DİN BİLİM İLİŞKİSİNİN SERENCAMI

Din ile bilim genelde karşılıklı bir ilişki ve etkileşim içerisinde olmuştur. Din bilime tesir ettiği gibi bilim de dine farklı biçimlerde tesir etmektedir. Bu etkileşim dinlerin ulûhiyet anlayışlarının ve temel inançlarının çeşitliliğine göre kimi zamanlar olumsuz olurken kimi zamanlarda olumlu yönde gelişme göstermiştir. İslâm dini, ulusların kültür dokularının meydana gelmesinde ve kuvvetlenmesinde etkin bir rol oynadığı gibi, ilmin ve bilimin gelişip yaygınlaşmasında da aktif bir role sahip olmuştur. Din, Yüce Allah’ın insanları iyi ve güzele yöneltmek, kötü ve çirkin davranışlardan alıkoymak için peygamberler aracılığıyla bildirdiği ilahi kurallardır. Dinin aslî gayesi, insanoğlunu hem bu dünyadaki hem de öteki dünyadaki hayatlarında mutluluk ve huzura erdirmektir. Bilim ise kâinatta bütün olup bitenlerin hangi aslî kanunlara göre meydana geldiğini tespit etmeyi amaçlayan insanî faaliyetlerin genel adıdır. Bilimin ya da ilmin gayesi ise, tabiatı tam ve eksiksiz olarak anlamak, eşyanın/ varlığın hakikatini kavramak, gerçeği bilmektir. Neticede din ve bilimin nihai amacı dünyaya gelen insanın huzur ve mutluluk içerisinde yaşamasına yardımcı olmaktır. Biz bu çalışmamızda din ve bilimin tariflerini yaptıktan sonra, din ve bilimin birleştiği ve ayrıldığı noktaları belirteceğiz.

Anahtar Kelimeler:

Din, Bilim, Din-bilim ilişkisinin tarihi kökenlerİ

CONSEQUENCE OF RELIGIOUS- SCIENCE RELATIONSHIP EXAMPLE OF CHRİSTİANITY AND ISLAM

Religion and science have generally been in a mutual relationship and interaction. As religion affects science, science affects religion in different ways. This interaction was sometimes negative due to the diversity and fundamental beliefs of religions, and sometimes it developed positively. Islam has played an active role in the formation and strengthening of the cultural fabric of nations, and in the development and spread of science and scholarly disciplines. Religion is the set of divine rules that Allah the Almighty declared through prophets in order to direct people to what is good and beautiful, and to keep them away from bad and unpleasant behaviors. The main purpose of religion is to bring happiness and peace to in their lives both in this world and in the Hereafter. Science, on the other hand, is the common name of human activities aiming at determining according to which basic laws everything occurs in the universe. The purpose of science is to understand the nature wholly and completely, to comprehend the truth of existence, and to know the truth. The ultimate aim of religion and science is to help the people who come to the world to live in peace and happiness. In this study, after making the definitions of religion and science, the points where religion and science agree and differ will be specified.

Keywords:

Religion, Science, Historical origins of religion-science relationship.,

PDF

___

Adıvar, A. Adnan. Bilim ve Din. İstanbul: 1980.
Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. İzmir: 1990.
Barnes, F.W. The Rise of Christianity. London: 1974.
Bayraktar, Mehmet. İslâm Düşünce Tarihi. 5. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 2004.
Bayraktar, Mehmet. İslam’da Bilim ve Teknoloji Tarihi. Ankara: TDV Yayınları, 2017.
Bolay, Süleyman Hayri. Felsefi Doktrinler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları, 1987.
Cürcânî, Seyyid Şerif Ali b. Muhammed. Kitâbü’t-Ta’rifât. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye,1416/1995.
Doğan, Mehmet. Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Rehber Yayınları, 8. Baskı, 1990.
Güler, İlhami. Dine Yeni Yaklaşımlar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 2004.
Maurice Bucaille. Kitab-ı Mukaddes, Kur’an ve Bilim/ La Bible Le Coran, et la science. 2. Baskı, İzmir: TÖV. Yayınları, 1981.
Îcî, Adududdîn Abdurrahmân b. Ahmed. el-Mevâkıf fî ilmi‘l-Kelâm. Beyrut: Alemü’l-Kütüb, ts.
İsfahânî, Ragıb Hüseyin b. Muhammed. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. İstanbul: 1986.
Kitabı Mukaddes, Eski ve Yeni Ahit. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, 1985.
Mâtürîdî, Ebû Mansur. Kitâbü’t-Tevhîd. Thk. Fethullâh Huleyf, İskenderiyye: Daru’l-Câmiâti’l-Mısrıyye, ts.
Nesefî, Ebul-Muîn. Tabsiratü’l-edille fî usûli’d-dîn. Tahkik ve Ta’lik, Hüseyin Atay, 1.cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1993.
Özarslan, Selim. İslam İnanç Esasları /Akaid Esasları. Ankara: Nobel Yayınları, 2013.
Pezdevî, Ebû Yusr Muhammed. Usulu’d-Din (Ehl-i Sünnet Akaidi). Çev. Ş. Gölcük, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 1988.
Râzî, Fahreddîn. Mefâtihu’l-gayb. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
Sâbûnî, Nureddîn. el-Bidâye fî usûli’d-dîn. Thk. Bekir Topaloğlu, 5. Baskı, Ankara: DİB Yayınları, 1995.
Sâbûnî, Nureddîn. el-Kifaye fi’l-Hidâye Tercümesi. Trc. Sefa Bardakcı, Ankara: Sage, 2018.
Uluslararası İslam Düşünce Geleneğinde Din-Bilim İlişkisi Sempozyumu Bildiri Metinleri Kitabı, (20-21 Eylül, 2019), Ed. Mahmut Çınar v.dğr. Kilis: 2019.
Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr b. Rüstem. Muhtasar Tefsir-i Taberî. cilt 4. İhtisar ve Tahkik: Muhammed Ali Sâbûnî, Salih Ahmed Rıza, Trc. Mehmet Keskin, İstanbul: Ümit Yayıncılık, 1995, 1978.
Taylan, Necip. “Bilgi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1992, 6.
James H Lebua. “Religious Beliefs of American Scientists”. Harper’s Magazine, V. 169 Augustus, 1934.
https://aawsat.com/turkish/home/article/1703001/tevfik-seyf/bilim-din-ilişkisi-tartışmaları neleri-perdeliyor Erişim Tarihi: 13. 05. 2019.
https://en.wikipedia.org/wiki/Big_Bang Erş. Tarihi: 24.02.2020.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalvenizm Erişim Trh: 15.05.2019.