COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ALAN BİLGİSİ YETERLİKLERİ

Araştırmanın amacı coğrafya öğretmen adaylarının alanlarına yönelik yeterlik düzeylerini ortaya koymaktır. Araştırma 2010-2011 eğitim öğretim yılı bahar döneminde 4 farklı üniversitede 4. ve 5.sınıf toplam 252 coğrafya öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilen “Coğrafya Öğretmen Adaylarının Özel Alan Bilgisi Yeterlikleri” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken durumundaki faktörlere bağlı olarak yapılan ikili karşılaştırmalarda t-testi ve grup karşılaştırmaları için tek yönlü varyans analizi (ANOVA), parametrik test varsayımlarını yerine getiremeyen değişkenlerin analizinde ikili karşılaştırmalar için Mann Whitney U testi ve grup karşılaştırmaları için Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Gruplar arası fark bulunduğunda ise farkın kaynağını bulmak için, Scheffe ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, coğrafya öğretmen adaylarının mesleki yeterlik düzeylerinin, öğrenim gördükleri üniversite, sınıf, yaşanılan yerleşim birimi, arazi çalışmalarına katılım, coğrafi yayınları takip etme, akademik not değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar olduğu, cinsiyet, mezun olunan okul türü gibi değişkenlerin etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında öğretmen adaylarının yeterlik düzeylerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafya Eğitimi, Coğrafya Öğretmenliği, Öğretmen Yeterlikleri, Mesleki Alan Yeterlikleri

-

The purpose of this study is to reveal Proficiency levels for areas of geography teacher candidates. The study was conducted with totally 252 prospective geography teachers from 4th and 5th grades of 4 different universities in the spring term of the 2010-2011 academic year. A scale for the readiness level of prospective geography teachers for their professional competences, which was developed by the researcher, was used in order to collect data. Analysis of the data obtained from the research, depending on factors such as the case of the independent variables to the dependent variable is a couple comparisons t-test for group comparisons and one-way analysis of variance (ANOVA), analysis of variables that fail to meet the assumptions of parametric test, Mann-Whitney which for couple comparisons and Kruskal-Wallis H test which group comparisons were used. To find the source of the difference between groups, Scheffe and Mann-Whitney U test was used. As a result of the study, it was determined that there are significant differences in the readiness level according to such variables as university, grade, living neighborhood, participation on the road again, to follow the geographical publications, academic grade of professional competences level of prospective geography teachers. However it was determined that such variables as student’s gender, types of the school of graduation do not affect professional competences level of prospective geography teachers. In the light of the data obtained in the study, proposals were put forward for the development of professional competences level of prospective geography teachers.

Keywords:

Geography Education, Geography Teacher, Teacher Competence, Professional Competences,

PDF

___

Aladağ, C. (2003). Orta Öğretimde Coğrafya Öğretmeni Profili ve Öğretmen Görüşleri Işığında Müfredat Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora tezi, Konya.
Alım, M. ve Bekdemir, Ü. (2006).Coğrafya Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Millî Eğitim Dergisi, Sayı,172 /1.
Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Yöntem Teknik ve İlkeler. Üçüncü Baskı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Bednarz, S. W. (2002). Using action research to implement the national geography standards: Teachers as researchers. Journal of Geograph, 101(3), 103-111.
Campbell, J. B. (2007). GloVis as a resource for teaching geographic content and consepts. Journal of Geography, 106(6), 239-251.
Cohen, L., Manion. L. and Morrison, K., (2007). Research Methods in Education. Sixth Edition. Routledge. London. Taylor & Francis Group.
Cin, M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşadıkları Yere Göre Coğrafya Dersine Karşı Tutumlarındaki Farklılıklar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (1), ss.185-190.
Çağlıyan, A. ve Özan, M. (2004).“Coğrafya Öğretiminde Gezi Gözlem Yönteminin Öğrenmede Etkililiğinin Değerlendirilmesi”.XII. Eğitim Bilimleri Kongresi, Ankara.
Çepni, S. (2005). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Üç yol kültür merkezi. Trabzon.
Demirci, A. ve Karaburun, A. (2010).Yüksek Öğretim Coğrafya Programları İçin Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Önemi. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 21,S.27-45. İstanbul. Elmas, B. (2006). Ortaöğretim Coğrafya Eğitiminin Temel Sorunları (Kartal İlçesi Örneği ).Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Gökçe, N. ( 2009). Türkiye ‘de Öğretmen Yetiştirmede Coğrafya Eğitiminin Sorunları Ve Öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (2) 721–768 .
Healey, M. (2003). Promoting lifelong professional development in geography education: international perspectives on developing the scholarship of teaching in higher education in the twenty-first century. Th e Professional Geographer, 55(1), 1-17.
Karabağ, S. (2002). “Coğrafya Öğretmenlerinin Mesleki Nitelikleri”.Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı, Bildiriler Kitabı, Gazi Kitapevi, Ankara.
Karabağ, S. (2007). Coğrafya Öğretmenlerinin Mesleki Sorumlulukları (271–287). Ed.S. Karabağ & S. Şahin. Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi, Gazi Kitapevi, Ankara.
Karabağ, S., ve Şahin, S. (2007). Coğrafya Dersi Öğretim Programı (55-74,2005) Ed. S. Karabağ & S. Şahin. Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi, Gazi Kitapevi, Ankara.
Kaya, B. (2009).Sosyal Bilgiler Öğretmen adaylarının Transferin öğretimi ile ilgili özyeterlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, s, 27, Ss, 99 -116.
Kent, M., Gılbertson, D.D. and Hunt, C.O. (1997).“Fieldwork İn Geography Teaching: A Critical Review Of The Literature And Approaches”, Journal Of Geography İn Higher Education, 21(3), 313–332.
MEB. (2005). Coğrafya Dersi Öğretim Programı (CDÖP). Milli Eğitim Bakanlığı (TTKB), Ankara.
MEB. (2006). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
MEB. (2009). Öğretmen Yeterlikleri: Öğretmenlik Mesleği Genel ve Özel Alan Yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. (1. Baskı), Devlet Kitapları.
M.E.B. (2010). Coğrafya Özel Alan Yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Öğretmen Yeterlikleri ve Okul Temelli Meslek Gelişimi. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Ankara
Özgen, N. ve Bindak, R. (2009). Lise Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi: Siirt Örneği. G.Ü, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı 2 421-440.
Özey, R. (1998). Türkiye Üniversitelerinde Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi. İstanbul: Öz Eğitim Yayınları.
Öztürk, Ç. (2004). “Ortaöğretim Coğrafya Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem ve Teknikleri Kullanabilme Yeterlilikleri”. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, Cilt 5, Sayı 2, sh: 75-83.
Saracaloğlu, A.S., Kumral, O., ve Kanmaz, A., (2009).Ortaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Tezsiz Yüksek lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik yeterlikleri, Kaygıları Ve Akademik Güdülenme Düzeyleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:VI, Sayı:II, 38-54
Sezer, A., Pınar, A. ve Yıldırım, T. (2010). Coğrafya Öğretmeni Adaylarının Bazı Profil Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı: 22, s. 43 - 69 İstanbul.
Thomas, P.G. (2001). An Analysis of The Geographic Knowledge of Preservice Teachers at Salected Midwestern Universities. Ph.D.Thesis.Kansas State University.USA.
Türker, A. (2008). Coğrafya Öğretmen Adaylarının ve Coğrafya Öğretmenlerinin Toprak ve Bitki Örtüsü Konularındaki Yeterlilikleri ve Bunları Etkileyen Faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Veal, W. R., Tippins, D. J. ve Jefferson, J. B. (1999). The Evolution of Pedagogical Content Knowledge in Prospective Secondary Physics Teachers. http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED443719.pdf: Reports – Research,.
West B. A. (2003). Student attitudes and the impact of gis on thinking skills and motivation. Journal of Geography, 102(6), 267-274.