Batı Karadeniz’de Rekreasyonel Açıdan Giderek Önemi Artan Bir Yaylacılık Sahası: Uluyayla

Batı Karadeniz’de Küre Dağları’nın batı uzantıları üzerinde, Bartın ili idari sınırlarının güneydoğu kesimi ile Karabük ili idari sınırlarının kuzeybatı kesiminde yer alan Uluyayla, önemli yaylacılık sahalarından biridir. Uluyayla, geçmişte tamamen hayvan otlatmaya dayalı geleneksel yaylacılığın hâkim olduğu bir mekânken, günümüzde ülke genelindeki yaylaların yaşadığı değişimden etkilenmiştir. Uluyayla’da hayvancılığa dayalı geleneksel yaylacılık giderek azalırken, rekreasyonel yaylacılık ve yayla turizmi önem kazanmaya başlamıştır. Bununla beraber insan çevre etkileşiminin insan lehine değişmesi yaylada bir takım baskılar ve sorunları da beraberinde getirmeye başlamıştır. Bu çalışmada Uluyayla’nın mevcut durumu, potansiyeli, sorunları ve yaylaya yönelik planlama önerileri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Yaylacılık, Uluyayla, Rekreasyonel Faaliyetler, Yayla şenlikleri

A Transhumance Field in Western Blak Sea of which Importance Gradually Increases in Terms Of Recreation: Uluyayla

Uluyayla which is located in western side of Kure Mountains in Western Black Sea, in southeastern border of Bartin province and Northwestern border of Karabuk province is one of the important transhumance fields. In the past, the transhumance in Uluyayla completely depended on grazing but today it was affected by the change that was experienced by the other transhumance fields in our country. While the transhumance that depends on grazing in Uluyayla has been gradually decreasing, recreational transhumance and transhumance tourism have gained importance. However, because of the change in man-nature interaction in favour of man, some problems occurred. This paper includes the present condition of Uluyayla, its potential, problems and planning suggestions.

Keywords:

Transhumance, Uluyayla, Recreational activities, Transhumance festivals,

PDF

___

AKPINAR. E., “Kelkit ve Çevresinde Yaylacılık”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı:1, Erzincan 2001. AKYÜZ, F., “Yaylalarda Konut Planlaması”, Harita Genel Komutanlığı Harita Dergisi, Sayı: 135, Ankara, 2006.
ALAGÖZ, C. A., 1993, Türkiye’de Yaylacılık Araştırmaları, Ankara Üniversitesi, Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı:2, Ankara.
BAŞIBÜYÜK, A., YAZICI, H., ERTÜRK, M., 2001, “Eğriçimen Yaylasında (Koyulhisar-Sivas) Rekreatif Yaylacılık”, Türk Coğrafya. Dergisi, Sayı:36, İstanbul.
DOĞANAY, H., Türkiye Beşeri Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları:2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi:10, İstanbul 1997.
DOĞANAY, H., Türkiye Turizm Coğrafyası, Çizgi Kitabevi, Konya 2001. DOĞANAY H., COŞKUN O., “Türkiye Yaylacılığındaki Değişme Eğilimleri ve Başlıca Sonuçları” Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 30, Erzurum 2013. EMİROĞLU, M., Bolu’da Yaylalar ve Yaylacılık, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları No:272, Ankara 1977.
ERDOĞAN, N., Çevre ve (eko)turizm, Erk Yayınları, Ankara 2003,121-122.
GEDİK, İ., AKSAY, A., 1/100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Zonguldak E-29 Paftası İzahnamesi, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara 2002.
GÜNER, İ., - ERTÜRK, M., “Fethiye’de Yaylalar ve Yaylacılık”, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı:14, Erzurum, 2005.
İZBIRAK, R., Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi, No:157, İstanbul 1992.
KOCA, H., Rekreasyonel Amaçlı Bir Yayla Yerleşmesi: GÖZNE, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum 1989.
KÖSE, A., “Madra Dağı Kuzey Yamaçlarında Yaylacılık”, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 2, Erzurum, 1997.
ŞENGÖNÜL, K. Ve Diğ., “Bartın Uluyayla Yöresindeki Mera Vejetasyonunun Bazı Kantitatif Özelliklerinin Saptanması ve Ekolojik Yapının Belirlenmesi”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Sayı 16, Bartın 2009.
TANOĞLU, A., Nüfus ve Yerleşme, İstanbul Üniversitesi Yayınları No:1183, Edebiyat Fakültesi Coğrafya. Enstitüsü Neşriyatı No: 45, İstanbul 1966.
TOPAY, M., Bartın-Uluyayla Peyzaj Özelliklerinin Rekreasyon-Turizm Kullanımları Açısından Değerlendirilmesi Üzerinde Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2003.
TOPAY, M., KOÇAN, N., “Kamping / Çadırlı Kamp İçin Alan Seçim Kriterlerinin Belirlenmesi Ve Bartın-Uluyayla’da Örnek Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Sayı: 1, Isparta 2009.
TUNÇDİLEK, N., Türkiye’de Yaylalar ve Yaylacılık, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Cilt:7, Sayı:14, İstanbul 1964.
TUNÇDİLEK, N., Türkiye İskan Coğrafyası, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları:1283, Coğrafya Enstitüsü Yayınları:49, Ġstanbul 1967.
ZAMAN, M. Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Yaylalar ve Yaylacılık, Atatürk Üniv. Yay. No:960, Fen Ed. Fak. Yay. No:105, Araştırmalar Serisi No:75, Erzurum 2007.
ZAMAN, M., Doğu Karadeniz Kıyı Dağlarında Dağ ve Yayla Turizmi, Atatürk Üniversitesi Yayınları No:977, Erzurum 2010.
ZAMAN, S., Fonksiyonel DeğiĢim Sürecinde Antalya Beydağları Yaylaları, Atatürk Üniv. Yay. No:967, Kazım Karabekir Eğitim Fak. Yay. No: 125, Araştırmalar Serisi No:50, Erzurum 2007.