M. Erdal SAK, MEHMET SIDDIK EVSEN, Sibel SAK, Fatma Nur ÇAÇA

Kontrasepsiyon yöntemlerinin etkinliği ve kadınların eğitim düzeyi: Güneydoğu Anadolu’da bir ilçe örneği

Bu çalışmada bölgesel bazda, başvurulan kontraseptif yöntemleri, buna rağmen gelişen istenmeyen gebelikler ve öğrenim düzeyi ilişkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Ocak 2007-Nisan 2008 tarihleri arası Ergani Devlet Hastanesi Kadın Doğum polikliniğine başvuran ve kontraseptif yöntem kullanan 152 multipar kadında; yaş, gebelik ve doğum sayısı, evlilik süresi, istenmeyen gebelik ve buna bağlı küretaj oranları, hastaların öğrenim durumları gibi parametreler değerlendirildi. Çalışma grubunu oluşturan kadınların yas ortalaması 29.7±6.6 yıl, ortalama evlilik süresi 9.5±5.7 yıl, gravida 3.5±1.8 (1-9) ve parite: 2.8±1.3 (1-6) idi. En sık kullanılan yöntem koitus interruptus olup (% 42.1), diğer yöntemler, sıklık sırasına göre; rahim içi araç (RİA) (%19.1), oral kontraseptifler (%15.8), kondom (%13.2), tüp ligasyonu (% 7.2) ve diğerleri (% 2.6) idi. Kadınların eğitim düzeyi yükseldikçe, RİA ve oral kontraseptif kullanımı artmaktaydı (P

The effectiveness of contraception methods and educational level of women: A sample from Southeast Anatolia

The aim of present study was to evaluate relationships between contraceptive methods, their failures and educational status of women in Southeast Anatolia. 152 multiparous women who use a contraceptive method and applied to Obstetrics and Gynecology Clinics of Ergani State Hospital were selected. Patients’ age, gestation and birth numbers, marriage period, the ratios of unwanted gestations and related curettage and educational levels were determined. The mean age of study group was 29.7±6.6 years, mean marriage period 9.5±5.7 years, mean gravida 3.5±1.8 (1-9) and mean parity was 2.8±1.3 (1-6). Applied contraceptive methods were as follows: coitus interruptus (42.1%), intrauterine device (IUD) (19.1%), oral contraceptives (15.8%), condom (13.2%), tubal ligation (7.2%) and others (2.6%). The frequency of IUD and oral contraceptives were increasing, parallel to increased educational levels of women (P<0.001). Unwanted gestation and related curettage ratios were most frequent in coitus interruptus and the least in IUD methods. In conclusion, to increase use of effective and safe family planning methods and protect women from unwanted gestations, the educational levels of women should be increased.

PDF

___

1. Speroff L, Glass RH, Kase NG. Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility. Chapter 21: Use of Contraception, Sterilization and Abortion. Williams & Wilkins, Baltimore Fifth Edition. pp 687-714, 1994.
2. Elçioğlu ÖŞ, Ünlüoğlu İ, Özalp S. Aile planlaması danışmanlık hizmetleri ve kalite Sağlık ve Toplum 2000; 10: 3-7.
3. Toker SO. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin aile planlaması hakkında bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Aile ve Toplum 2005; 2: 101-110.
4. Bayık A: Aile Planlaması Eğitim Kitapçığı. İzmir: E.Ü. Hemşirelik Y.O. ve Karşıyaka Belediyesi ortak yayını 1991: 1-2.
5. Saraç İ, Yalçın ÖT, Özalp S, Hassa H. Bir üniversite hastanesinde rahim içi araç uygulamaları. Sağlık ve Toplum 1999; 9: 29-31.
6. Özaydın N, Akın A. İstenmeyen gebelikler ve düşüklerin kadın sağlığına etkileri. Sağlık ve Toplum 1998; 8: 55-60.
7. Erler A, Uran B, Ertopçu K, Karaman AS, Südekan Ö. Rahim içi araçla kontrasepsiyonda olusan yan etkilerin klinik değerlendirilmesi. Jinekoloji Obstetrik 1992; 2: 263-70.
8. Sağsöz N, Bayram M, Kamacı M. Kırıkkale İli ve Çevresinde Kullanılan Kontraseptif Yöntemler T Klin Jinekol Obst 2000, 10:266-269
9. Family Planning Saves Lives, Population reports, XXII, Number 1, Series M, No:12 July 1994.
10. Türkistanlı E. Aile planlaması konusunda kaçırılmış fırsatların yakalanmasında hemşirenin danışman rolü, Hemşirelik-Ebelik Eğitim ve Uygulamalarında Kalite sempozyumu Bildiri Kitabı, Erciyes üni. 3-5 Haziran 1998, s:345-355.
11. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998, Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü H.Ü. Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Macro International Inc. Ankara, 1999
12. Aile Planlamasında Temel Bilgiler, TC Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile planlaması Genel Müdürlüğü, İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı ,JHPIEGO, İstanbul 1997İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, “Dünyada Aile Planlaması”, Kontraseptif Yöntemler Uluslararası Basım Yayın No:1,Ankara 1990
13. Bertan M, Güler Ç. “Ana ve Çocuk Sağlığı” Halk Sağlığı Temel Bilgiler Ankara 1995, s:117-157
14. İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı,”Dünyada kontraseptif kullanımı” Kaynak 2:7 Ocak 1993, s:1-4
15. Aile Planlaması klinik Uygulama El Kitabı, TC Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile planlaması Genel Müdürlüğü, İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı 1995
16. Sağlık Bakanlığı, Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Vakfı, “Türkiye’de Ana Sağlığı ve Aile Planlaması Hizmetleri ve İsteyerek Düşükler” Aralık 1996, s:15-106
17. İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı “Aile Planlamasında Öncelikler” Kaynak,2:11 Ekim 1993, s:1-4
18. UNDP/UNFPA/WHO/World Bank, Special Programme of Research Development and Research Training in Human Reproduction Biennial Reports, 1992-1993,WHO Geneva 1994, s:44-113
19. Koitus Interruptus. Dervisoğlu A, (Çev.Ed.): Kontraseptif Yöntemler: Uluslararası Basım, İnsan Kaynağını Gelistirme Vakfı Yayını. 1990: 426-7.
20. İnce N, Özyıldırm BA. Gebelikten korunmada geri çekme yöntemi. Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi 2003; 17: 180-182.
21. Akın A, Enünlü T. Türkiyede isteyerek düşükler. Türkiye'de ana sağlığı aile planlaması hizmetleri ve isteyerek düşükler. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998
22. İleri Analiz Sonuçları. Akın A (ed).Hacettepe Üniversitesi, TAP Vakfı ve UNFPA 86, 2002.
23. Wang C, Swerdloff RS. Male Contraception. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2002;16:193-203.
24. Hatcher RA, Kowal D, Guest F et al: Contraceptive Technology: International Edition. Çeviri Editörü: Dervişoğlu AA. Bölüm 13: Gönüllü Cerrahi Kontrasepsiyon (Sterilizasyon); Demircioğlu Matbaacılık, Yayın No:1. Ankara 234-64, 1990.
25. World Health Organization. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, Reproductive Health and Research, third edition, Geneva, 2004.