Tülin ÇETİN, Mustafa Erkan TURAN, Pınar AYTEKİN, MEHMET ALİ YURDUSEV

Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Yaklaşımlarını Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Örneği

Sanayinin ilerlemesi ve teknolojik gelişmeler sonucunda insanoğlu küresel çevre sorunları ile karşı karşıya kalmıştır. Çevre kirliliği sonucunda doğanın dengesi bozulurken bazı canlı türleri yok olmuştur. Çevre sorunlarının ve etkilerinin yoğun olarak hissedilmeye başlanması ile birlikte, insanların çevreye karşı tutumlarının belirlenmesi de önem kazanmaya başlamıştır. Çevresel tutumların belirlenmesi amacıyla 15 maddeden oluşan “Yeni Ekolojik Paradigma (New Ecological Paradigm-NEP)” ölçeği literatürde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada da üniversite öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarını NEP ölçeği ile belirlemek ve bu tutumların öğrencilerin demografik, ekonomik, spor yapma, sigara kullanma, çevre dostu ürün tüketme, tasarruf yapma ve çevreyle ilgili bir derneğe üye olma gibi özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın hedef grubu, Manisa Celal Bayar Üniversitesinde okuyan öğrencilerdir. Araştırmada hazırlanan anket, üniversitede okuyan öğrenciler arasında kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen toplam 420 kişiye uygulanmıştır. Kullanılan ölçekten “insanlığın üstünlüğü”, “çevresel felaket”, “doğanın üstünlüğü”, “teknolojik üstünlük” olarak isimlendirilen dört faktör elde edilmiştir. Ölçekten elde edilen dört faktöre ilişkin demografik özellikler açısından farklılıkları analiz edebilmek ve spor yapma, sigara kullanma, çevre dostu ürün tüketme, tasarruf yapma, çevreyle ilgili derneğe üye olma gibi etkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla hipotezler geliştirilmiştir. Bunun sonucunda geliştirilen hipotezlerden 18 tanesinde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

A Research to Determine Environmental Approaches of University Students: Manisa Celal Bayar University Case

It is observed that technological developments have resulted in several global environmental problems. The balance of the nature has been destroyed and some species has been died out because of such environmental problems. As the environmental problems and their effects have been felt intensively, the determination of people's attitudes towards environment are of greater importance than ever before. New Ecological Paradigm (NEP) scale is widely used in the literature to determine environmental attitudes of the people. In this study, it is aimed to determine the attitudes of university students towards environment using the NEP scale and to determine the relationship between these attitudes and several characteristics of the students such as demography, economic situation, sport activity engaged, smoking, eco-friendly product consumption, saving and membership of an environmental association. The target group of the study is the students of Manisa Celal Bayar University. The questionnaire prepared in the study was applied to a total of 420 students selected by the sampling method among the students studying at the university. From the scale used, four factors called ”supremacy of humanity“, ”environmental disaster”, “supremacy of nature“, “technological superiority” were obtained and then several hypotheses have been developed to analyze the differences in terms of demographical properties of the respondents with respect to the factors mentioned. The hypotheses developed also serve for establishing relationships among the parameters such as sport activity engaged, smoking, eco-friendly product consumption, saving and membership of an environmental association. As a result, it is found that there is significant relationship in 18 of the hypotheses developed.

PDF

___

Alnıaçık Ü., (2010), Çevreci Yönelim, Çevre Dostu Davranış Ve Demografik Özellikler: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 507-532.
Alnıaçık Ü., Koç, F., (2009), Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği İle Üniversite Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi, Balıkesir Üniversitesi Burhaniye MYO Bölgesel Kalkınma Kongresi, ss.178-185.
Aytaç M., Öngen, B., (2012), Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğinin Yapı Geçerliliğinin İncelenmesi, İstatistikçiler Dergisi, 5(2012), 14-22.
Capra F., (2009), Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, (Çevirmen Mustafa Armağan), İnsan Yayınları, İstanbul, 532ss.
Chang G., (2015), Materialist Value Orientations As Correlates of the New Ecological Paradigm Among University Students In China, Psychological Reports: Sociocultural Issues in Psychology, 116(2), 597-612.
Davis A.C., Stroink M.L., (2016), The Relationship between Systems Thinking and the New Ecological Paradigm, Systems Research and Behavioral Science, Syst. Res. 33(4), 575-586.
Demirel M., Gürbüz B., Karaküçük S., (2009), Rekreasyonel Aktivitelere Katılımın Çevreye Yönelik Tutum Üzerindeki Etkisi ve Yeni Ekolojik Paradigma Ölçeği’nin Geçerliği Ve Güvenirliği, Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, VII(2), 47-50.
Dunlap R.E, Van Liere K.D., Mertig A. G., Jones R.E., (2000), Measuring Endorsement of the New Ecological Paradigm: A Revised NEP Scale, Journal of Social Issues, 56(3), 425-442.
Dunlap R.E., (2008), The New Environmental Paradigm Scale: From Marginality to Worldwide Use, The Journal of Environmental Education, 40(1), 3-18.
Dunlap R.E., Van Liere K.D., (1978), The "New Environmental Paradigm": A Proposed Measuring Instrument and Preliminary Results, Journal of Environmental Education, 9(4), 10-19.
Erdoğan N., (2009), Testing the New Ecological Paradigm Scale: Turkish Case, African Journal of Agricultural Research, 4(10), 1023- 1031.
Erkal S., Kılıç İ., Şahin H., (2012), Comparison of Environmental Attitudes of University Students Determined Via the New Environmental Paradigm Scale According to the Students’ Personal Characteristics, Egitim Arastirmalari - Eurasian Journal of Educational Research, 49(49), 21-40.
Fishman J., Smith V.K., (2017), Latent Tastes, Incomplete Stratification, and the Plausibility of Vertical Sorting Models, Environ Resource Econ, 66(2), 339-361.
Günden C., Miran B., (2008), Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğiyle Çiftçilerin Çevre Tutumunun Belirlenmesi: İzmir İli Torbalı İlçesi Örneği, Ekoloji, 18(69), 41-50.
Harraway J., Broughton-Ansin F., Deaker L., Jowett T., Shephard K., (2012), Exploring the Use of the Revised New Ecological Paradigm Scale (NEP) to Monitor the Development of Students’ Ecological Worldviews, The Journal of Environmental Education, 43(3), 177-191.
Hawcroft L.J., Milfont T.L., (2010), The Use (and Abuse) of the New Environmental Paradigm Scale Over the Last 30 Years: A metaanalysis, Journal of Environmental Psychology 30(2), 143-158.
Hoşgör H., Gündüz Hoşgör D., Tosun N., (2015), Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi: Kıyaslamalı Bir Analiz, HSP, 2(2), 198-207.
Jowett T., Harraway J., Lovelock B., Skeaff S., Slooten L., Strack M., Shephard K., (2014), Multinomial-Regression Modeling of the Environmental Attitudes of Higher Education Students Based on the Revised New Ecological Paradigm Scale, The Journal of Environmental Education, 45(1), 1-15.
Kalaycı Ş., (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 5. Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 426ss. Kılıç S., (2013), Yükseköğretimde Çevre Eğitiminin Çevre Bilinci Oluşumuna Etkisi: Niğde Üniversitesi İİBF Kamu Yönetimi Örneği, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 63-80.
Kılıç S., İnal M.E., (2010), Yüksek Öğretimde Çevre Eğitimi Alan Ve Almayan Öğrencilerde Çevre Bilinci: Niğde Üniversitesi Örneği, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 70-83.
Kroufek R., Chytrý V., Janovec J., Čepičková I.B., (2016), The Use Of New Ecological Paradigm Scale Among Pre-Service Primary Teachers: Limits And Possibilities, IJAEDU- International E-Journal of Advances in Education, 2(4), pp.105-111.
Kurtuluş K., (2006), Pazarlama Araştırmaları, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş 8. Basım, Literatür Yayıncılık, İstanbul, 900ss.
Nakip M., (2006), Pazarlama Araştırmaları: Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Genişletilmiş 2. Basım, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 592ss.
Rideout B.E., Hushen K., McGinty D., Perkins S., Tate J., (2005), Endorsement of the New Ecological Paradigm in Systematic and Email Samples of College Students, The Journal of Environmental Education, 36(2), 15-23.
Sam N., Sam R., Öngen K.B., (2010), Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarının Yeni Çevresel Paradigma ve Benlik Saygısı Ölçeği İle İncelenmesi, Akademik Bakış Dergisi, 21, 1-16.
Sarıça H., Şahin S.H., (2015), Doğayla İlişkili Olma Ölçeğinin İlk Psikometrik Bulguları ve Öz-Aşkınlıkla İlişkisi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 267-280.
Sekaran U., (2003), Research Methods For Business: A Skill Building Approach, John Wiley & Sons,Inc., USA, 464ss.
Sever R., Yalçınkaya E., (2012), Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çevresel Tutumlarının İncelenmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 1- 15.
Turan S., Aydın H., Uğurlu İ., (2013), Eleştirel Düşünme Becerilerini Temel Alan Biyoloji Eğitiminin Ortaöğretim Öğrencilerinin Ekolojik Etik Yaklaşımlarına Ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerine Etkisi, NWSA-Education Sciences, 8(2), 232-244.
Yıldırım M.H., Uğuz Ş., (2013), Sürdürülebilir Kalkınma Sürecinde Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Önemi: Aksaray İlinde Bir Araştırma, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 202-212.
Yücel Işıldar G., (2008), Meslek Yüksekokulları Boyutunda "Çevre Eğitimi"nin Çevreci Yaklaşımlar ve Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 759-778.

ISSN: 2528-9640
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2015
Yayıncı: Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi