Kozmos olarak kabul edilen evrenin açıklanmasına dayanan kozmolojik delil, teistikdelillerin en eskisidir. Platon ve Aristoteles’in delillerinin çıkış noktası evrendekihareketin kökenini soruşturmaktır. Kozmolojik delili Fârâbi İmkân delili, İbn Sina İlkNeden delili, Gazali Hudûs delili formunda inşa etmişlerdir. Delilin önemli kavramlarındanbirisi olan nedensellik, David Hume’dan önce Gazali tarafından eleştirilmiş veneden ile sonuç arasındaki ilişkinin zorunluluğu reddedilmiştir. Ancak neden-sonuçilişkisine dair bilgimizi Allah’ın yaratmasına bağlamakla evrenle ilgili bilgimizi teminataltına alarak düzensizliğe imkân tanımamıştır. Leibniz, Yeter-Sebep ilkesi iledelilin en güçlü formlarından birini inşa etmiştir. Kozmolojik delilin yeni bir biçimiçağdaş fi lozofl ardan Richard Swinburne tarafından geliştirilmiştir. Onun tümevarımlıdelilinde, evren ve evrendeki olgular, Tanrı’nın varlığı hipotezine eklendiğinde, hipotezinihtimalini arttırır. Tümevarımlı kozmolojik delilin yüksek olasılık bildirmesi,onun Tanrı inancımız için iyi bir gerekçe olduğunu gösterir. Bu makalede kozmolojikdelille ilgili bazı kavramlar analiz edilmiş ve delilin farklı biçimleri incelenmiştir.

The Cosmological Argument which is based on the explanation of the universeknown as cosmos is the theistic argument. The starting point of Plato’s and Aristotle’sarguments is to inquire the origin of the movement in the universe. The CosmologicalArgument was constituted in the form of the Argument from Contingency by Al-Farabi, the First Cause Argument by Ibn Sina and the Kalam Cosmological Argumentby Al-Ghazali. The causality which is one of the important concepts of the argumentwas criticized by Al-Ghazali before David Hume and the necessity of relation betweencause and effect was denied by him. But he warranted our knowledge about universeand did not allow for randomness by attributing our knowledge about cause and effectto Allah’s creation. The new theories in physics about the nature and the beginning ofthe universe reveal new forms of argument. Leibniz constituted one of the most strongversions of the argument with the Principle of Suffi cient Reason. A modern version ofthe Cosmological Argument was developed by one of the contemporary philosophers,Richard Swinburne. In his inductive argument, when the universe and its facts are addedto the hypothesis of God’s existence, it increases the probability of that hypothesis.Indication of high probability of inductive cosmological argument makes it a goodjustifi cation for our belief in God. In this article some concepts related to CosmologicalArgument are analyzed and various versions of the argument are examined.