AMORİUM AŞAĞI ŞEHİR KİLİSESİ BEBEK ve ÇOCUK İSKELETLERİ

Amorium, Afyonkarahisar İli, Emirdağ İlçesi'nde yer alan bir Ortaçağ Bizans Kenti'dir. Amorium'da 2007-2008 ve 2009 kazı sezonlarında Aşağı Şehir Kilisesi'nde, 10. ve 11. yüzyıllara tarihlenen çok sayıda bebek ve çocuk mezarı ortaya çıkarılmıştır. İçerisinde çoğunlukla çoklu gömü bulunan bu mezarlar, kilisenin ana binasının kuzeyinde, vaftizhanenin doğusunda yer alan -A20- olarak adlandırılan alanın güney kısmında konumlanmıştır. ilk gömünün altındaki bireylere ait olan daha eski iskelet kalıntıları karışık durumda ele geçmiştir. Bu alandaki 36 mezardan ele geçen toplam 128 bireye ait iskelet kalıntısı, topluluğun demografik özellikleri ve genel sağlık durumlarını anlayabilmek amacıyla incelenmiştir. Bu iskelet topluluğunda doğum öncesi, doğum aşaması ve doğumdan hemen sonra hayatını kaybeden bireylerin oranı %42,9'dur. Elde edilen sonuçlara göre; Amorium'da Bizans Dönemi'nde hüküm süren koşulların yetersiz hijyen ve beslenmeye neden olduğu, bu durumun annelerin enfeksiyonlara açık olmalarına ve dolayısıyla doğum komplikasyonları ve prematüre doğumlara yol açtığı anlaşılmaktadır. Henüz bağışıklık sistemi gelişmemiş olan bebeklerin doğum aşaması ve doğumun hemen sonrasında bu gibi sebeplerle yaşamlarını yitirdikleri ve bu kritik yaşam aralığını atlatan bebeklerin yaşamlarına büyük oranda devam edebildiği görülmektedir

Infant and Child Skeletons from the Lower City Church at Amorium

Amorium is a Byzantine city situated within the Emirdağ district of the province of Afyonkarahisar. Excavations in the 2007, 2008, and 2009 seasons yielded many tombs containing infant and child skeletons forming part of a cemetery datable to the 10th and 11th centuries.Many are multiple burials and were located principally to the north of the main church in an area called A20 situated to the east of the baptistery. Skeletal remains of 128 individuals from 36 tombs were analysed to reveal the demography and health status of the population. Among them 42,9% of the individuals died prenatally, at birth, or soon after birth. The results of this study indicate that the unfavourable geographic conditions of Amorium's location might have produced inadequate hygienic conditions and the malnourishment of the mothers which in turn caused infections and complications during birth, leading to premature and stillbirths. Those infants that did survive the critical neonatal and postnatal periods were generally able carry on their lives into puberty and adulthood

___

  • AUFDERHEIDE, Arthur C., Conrado Rodriguez-Martin. (2008). The Cambridge Encyclopedia of Human Paleopathology. Cambridge University Press.
  • BAUN, Jane. (1994). "The Fate of Babies Dying Before Baptism in Byzantium". In The Church and Childhood. Papers Read at the Summer Meeting and the Winter Meeting of the Ecclesiastical History Society (Ed. D. Wood). 115-125. Published for the Ecclesiastical Society by Blackwell Publishers.
  • BECKWITH, Bruce. (2003). "Defining the Sudden Infant Death Syndrome". Arch. Pediatr. Adolesc. Med. 157: 286-290.
  • BOURBOU, Chryssi. (2004). The People of Early Byzantine Eleutherna and Messene (6th-7th centuries A.D.) A Bioarchaeological Approach. University of Crete.
  • BUIKSTRA, Jane E., Douglas H. Ubelaker. (1994). Standarts for Data Collection from Human Skeletal Remains. Arkansas. Archaeological Survey Research Series No. 44. Fayetteville, Arkansas.
  • DENNIS, George, T. (2002). "Death in Byzantium". In Dumbarton Oaks Papers, No. 55. (Ed. Alice-Mary Talbot). (1-7). Harvard University Press.
  • EL-NOFELY, Aly A., Mehmet Yaşar, İŞCAN. (1989). "Assesment of Age from the Dentition of Children". In Age Markers in the Human Skeleton. (Ed.Mehmet Yaşar İşcan). (237-254). Charles C Thomas Publisher.
  • ERDAL, Ömür Dilek, Metin Özbek. (2009). "Değirmentepe (Malatya) Çocuk İskeletlerinin Antropolojik Analizi". 25. Arkeometri Sonuçları Toplantısı. 279-296. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • ERDAL, Yılmaz Selim. (1993). "İznik Geç Bizans Topluluğunun Demografik Analizi". 8. Arkeometri Sonuçları Toplantısı. 243-257. Kültür Bakanlığı, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • ERYURT, Mehmet Ali, İsmet Koç. (2009). "Yoksulluk ve Çocuk Ölümlülüğü: Hanehalkı Refah Düzeyinin Çocuk Ölümlülüğü Üzerindeki Etkisi". Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 52: 113-121.
  • GÜLEÇ, Erksin. (1988). "Topaklı Populasyonunun Demografik ve Paleoantropolojik Analizi". V. Araştırma Sonuçları. 347-357. Kültür Bakanlığı, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • IVISON, Eric, A. (1993). Mortuary Practices in Byzantium (c950-1453): An Archaeological Contribution (Bizans Ölü Gömme Adetleri (M.S. 950- 1453): Arkeolojik Bir Katkı). Basılmamış Doktora Tezi. University of Birmingham.
  • IVISON, Eric A. (2010). "Kirche und Religiöses Leben im Byzantinischen Amorium". In Byzanz - das Römerreich im Mittelalter, Teil 2,1 Schauplätze. (Ed. F. Daim and J. Drauschke). (309-343). Monographien des Römisch-Germanischen Zentralmuseums 84/2, 1, Mainz.
  • IVISON, Eric A. (2012). "Excavations at the Lower City Enclosure, 1996- 2008". In Amorium Reports 3: The Lower City Enclosure, Finds Reports and Technical Studies (Ed. C.S. Lightfoot and E.A. Ivison). (5- 151). Istanbul.
  • KAYA, Ahsen, U. E. Bilgin, E., Şenol, A. Koçak, E. Ö. Aktaş, F. Şen. (2010). "İzmir'de Yapılan Bebeklik Dönemi Adli Otopsiler: 1999- 2007". Ege Tıp Dergisi. 49 (3): 177-184.
  • KOÇ, İsmet, İlknur Yüksel, Mehmet Ali Eryurt. (2008). "Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü". Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etütleri İdaresi, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, TNSA-2008. Ankara.
  • KÓSA, Ferenc. (1989). "Age Estimation from the Fetal Skeleton". In Age Markers in the Human Skeleton. (Ed. Mehmet Yaşar İşcan). (21-54). Charles C. Thomas, Springfield.
  • LEWIS, Mary, E. (2007a). The Bioarchaeology of Children: Perspectives from Biological and Forensic Anthropology. Cambridge University Press.
  • LEWIS, Mary, E. (2007b). "Brief and Precarious Lives: Infant Mortality in Constrasting Sites from Medieval and Post-Medieval England (AD 850- 1859). American Journal of Physical Anthropology. 134: 117-129.
  • LIGHTFOOT, Christopher, Eric Ivison, Murat Şen, Hüseyin Yaman. (2009). "Amorium Kazısı, 2007". 30.Kazı Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt. 201- 226. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • LIGHTFOOT, Christopher, Mücahide Lightfoot. (2007). Anadolu'da Bir Bizans Kenti: Amorium. Homer Kitapevi, İstanbul.
  • PAKİŞ, Işıl, Sermet Koç. (2009). "Perinatal ve Neonatal Dönem Bebek Ölümleri". Klinik Gelişim Cilt 22, Adli Tıp Özel Sayısı. 60-63.
  • ROBERTS, Charlotte, Keith Manchester. (1995). The Archaeology of Disease. Alan Sutton Publishing Ltd., New York.
  • ORTNER, Donald J. (2003). Identification of Pathological Conditions in Human Skeletal Remains. Second Edition, Academic Press, London.
  • ÖZER, İsmail, Ayla Sevim, Cesur Pehlevan, Okşan Arman. (1999). "Karagündüz Kazısından Çıkarılan İskeletlerin Paleoantropolojik Analizi". 14. Arkeometri Sonuçları Toplantısı. 75-96. Kültür Bakanlığı, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara. SEVİM, Ayla. (1993). Elazığ/Tepecik
  • Paleodemografik Açıdan Değerlendirilmesi. Ankara: A.Ü. Sosyal
  • Bilimler Enstitüsü, Antropoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ortaçağ İskeletlerinin
  • SHEUER, Louise, Sue Black. (2000). Developmental Juvenile Osteology. Elsevier, Academic Press.
  • SHEUER, Louise, Sue Black. (2004). Juvenile Skeleton. Elsevier, Academic Press.
  • SMITH, B. Holly, 1991. "Standarts of Human Tooth Formation and Dental Age". In Advances in Dental Anthropology. (Ed. M.A. Kelley, C.S. Larsen). (143-168).New York: Wiley-Liss.
  • TALBOT, Alice-Mary. (2009). The Death and Commemoration of Byzantine Children. In Becoming Byzantine: Children and Childhood in Byzantium. (Ed. A. Papaconstantinou, A. Mary Talbot). (283-310). Dumbarton Oaks Research Library Collection. Harvard University Press.
  • TEZCAN, Sabahat, Banu Ergöçmen, F. Hande Tunçkanat. (2008). "Düşükler ve Ölü Doğumlar". Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etütleri İdaresi, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, TNSA-2008, Ankara.
  • TRITSAROLI, Paraskevi, Frédérique Valentin. ( 2008). "Byzantine Burial Practices for Children: Case Studies Based on a Bioarchaeological Approach to Cemeteries from Greece". In Nasciturus, Infans, Puerulus Vobis Mater Terra: La Muerte en la Infancia. (Ed. F.G. Jener, S. Muriel, d'Investigacions Arqueològiques i Prehistòriques, İspanya.
  • (93-113).Diputació de Castelló, Servei
  • UBELAKER, Douglas H. (1989). "The Age Estimation of Age at Death from Immature Human Bone". In Age Markers in the Human Skeleton. (Ed. Mehmet Yaşar İşcan). (55-70). Charles C. Thomas, Springfield
  • ÜSTÜNDAĞ, Handan. (2008). "Kuşadası Kadıkalesi / Anaia Kazısında Bulunan İnsan İskelet Kalıntıları". 24. Arkeometri Sonuçları Toplantısı: 209-228. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • WHITE, Tim D., Pieter A. Folkens (2005). The Human Bone Manual. Elsevier Academic Press.
  • WITTWER-BACKOFEN, Ursula. 1987. "Antropologische
  • Untersuchungendes des Byzantinischen Freidhofs Boğazköy-Hattuşa".
  • Araştırma Sonuçları Toplantısı: 381-399. Kültür Bakanlığı, Eski
  • Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • YILMAZ, Rıza, Işıl Pakiş, Nurşen Turan, Muhammet Can, Yavuz Kabakuş, S. Serhat Gürpınar. (2010). "Adli Tıp Kurumu Birinci Adli Tıp İhtisas Kurulu'nca Ölüm Sebebi Verilen 0-1 Yaş Grubu Bebeklerin Ölüm Sebebi Açısından Değerlendirilmesi". Türk Pediatri Arşivi Dergisi 45: 31-36.
  • YURDAKÖK, Murat. (2005). "Bizanslılarda Pediatri". Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, Sayı 48: 93-99.