İSTANBUL FİNANS MERKEZİ PROJESİNİN KATILIM BANKALARI PERSPEKTİFİNDEN ETKİLEŞİMLERİ

Türkiye’nin uluslararası finans merkezi olma hedefini oluşturan önemli projelerinden biri de 2009 yılında çalışmalara başlanmış olup 2022 yılında aktif olması planlanan İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesidir. İFM Projesi, varlığa dayalı finansmanı öne çıkaran “katılım finansı” ve dijitalleşen dünyaya yeni açılımlar kazandıran Fintek ile gelişmeyi hedefleyen bir strateji etrafında dizayn edilmiştir. Dolayısıyla, katılım finansının kurumsal yansıması olan katılım bankaları da İFM projesinin kuşkusuz iki önemli temel ayağından bir tanesidir.Türkiye’de yaklaşık otuz yedi yıllık bir geçmişe sahip olan katılım bankaları, 2021 yılı itibarıyla altı katılım bankasıyla bankacılık sektöründe faaliyet göstermektedir. Katılım bankalarının bütün bankacılık sistemi içindeki payının 2025 yılında %15 seviyesine çıkarılması temel amaçlar arasında bulunmaktadır. Ayrıca, katılım finansı sahasında bölgenin en büyük ve dünyanın da sayılı merkezleri arasında yer alması öncelikli hedefleri olarak değerlendirilmektedir. Birbirlerini besler ve destekler olarak düşünülen İFM projesinin ve katılım bankalarının, arzuladıkları hedefleri yakalayabilmeleri söz konusu yaşanan süreçte bir fırsat olarak öngörülmektedir. İFM projesinin ve katılım bankalarının karşılıklı pozitif sinerji gücüyle uluslararası arenada hedeflenen konuma gelmelerini irdelemek ve öneriler geliştirmek çalışmanın temel konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda, literatür taramasıyla birlikte katılım bankalarının ulusal ve uluslararası sektörden aldıkları paylar çerçevesinde değerlendirmeler yapılmıştır. İFM projesi amacına yönelik; hukuki, idari, mali ve teknolojik altyapı çalışmalarının ve öngörülen düzenlemelerin ivedilikle tamamlanması gerekmektedir.

THE INTERACTIONS OF THE ISTANBUL FINANCIAL CENTER PROJECT BY THE PERSPECTIVE OF THE PARTICIPATION BANKING

One of the essential projects that set Turkey's goal of becoming an international financial center is the Istanbul Finance Center (IFC) project, which was started in 2009 and is planned to be active in 2022. The IFC-Istanbul Project has been designed around a strategy that aims to develop with "Participation Finance" which emphasizes asset-backed finance, and Fintech which brings new expansions to the digitalized world. Therefore, participation banks, which are the institutional reflection of participation finance, are undoubtedly one of the two essential pillars of the IFC-Istanbul project.Participation Banks have a history of approximately thirty-seven years in Turkey, which operates in the banking sector with six participation banks as of 2021. Participation Banks aim to increase their share in the total banking system to 15% by 2025. In addition, being one of the largest centers in the region and one of the few centers in the world in the field of participation finance is considered as its priority target. It is envisaged as an opportunity for the IFC-Istanbul project and participation banks, which are thought to support each other, to achieve the targets they desire.The main subject of the study is to examine the IFC project and the Participation banks to reach the targeted position in the international arena with the mutual positive synergy power and developing suggestions. In this context, this study evaluates the shares of Participation banks from the national and international sectors, together with the literature review. For IFC project; legal, administrative, financial and technological infrastructure works and envisaged regulations should be completed immediately.

___

  • Aktepe, İ. E. (2017). katılım finans. TKBB yayınları. Erişim adresi: ttps://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/Katilim-Finans.pdf
  • Çalık, E.B. (2021). katılım bankası personelinin islami finansal bilgi düzeyinin ve faizsiz bankacılık ilkelerine duyarlılığının ölçülmesine yönelik bir araștırma. Van yüzüncü yıl üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, (52), 361-392.
  • Çetin, A. (2020). türkiye’de finansal tabana yayılmanın artırılmasında katılım bankacılığının rolü ve yeri. Ekonomik ve sosyal araştırmalar dergisi, 16(1), 155-171.
  • Görmüş, Ş. & Yabanlı, A. (2019). yaşayan ve gelişen katılım bankacılığı. TKBB yayınları.100-135. Erişim adresi: https://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/Yasayan-ve-Gelisen-Katilim-Bankaciligi.pdf
  • Güçlü, F. & Kılıç, M. (2020). islami finansın dünyadaki gelişimi ve islami finansa yön veren uluslararası kuruluşlar üzerine bir inceleme. Uluslararası yönetim iktisat ve işletme dergisi, 16(1), 75-91.
  • Güngör, K. (2018). katılım bankacılığının türkiye’deki işleyişine dair bazı tespitler. Göller bölgesi ekonomi ve kültür dergisi, 5(60), 60-66.
  • http://www.tkbb.org.tr/veri-seti 05.09.2021
  • ICD-REFINITIV (2020). ıslamic finance development report 2020. Erişim adresi: https://icd-ps.org/uploads/files/ICD-efinitiv%20IFDI%20Report%2020201607502893_2100.pdf
  • Karagöl, E.T., Koç, Y.E., & Kızılkaya, M. (2017). istanbul’un finans merkezi olma arayışı. SETA yayınları.
  • Keleş, Y. (2020). katılım bankacılığı: yapı, uygulama ve yasa bağlamında temel sorunlar. Uluslararası islam ekonomisi ve finansı araştırmaları dergisi, 6(3), 357-388. 10.25272/ijisef.707169
  • T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2021). ekonomi reformları.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2015). istanbul uluslararası finans merkezi programı eylem planı.
  • TKBB (2015). türkiye katılım bankacılığı strateji belgesi 2015- 2025. TKBB yayınları.
  • TKBB (2021). katılım bankacılığı strateji güncelleme raporu 2021-2025. TKBB yayınları.
  • Topdağ, D., Işık, N. (2019). katılım bankacılığının gelişimi ve türkiye’deki katılım bankaları üzerine bir nedensellik analizi. Uluslararası islam ekonomisi ve finansı araştırmaları dergisi, 5(3), 65-86.