasını içeren karmaşık ve çok boyutlu bir süreçtir. Bunun nedeni, göçün ekonomik, sosyal, siyasi, kültürel, psikolojik ve çevresel etkilerinin olmasıdır. Aynı zamanda dinamik yapısı da olan göç süreci, hem göç alan hem göç veren toplumları değiştirmekte ve dönüştürmektedir. Göç, çoğunlukla ekonomik sebeplerle veya zorunlu olarak yapılmasına rağmen, araştırmanın odak noktasında yer alan emekli göçü, genellikle ekonomik güdülerle yapılmayan, isteğe bağlı bir göç türüdür. Literatürde yer değiştirmenin emekli göçü olarak sayılabilmesi için, bireyin göç etmeden önce emekli olması orta-üst sınıfta yer alması, en az 50 yaşında olması ve yılın en az 3 ayını göç ettiği yerde geçirmesi gibi kriterler genellikle kabul görmektedir. Bu araştırmada özellikle 1980'li yıllardan sonra önemi artan ve günümüzde de önemini arttırarak devam ettiren emekli göçü açıklanmış; kaynak taraması yöntemi kullanılarak yerli ve yabancı literatür hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Konuyla ilgili Türkiye'de yapılan çalışmalarda, Türkiye'deki Avrupalı emekli göçmenleri daha çok sosyolojik ve ekonomik perspektifte incelenmiştir. Az sayıda çalışmada mekânsal boyutla ilgili hususlara değinilmiştir. Yabancı literatürde ise konunun uluslararası yönüyle birlikte ekonomik, politik ve sosyolojik tarafları ön plana çıkmıştır. Bu önemli göç türünün coğrafi tarafını irdeleyen çalışmaların artması gerekmektedir; çünkü, emekli göçmenler gittikleri destinasyonlarda kültürel peyzajla fiziki çevreye çeşitli biçimde ve derecede etki etmekte; aynı zamanda söz konusu faktörlerden etkilenmektedirler. Ayrıca, emekli göçü için tercih edilen bölgeler, doğal ve/veya kültürel güzelliklere sahip, bir diğer deyişle coğrafi özellikleri elverişli olan yerlerdir. Dolayısıyla, emekli göçünün coğrafi yönüne vurgu yapan çalışmaların artmasıyla birlikte, emekli göçünün mekanla karşılıklı etkileşiminin ve bunun sonuçlarının ayrıntılı bir şekilde açıklanması sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Emekli Göçü, Göç, Küreselleşme, Neoliberalizm

PDF

___

Adıgüzel, Y. (2016). Göç sosyolojisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (20), 292-303.
Altundal, M. Ö. Somuncu, M. (2017). Küresel bir eğilim olarak refah Ggöçü: Dağlık alanlarda yeni mekan organizasyonunu anlamak, Türk Coğrafya Kurumu 75. Kuruluş Yılı Uluslararası Kongresi, Ankara.
Anonim. (2018). The housing market is recovering in the Costa del Sol. Erişim tarihi: 15.06.2018, http://www.ignacio-acosta-sorge.com/the-housing-market-is-recovering-in-the-costa-del-sol/.
Arı, Y. Hurley, P. (2010). Doğal zenginlikler ve politik ekolojik dönüşümler: Edremit Körfezi örneği, Balıkesir. TUCAUM, VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.
Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Balkır, C. Kırkulak, U. B., (2014). Antalya’da Yaşayan Yerleşik Yabancı Emekli Göçmenlerin Yerel Ekonomiye Etkisi, M. Tuna (Ed.), Türkiye ve yeni uluslararası göçler (s. 1-25). Sentez Yayıncılık, Ankara.
Bartram, D. Poros, M. V. Monforte, P. (2017). Göç sürecinde temel kavramlar. Ankara: Hece Yayınları.
Benson, M. O’Reilly, K. (2016). From Lifestyle migration to lifestyle in migration: categories, Cconcepts and ways of thinking. Migration Studies, 4 (1), 20-37.
BM. (2017). International Migration Report, New York.
Bolender, B. C. (2010). Fields of dreams or diamonds in the rough: unconventional retirement migration (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Kansas State University, Manhattan, Kansas.
Casado-Diaz, M. A., Kaiser, C., Warnes, A. M., (2004). Northern European retired residents in nine Southern European areas: Characteristics, motivations and adjustment, Ageing&Society, 24, 353-381.
Day, F. A. Barlett, J. M. (2000). Economic impact of retirement migration on the Texas Hill Country,. Journal of Applied Gerontology, 19 (1), 78-94.
Demirci, A. (2014). Literatür Taraması. Y, Arı, İ, Kaya (Ed.), Coğrafyada araştırma yöntemleri (73-107). Balıkesir: Coğrafyacılar Derneği.
Deniz, A. Özgür, E. M. (2010). Rusya’dan Türkiye’ye ulusaşırı göç: Antalya’daki Rus göçmenler, Ege Coğrafya Dergisi, 19 (1), 13-30.
Fournier, G. M. Rasmussen, D. W. Serow, W. J. (1988). Elderly migration: For sun and Money. Population Research and Policy Review, 7, 189-199.
Green, P., (2014), Contested realities and economic Ccircumstances: British later-life migrants in Malaysia. Contested Spatialities, Lifestyle Migration and Residential Tourism, Routledge, Abingdon.
Gustafson, P. (2001). Retirement migration and transnational lifestyles. Ageing&Society, 21, 371-394.
Haas, W. H., Serow, W. J., (1993). Amenity retirement migration process: A model and preliminary evidence, Gerontologist, 33 (2), 212-220.
Hoggart, K., Buller, H., (1995). Retired British home owners in rural France, Ageing&Society, 15 (3), 325-353.
Huber, A. O’Reilly, K. (2004). The construction of Heimat under conditions of Iindividualised modernity: Swiss and British elderly migrants in Spain. Ageing&Society, 24, 327-351.
Hunt, M. E. Marshall, L. J. Merrill, J. L. (2002). Rural areas that affect older migrants. Journal of Architectural and Planning Research, 19 (1), 44-56.
IOM. (2017). World Migration Report, Cenevre.
Karakaya, E. Turan, A. H. (2006). Türkiye’ye yabancı emekli göçü: Didim’in yeni sakinleri ve bölgeye ekonomik etkileri. İktisat-İşletme-Finans, 21(246), 122-132.
Karn, V. A. (1977). Retiring to the Seaside. London: Routledge and Kegan Paul.
Kırkulak, B., Balkır, C., (2009). Turkey, the new destination for international retirement migration, H. Fassmann (Ed.), Migration and mobility in Europe: Trends, patterns and control. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
King, R., Warnes, A. M., Williams, A. M. (1998). International retirement migration in Europe, Population, Space and Place, 4 (2), 91-111.
Korpela, M. (2010). Me, myself and i: Western lifestyle migrants in search of themselves in Varanasi, India, Rasaala, 1 (1), 53-73.
O’Reilly, K. (1995). A new trend in European migration: Contemporary British migration to Fuengirola, Costa del Sol, Geographical Viewpoint, 23, 1995, 27.
O’Reilly, K., (2003). When is a tourist? The articulation of tourism and migration in Spain’s Costa Del Sol, Tourist Studies, 3 (3), 301-317.
O’Reilly, K. (2007). Intra-European migration and the mobility-enclosure dialectic. Sociology, 41 (2), 277-293.
Ono, M., (2008). Long-Stay Tourism and International Retirement Migration: Japanese Retirees in Malaysia, Yamashita et al., eds. Transnational Migration in East Asia Senri Ethnological Reports, 77, 151–162.
Özerim, M. G. (2008). Avrupa'da Uluslararası Emekli Göçü ve Yeni Bir Varış Ülkesi Olarak Türkiye (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Özerim, M. G. (2012). Emekli göçleri rotasında Türkiye: Avrupalı emekli göçmenlerin Türkiye algıları ve Türkiye’yi tercih etme nedenleri. Journal of Yasar University, 28 (7), 4766-4787.
Özyakışır, D. (2013). Göç: Kuramsal ve bölgesel bir uygulama. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Platt, K. W. (2011). Gringotenango: The U.S. retirement migration to Antigua, Guatemala (Yayımlanmamış Doktora Tezi) University at Albany, State University of New York, New York.
Sardinha, J., (2013). Lifestyle migrants in Central Portugal: strategies of settlement and socialisation, Contested Spalities Lifestyle Migration and Residential Tourism. M, Janoschka, H, Haas (Ed.), ss.16.
Sunil, T. S. Rojas, V. Bradley, D. E. (2007). United States’ Iinternational retirement migration: The reasons for retiring to the environs of Lake Chapala, Mexico. Ageing&Society, 27, 489-510.
Südaş, İ. (2009). Uluslararası emekli göçünün Türkiye'nin kıyı kentleri üzerindeki etkileri, 5. Ulusal Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 135-146. Ankara.
Südaş, İ. (2012). Avrupa Ülkelerinden Türkiye’nin batı kıyılarına yönelik göçler: Marmaris, Kuşadası ve Ayvalık ilçelerinde karşılaştırmalı bir araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
Südaş, İ. Mutluer, M. (2008). Ekonomik etkileri açısından Türkiye’nin turizm merkezlerine yönelik Avrupalı göçleri, Ege Coğrafya Dergisi, 17 (1-2), 51-59.
Truly, D. (2002). International retirement migration and tourism along the Lake Chapala riviera: Developing a matrix of retirement migration behaviour. Tourism Geographies, 4 (3), 261-281.
Unutulmaz, K. O. (2007). International retirement migration in Turkey: Dynamics, implications and prospects (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Koç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ündücü, C., Erdoğan, M., Işık, Ö. (2009). Avrupa’da uluslararası emeklilik göçü ve bütünleşme kapsamında yönetime katılım üzerine inceleme: Costa Del Sol, Tuscany, Algarve ve Malta örneği, Yönetim Bilimleri Dergisi, 7 (1), 159-188.
Walters, W. H. (2000). Types and patterns of later-life migration. Geografiska Analler, 82 (3), 129-147.
Warnes, A. M., Williams, A. (2006). Older migrants in Europe: A new focus for migration studies, Journal of Ethnic and Migration Studies, 32 (8), 1257-1281.
Williams, A. M., King, R., Warnes, A., Patterson, G. (2000). Tourism and international retirement migration: New forms of an old relationship in Southern Europe, Tourism Geographies, 2 (1), 28-49.
Williams, A.M. Hall, C. M. (2000). Tourism and migration: New relationships between production and consumption, Tourism Geographies, 2 (1), 5-27.