Emrah POLAT, Alperen KAYSERİLİ, Faruk KAYA

Ağrı ilinin kış turizm potansiyelinin analizi

Turizm sektörü özellikle yirminci yüzyıldan itibaren dünya genelinde büyük bir gelişim göstermeye başlamıştır. Bu gelişime bağlı olarak da bu sektörden faydalanmaya başlayan ülkelerin hem ekonomik hem de sosyo-kültürel yapıları üzerinde hızlı değişim ve gelişmelerin olduğu dikkati çekmiştir. Küreselleşme olgusunun da etkisi ile birlikte ortaya çıkan ihtiyaçlara ve taleplere bağlı olarak turizm sektöründe çeşitlenme ile zenginleşmenin olduğu görülmeye başlamıştır. Turizm çeşitlilikleri içerisinde kış turizmi, kayak turizmi veya dağ turizmi gibi farklı adlandırmalarla önemli bir sektör ortaya çıkmıştır. Türkiye bu sektöre biraz geç sayılabilecek bir süreçte adım atmış olsa bile hızlı bir gelişme göstermiş ve turizm stratejilerinde kış turizmine önemli bir yer vererek yatırımlar yapmaya başlamıştır. 2023 Turizm Stratejisi kapsamında doğu batı doğrultusunda Erzincan’dan başlayıp Erzurum, Ağrı, Kars, Ardahan güzergâhına doğru ilerleyen koridor kış turizmi yatırım bölgesi olarak ilan edilmiş ve kamusal yatırımlar yanında özel sektör yatırımlarında da öncelikli bölgeler arasına alınmıştır. Çalışmada Ağrı ilinde mevcut olan kış turizmi potansiyelinin tespit edilip merkezlerin belirlenmesi ve turizm sektöründe yapılabilecek yeni yatırımlar için yol gösterici olunması amaçlanmıştır. Araştırmalarda, saha incelemeleri tamamlandıktan sonra gözlemden elde edilen veriler içerik analizi, yazılı kaynaklardan elde edilen veriler doküman analizi, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan istatistiki veriler ise frekans analizine tabi tutularak sentezlenip yorumlanmıştır. Araştırma sahasında yükseltinin fazla olduğu dağlık bölgelerde özellikle de kuzey yamaçlarda karın yerde kalma süresinin yaklaşık 110 gün kadar olması, kış turizmi açısından elverişli bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca ülkemizin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı’nın varlığı da bölgedeki turizm aktivitelerini arttıracak ve Ağrı’ya büyük zenginlik katacaktır. Bunun dışında 1960’lı yıllardan itibaren Ağrı ilinde farklı zamanlarda ve yerlerde beş farklı kayak tesisinin yapıldığı ancak sürdürülebilirlik açısından değerlendirilemediği anlaşılmıştır. Bu tesislerden hali hazırda aktif olarak kullanılan tek kayak merkezi ise tesis ve altyapı açısından yetersiz olduğundan dolayı turizm aktivitelerine hizmet verebilecek bir donanımda olmayıp, yöre halkına günübirlik bir hizmet verebilmektedir. Sonuç olarak hem topoğrafik hem de klimatolojik faktörlere göre zengin bir kış turizmi potansiyeline sahip olan Ağrı ilinde bu yapının yeterince değerlendirilemediği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Ağrı İli, Ağrı Dağı, Kış Turizmi, Kayak Turizmi, Kış Sporları Merkezi

PDF

___

Ağger, V. (2011). Universiade 2011 Kış Oyunlarının Erzurum Kış Turizmi Potansiyeline Etkileri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Ağrı Dağı Milli Parkı. (2020, 4 15). Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/11/20041117.htm#1 adresinden alındı
Albayrak, A. (2013). Kış Turizmi Turistlerinin Seyahat Motivasyonları. 14. Ulusal Turizm Kongresi, (s. 144-164). Kayseri.
Aydın, A. D. (2007). Sarıkamış’ın Kış Sporları Turizmi Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(6), 203-210.
Çalışkan, U. (2014). Sarıkamış Kayak Tesisleri ve Konaklama Hizmetleri Müşteri Memnuniyeti Araştırması. Kars: TC Serhat Kalkınma Ajansı.
Çimen, A., Çınar, O., & Kaya, F. (2006). Ağrı İlinin Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Yaşam Memnuniyeti Araştırması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 49-68.
Doğanay, H. (2003). Ağrı Dağı ve Turistik Önemi. Doğu Coğrafya Dergisi, 8(9), 169-179.
Doğanay, H., & Doğanay, S. (2005). Palandöken Dağı'nın Kış Turizm Potansiyeli ve Değerlendirilmesindeki Yeni Gelişmeler. Ulusal Coğrafya Kongresi, (s. 153-165). İstanbul.
Doğanay, H., & Zaman, S. (2016). Türkiye Turizm Coğrafyası. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. Doğaner, S. (1991). Dağ Turizmine Coğrafi Bir Yaklaşım: Uludağ’da Turizm. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Kolu Coğrafya Araştırmaları Dergisi(3), 137-157.
Doğaner, S. (1997). Türkiye’nin Dağlık Alanlarında Kış Turizmini Etkileyen Coğrafi Etmenler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi(5), 19-44.
Doğaner, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi. Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü. (2019). Ağrı'daki Kayak Merkezlerinin Mevcut Durumu. Ağrı: Ağrı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü.
İl Özel İdare Müdürlüğü. (2019). Ağrı'daki Kayak Merkezlerinin Mevcut Durumu. Ağrı: İl Özel İdare Müdürlüğü.
Işık, D. (2010). Erciyes Dağı’nın Turizm ve Rekreasyon Bakımından Kayseri Kenti İçin Önemi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Ana Bilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Katkat, D., & Mızrak, O. (2006). Yaz ve Kış Turizmlerinin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(4), 32-39.
Kaya, F. (2016). Ağrı Dağı’nın Turizm Potansiyeli ve Değerlendirme Durumu. Marmara Coğrafya Dergisi(34), 217-229.
Kaya, F. (2018). Ağrı İlinin Coğrafi Analizi. F. Kaya içinde, Ağrı İlinin Sosyo-Ekonomik Profili (s. 1-32). Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları.
Kaya, F. (2020). Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi (Doğal Çevre Özellikleri ve İnanç Turizmi Açısından Önemi). Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
Kaya, F., & Arınç, K. (2004). Doğubayazıt İlçesi’nin Turizm Potansiyeli. Güneşin Doğduğu Yer: Doğubayazıt Sempozyumu. 3, s. 433-450. İstanbul: Çekül Vakfı.
Kaya, F., & Kocaman, S. (2009). Turizm Coğrafyası Açısından Bir Araştırma: Eleşkirt (Güneykaya) Kayak Merkezi’nin Kış Turizm Potansiyelinin Sürdürülebilir Yöresel Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi, 13(40), 299-316.
Kayserili, A., & Coşkun, O. (2016). Ağrı İlinde Toplumsal Yaşam ve Coğrafi Etmenlerle Olan Etkileşimi Üzerine Bir İnceleme. II. ULUSLARARASI AĞRI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, (s. 108-121). Ağrı. Kocaman, S., & Kaya, F. (2014). Ağrı İlinin Turizm Coğrafyası. Erzurum: Zafer Medya.
Kocaman, S., Kaya, F., & Korkusuz, T. (2011). Ağrı İlinin İdari Coğrafya Analizi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü I. Ulusal Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (s. 599-620). Erzurum.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2007). Türkiye Turizm Stratejisi 2023. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. 12 15, 2019 tarihinde https://www.ktb.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023pdf.pdf?0 adresinden alındı
Özbay, G. (2018). Alternatif Turizm Politikaları İçerisinde Kış Turizmi: Türkiye’ye Yönelik Swot Analizi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 4(2), 219-229.
Sağlık, E., & Kocaman, G. (2014). Kayak Merkezlerinde Turistlerin Hizmet Kalite Algısının Belirlenmesi: Palandöken Kayak Merkezinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İletişim Dergisi, 6(1), 67-87.
(2015). Türsab Kış Turizmi Raporu. İstanbul: Türkiye Seyahat Acentaları Birliği. 12 15, 2019 tarihinde https://www.tursab.org.tr/haberler/tursab-kis-turizmi-raporu_11931 adresinden alındı
Ülker, İ. (2006). Dağlarımız: Dağ Sporları ve Dağ Turizmi, Yüksek Dağlarımız ve Kayak Merkezleri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Ülker, İ. (2013). Türkiye'de Dağcılık ve Kayak. Ankara: Grafik Ofset Matbaacılık.
Yücel, C. (2015). Dünyada Kar Turizmi ve Türkiye. TÜRSAB AR-GE Departmanı. İstanbul: TÜRSAB. 10 8, 2019 tarihinde http://www.tursab.org.tr/dosya/1016/05arkartemel_1016_1646312.pdf adresinden alındı