19097

Tarihten Günümüze Tekbîr Ve Tehlîl Nidâlarının Sloganik Değeri Üzerine Bir İnceleme

Bu makalede “Tekbîr ve Tehlîl” kavramlarının İslam dinindeki önemi ve Müslümanların kültür ve medeniyet anlayışlarındaki yeri ele alınmaktadır. Tekbîr ve tehlîl, İslam’ın en temel prensibi olan tevhidin başka kelimelerle ifade edilmesinden ibarettir. Müslümanlar bunları telaffuz ederek dine olan bağlılıklarını ifade etmiş olurlar. Bunun yanında Müslümanların, korku anında cesaret toplama, hüzün anında ferahlık bulmak ve sevinç anında zaferi kutlamak gibi maksatlarla tekbîr ve tehlîl okudukları görülmektedir. Bu makalede, bu uygulamanın dini dayanağına değinilmekte, daha sonra basit formlarda ve bestelerle topluca okunan tekbîr ve tehlîlin, toplumun psikolojisi ve davranışı üzerindeki etkisi ele alınmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Tekbîr, tehlîl, mûsikî, cami, tekbir ve tehlil okumaları

An Investigation on Shibboleth Value of Takbir and Tehlil Exclamation (From History to Nowadays)

This article deals with the concepts of Takbir and Tehlil and their importance in Islam and the social life of the Muslims. Each of Takbir and Tehlil rephrases what is meant by Tawhid, the most essential principle of Islam. Uttering them, Muslims attest their commitment and devotion to Islam. In addition, they recite these utterances for taking courage in time of fear, getting relief in time of sorrow and celebrating happy events. Having covered their religious framework, the article examines the psychological and behavioral effects which Takbir and Tehlil have on the society, in particular when they are performed by congregation in such a simple musical composition

Keywords:

Takbir, tahlil, music, mosque, tekbir and tehlil recitings,

PDF

___

• Akbulut, Ahmet, Sahabe Dönemi İktidar Kavgası, Pozitif Matbaası, Ankara 2001.
• Akgün, Mustafa, Alparslan ve Malazgirt Destanı, Akgün Yay., Ankara 2008.
• Altınay, Ramazan, Emevîlerde Günlük Yaşam, Ankara Okulu Yay., Ankara 2006.
• Arpaguş, Hatice Kelpetin, “Kelime-i Tevhîd”, DİA, Ankara 2002, XXV, 214.
• Belviranlı, Ali Kemal, Mûsikî Rehberi Dinî Mûsikî, Nedve Yay., Konya 1975.
• Bozkurt, Nebi, “Bayram-Bayram Kutlamaları”, DİA, İstanbul 1992, V, 261-263.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl Ebû Abdillâh (ö. 256/869), el-Câmiu’s-Sahîh, (Thk. Mustafâ Dib el-Buğâ), Dâru İbn Kesîr, Beyrût 1087.
• Canan, İbrahim, Hadis Külliyâtı Kütüb-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yay., Ankara 1988.
• Cuma Hutbesi, “Tekbîr, Allahu Ekber”, DİB, 26.07.2013.
• Demir, Necati, Dânişmen-Name, Akçağ Yay., Ankara 2004. 5 Ahmet Yaman, “Diyanet’in Tekbîr Hutbesi Konuşuluyor”, http://www.inter- nethaber.com/diyanetin-tekbîr-hutbesi-konusuluyor-564779h.htm. 27 Temmuz 2013.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistâni (ö. 275/888), Sünen, Dâru Kitâbu’l- Arabî, Beyrût (ty).
• Gazimihal, Mahmut Ragıp, Türk Askeri Muzıkaları Tarihi, Maarif Basımevi, İs- tanbul 1955.
• Hasan, Hasan İbrahim, İslâm Tarihi, (çev. İsmail Yiğit), Kayıhan Yay., İstanbul 1988.
• http://spor.internethaber.com/spor/super-lig/bursaspor-besiktas-macinda-tekbîr- sesleri-171316.html. 8 Nisan 2013.
• http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/25444-besiktas-galatasaray- derbisindeki-olaylar-tekbîr-sloganiyla-basladi.html. 23 Eylül 2013. http://www. zaman.com.tr/multimedia_getGalleryPage.action?sectionId=8&type=video&gal leryId=136374. 8 Nisan 2013.
• Kalkışım, Muhsin, “Her Kışın Bir Baharı Her Gecenin Bir Nehârı Vardır”, Ka- ranlık Dönemler ve Ödenmiş Bedeller, Eğitim Bir Sen Yay., Ankara 2012.
• Kaplan, Zekâi, Dinî Mûsikî Dersleri, MEB Yay., İstanbul 1991.
• Kılıç, Ünal, Fethü’l Fütûh Mekke’nin Fethi, Kayıhan Yay., İstanbul 2009.
• Koca, Fatih, İslam Tarihi ve Medeniyetinde Salâ ve Salavâtlar, CÜİF Sosyal Bi- limler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Sivas 2013.
• Köksal, Mustafa Asım, İslâm Târihi, Şamil Yay., İstanbul 1987.
• Köse, Saffet, “Tekbîr”, DİA, İstanbul 20011, XXXX, 341.
• Miyasoğlu, Mustafa, Günümüz Türkçesiyle Dede Korkut Kitabı, Bayburt Beledi- yesi Kültür Yayınları, Konak Yay., İstanbul 2011.
• Muhammed b. Cerîr et-Taberî, Tarîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, Beyrût 1407/1986.
• Muhammed İbn Sa’d, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Dârü Sâdir, Beyrût (ty.).
• Özcan, Nuri, “Davul”, DİA, İstanbul 1994, IX, 55-56.
• Özcan, Nuri, “Mehter”, DİA, Ankara 2003, XXVIII, 547-548.
• Polat, Ali, “Arap Baharındaki Tekbîr Sesleri”, http://www.ilkehaber.com/yazi/ arap-baharindaki-tekbîr-sesleri-6301.htm. 21 Aralık 2012.
• Uludağ, Süleyman, İslam Açısından Mûsikî ve Sema’, Uludağ Yay., Bursa 1976.
• Uslu, Recep, Selçuklu Topraklarında Müzik, Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Konya 2010.
• Yaman, Ahmet, “Diyanet’in Tekbîr Hutbesi Konuşuluyor”, http://www.inter- nethaber.com/diyanetin-tekbîr-hutbesi-konusuluyor-564779h.htm. 27 Temmuz 2013.