Kadının Ücret Karşılığı Çalışması Konusunda Din İşleri Yüksek Kurulu’na Gelen Sorular

Kadının çalışması ve bu çalışmanın bireysel ve toplumsal değeri üzerine tartışmalar, insanlık tarihi ile yaşıttır. Sanayi devriminden sonra, kitlesel üretim ve ulus ötesi savaşlar, hem kadın işgücü arzının hem de talebinin artmasına neden olmuştur.  Ardından kadın işgücü kamuya açılmış ve kadınlar ücretli iş için evlerinden dışarı çıkmışlardır. Dünyadaki bu eğilim Türkiye'de de benzerdir. Ancak, kadınların işgücüne katılım koşulları ile ilgili tartışmalar halen devam etmektedir. Bugün, Türk toplumunda kadınların ev dışında ücretli işler için çalışabileceği, yaygın olarak kabul görmektedir. Bununla birlikte, kadının çalışmasına yönelik bazı karşıt görüşler de dikkat çekmektedir. Bu konudaki fikirler, geleneksel değerler ve dini anlayışla ilgili olarak değerlendirilmekte; kadınların ev içindeki sorumlulukları ve ev dışında çalışmanın dini kurallara uygunluğu tartışılmaktadır. Bu çalışmada, kadının çalışması konusunda Din İşleri Yüksek Kurulu'na gelen sorular sosyolojik bakış açısı ile incelenmiş, konunun erkek ve kadın perspektifinden nasıl farklılaştığı ortaya konmaya çalışılmıştır.

The Questions About Female Paid Work to the High Council Of Religious Affairs in Turkey

Discussions on women's work and its private and social value have begun with the history of mankind. But until the Industrial Revolution, great differences between men and women labour haven’t been emerged. After that revolution, as most of values, the worth of women's work has changed. After the Industrial Revolution, mass production and transnational wars have resulted rising both for supply and demand of female labour forces. Then female labour force has come into public area and women have got out from their households for paying jobs. This trend has been similar in Turkey, too. However, discussions about the conditions of women participation in labour force have been continuing. Today, in Turkish society, some surveys show that it is widely accepted that women can work outside the home for paying jobs. The ratio of those saying “women can work outside of their home is acceptable and favourable” reached 85% of the population. But there are still some opposite views. Some opponents concern for traditional values, some others for religious understanding. The main issue is managing domestic responsibilities of women in the household and imagined rules of religion on working outside of the home. In this study, the questions about these issues asked for to the High Council of Religious Affairs in Turkey are embraced within the context of how issues are differentiated from male and female perspectives.

___

  • Baktır, Mustafa (2005). “İslam’da Kadının Çalışma Şartları”, Sosyal Hayatta Kadın, İstanbul: Ensar Vakfı, ss.121-149. Battal, Ahmet (2008). Boşanma Sebepleri. Bilimsel Araştırma Projesi Uygulama Sonuçları (Nihai Rapor). Akademik Dayanışma Araştırma ve Geliştirme Vakfı. İstanbul: Eflatun Matbaacılık. Berber, Metin ve Burçin Yılmaz Eser (2008) “Türkiye’de Kadın İstihdamı: Ülke ve Bölge Düzeyinde Sektörel Analiz”, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(2), 1-16. Canan, İbrahim (2005). “Hz. Zeyneb’in Hane-i Saadet’teki İş Atölyesi”, Sosyal Hayatta Kadın, İstanbul: Ensar Vakfı, ss.113-119. Demir, Zekiye (2014). Modern ve Postmodern Feminizm. (2. Baskı) İstanbul: Sentez Yayıncılık Demir, Zekiye (2016). “Diyanet Fetvaları Üzerinden Aile Hayatına Yönelik Sorular ve Cinsiyet İlişkisi”, 1st International Women’s Congress. Ankara, Turkey. Dursun, Salih ve Emel İştar (2014) “Kadın Çalışanların Yaşamış Oldukları İş Aile Yaşamı Çatışmasının İş ve Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28 (3), 127-137. Er, Şebnem (2013) “Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılım Oranını Etkileyen Faktörlerin Bölgesel Analizi”, Öneri Dergisi, 10(40), 35-44. Erkek, Seyida ve Hakan Karagöz (2009). Kadının Hayatındaki Yeri Ve Karşılaştığı Sorunlar, Konya: Konya Ticaret Odası Etüt-Araştırma Servisi. http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.633&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch (erişim:10.07.2018) http://www.wiego.org/sites/default/files/publications/files/Kabeer-Mahmud-Export-Oriented-Garment-Bangladesh.pdf (erişim: 05.10.2018) “Rags, Riches and Women Workers: Export-oriented Garment Manufacturing in Bangladesh”. Işıker, Deniz (2011). Bir Zorunluluk Alanı Olarak İçerisi ve Dışarısı. 28 Şubat ve Başörtlü Kadınlar. Bir Zihinsel ve Ruhsal Dönüşümün Anlatıl(a)mamış Hikayesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İzzetbegoviç, Aliya (2006). Müslüman Kadın - Kadın Ve Anne (İslâm'daki Kadın Meselesinin Araştırılmasına Bir Katkı), Çev. Rahman Ademi, Haz. Mahmut Hakkı Akın-Faruk Karaaslan-Ümit Aktaş, Malatya: Malatya Büyükşehir Belediyesi Yayınları. Karabıyık, İlyas (2012). Türkiye’de Çalışma Hayatında Kadının İstihdamı. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 32 (1), 231-260. Karaman, Hayrettin (2005). “Günümüzde Çalışan Müslüman Kadının Problemi”, Sosyal Hayatta Kadın, İstanbul: Ensar Vakfı, ss. 333-348. Kocabıyık, Faruk ve Veda B. Gökkaya (2005). Türkiye’de Çalışan Kadınlar Ve Sorunları, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6 (1), ss.195-219. Lafargue, Paul (2015). Tembellik Hakkı. 1848 “Çalışma Hakkı”nın Çürütülmesi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları Koçkuzu, Ali Osman (2005). “Toplumumuzda Kadını Çalışmaya İten Sebepler ve Bunun Sonuçları”, Sosyal Hayatta Kadın, İstanbul: Ensar Vakfı, ss.315-327. Korkmaz, Murat ve Nur Dilbaz Alacahan (2013). “Türkiye'de Formel Piyasaya Yönelmede Kadın İşgücü Arzı ve GSYH Etkileri: Ampirik Bir Çalışma”. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(7), 887-900. Martı, Huriye (2018). Hakları ve Saygınlığıyla İslam’da Kadın. Ankara: TDV Yayınları. Oğuzhan, Zekiye (1998). Bir Başörtüsü Günlüğü, İstanbul: İz Yayıncılık. Özer, Mustafa ve Kemal Biçerli (2003) “Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2003-2004, 3(1),55-86. Paçacı, Mehmet (2010). “Çağdaşçı “Kur’an’da Kadın” Yorumunun Eleştirisi”. Tarihten Günümüze Kur’an’a Yaklaşımlar. Ed. Bilal Gökkır, Necdet Yılmaz, Ömer Kara, Muhammed Abay, Necmettin Gökkır İstanbul: İlim Yayma Vakfı, 559-585. Savaş, R. (1991). Hz. Muhammed (s.a.v.) devrinde kadın. İstanbul: Ravza Yayınları. Savaş, R. (1994). Asr-ı saadette kadın ve aile hayatı: Asr-ı saadette İslâm. İstanbul: Beyan Yayınları The World Bank (2004). Gender and Development in the Middle East and North Africa. MENA Development Report. Washington, D.C. TÜİK (2006). Türkiye İstatistik Kurumu Aile Yapısı Araştırması. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Mabaası. TÜİK (2017). Hanehalkı İşgücü Anketi. TÜİK (2017). İstatistiklerle Kadın, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı: 24643 TÜİK (2018), İstatistiklerle Kadın, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı: 27594.