Atakum’daki (Samsun) Antropojeomorfolojik Yapılar Ve Çevresel Etkileri

İnsan, dünyaya geldiğinden beri onu şekillendirmekte ve dizayn etmektedir. Ancak sanayi devrimi ile beraber geliştirilen makine endüstrisi, insanın kol gücünü arttırmış, ilkçağ insanına göre dünyada yarattıkları değişim onlarca kat artmıştır. İnsan, ekosistem unsurlarından birçoğunda dolaylı ve doğrudan değişiklik yapmıştır. Jeomorfoloji de bunlardan biridir. İnsanın yarattığı antropojeomorfolojik yapılar Atakum (Samsun) ilçesinde oldukça yaygındır. İlçe de Taş ocağı ve İnşaat-Hafriyat yığınlarından oluşan şekiller, antropojeomorfik yapılar arasında alansal olarak en fazla paya sahiptir. Bunun dışında gerek turizm-spor gerekse de kıyı yönetimi amacıyla yapılmış kıyı yapıları da fazla paya sahip bir diğer antropojeomorfik yapılardır. İlçe de insan etkisiyle oluşturulan bu yer şekilleri muhtelif yerlerinde, tarım arazisi kaybına, toprak tekstürü bozulmasına, kıyı çizgisi gerilemesine, erozyona, kütle hareketlerine ve çevre kirliliğine sebebiyet vermiştir. Çalışmanın hazırlanmasında uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemi teknolojilerinden (CBS) yararlanılmıştır. Atakum (Samsun) ilçesinde antropojeomorfolojik yapıların veri tabanının, haritalarının ve analizlerinin yapılmasında Qgıs 3.6 ve ArcMap 10.5 CBS yazılımları kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Antropojenik Jeomorfoloji, Ortam Değişimi, Samsun

PDF

___

KaynakçaBahadır, M . (2015). Samsun’da Meydana Gelen 4 Temmuz Ve 6 Ağustos 2012 Taşkınlarının Klimatik Analizi. Coğrafya Dergisi, Sayı:29; 28-50. Bakkaloğlu, S. (2006). Kıyı Korumasında Açıkdeniz Dalgakıranların Etüdü Ve Dereköy (Samsun) Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.Burges, S. J. (2001). Land Use Changes in the Urban Setting. In:Land Use and Watersheds Human Influence on Hydrology and Geomorphology in Urban and Forest Areas, American Geophysical Union Washington, DCÇakıroğlu, A. H. (2011). Samsun İli Kum, Çakıl Ve Kırma Taş Rezervleri, Samsun Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Samsun.Dávid, L. (2010). Quarrying and Other Minerals, Anthropogenic Geomorphology A Guide To Man-Made Landforms, Springer, ISBN 978-90-481-3057-3.Dengiz, O., Sarıoğlu, F.E. (2011). Samsun İlinin Potansiyel Tarım Alanlarının Genel Dağılımları Ve Toprak Etüt Ve Haritalama Çalışmalarının Önemi, Anadolu Tarım Bilim Dergisi, Sayı:26/3;241-250.Erkal, A. (2018). Körfez İlçesi'nde (Kocaeli) Antropojeomorfolojik Araştırmalar, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bilecik. Ertek, A. (2017). Antropojenik Jeomorfoloji: Konusu, kökeni ve amacı, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 69; 69-79Goudie, A. (2013). The Human Impact On The Natural Envıranment Past, Present and Future, Wiley-Blackwell, Seventh Edition. Haff P.K. (2003). Neogeomorphology, Prediction, and the Anthropic Landscapes. In: Wılcock P.R. & Iverson R.M. (eds.), «Prediction in Geomorphology». Agu, Geophys. Monograph Series. 135, 15-26.Loh J.,Wackernagel M. (eds.) (2004).Living Planet Report 2004, World Wilde Fund for Nature, Gland, Switzerland.Öner, E. (1989). Samsun Ve Çevresinin Jeomorfolojisi, Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Cilt:4, Sayı:4. Ankara. Öztürk, M. Z., Çetinkaya, G., Aydın, S. (2017). Köppen-Geiger İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye’nin İklim Tipleri, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, Sayı:35;17-27.Rozsa, P. (2007). Attempts At Qualıtatıve And Quantıtatıve Assessment Of Human Impact On The Landscape, Geogr. Fis. Dinam. Quat. 30 (2007), 233-238.Rózsa, P., Novák, T. (2011). Mapping Anthropic Geomorphological Sensitivity On Global Scale, Zeitschrift Für Geomorphologie Vol. 55, Suppl.1, 109-117. Szabó, J. (2010). Anthropogenic Geomorphology: Subject And System, Anthropogenic Geomorphology A Guide To Man-Made Landforms, Springer, ISBN 978-90-481-3057-3.Tibet, Y., Çoruh, S. (2011). Samsun ili Taş Ocaklarının Mevcut Durumu Ve Çevresel Etkileri, Samsun Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Samsun.Yılmaz, A. (2004). Samsun Kentinin Yeni Gelişim Alanları: Atakum, Atakent Ve Kurupelit, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:42;59-72.Web KaynaklarıUrl-1: https://evrimagaci.org/antropojenik-jeomorfoloji-sanayi-devriminden-itibaren-insanin-yeryuzu-sekillerine-mudahalesi-7848?fbclid=IwAR15mP68xfmLUrFsKrkCymnpoXSawEqWRMMIZ6WUGioyABhtKct3ySsVNbU Erişim Tarihi: 26.06.2019.Url-2: http://www.samsunhaberx.com/samsun-haberleri/karadenizin-gelisen-yuzu-atakumda-rekor-nufus-artisi-4437.html Erişim Tarihi: 06.04.2019.Url-3: http://www.hidropolitikakademi.org/anadolu-ve-onasya-tarihinde-bir-sulama-medeniyeti-urartu-kralligi.html Erişim Tarihi: 12.07.2019Url-4: https://www.ensonhaber.com/samsuna-dunya-standartlarinda-golf-sahasi.html Erişim Tarihi: 14.05.2019.