Bir Mezhep Yaratmak ya da Yaratmamak: GULAT ARAŞTIRMACILARI VE SUFRİYYE

Bu makale, İslam Mezhepleri tarihinin temel klasiklerini oluşturan Makalat türü eserlerinden hareketle, Gulat araştırmacıları tarafından Haricî fırkalarından biri olarak kabul edilen Sufriyye'nin aslında ayrı bir grup kimliği oluşturmamasına rağmen varmış gibi gösterdikleri konusunu incelemektedir, Bu bağlamda Makalat türü eser yazarlarının İslam coğrafyasında ortaya çıkan fırkaları inceleyen bilim adamlarının yeterli bilgileri olmamasına rağmen toplumun çeşitli gruplara ayrıldığını kesin ifadelerle bildirmişlerdir. Onlar bunu yaparken, eski bir şecereyi, bu gü­nün Ortodoksluğuna hamlederler ve sonrakini başlangıçtan itibaren heterodoksiden ayrı ve ondan bağımsız bir şekilde oluştuğunu kabul ederler. Ortodoksluk olarak kabul edilen mezhep, böylece küçümseyici silsileden temizlenmiş olur. Mezhepler tarihi yazarlarının sapkınlıkla doğru inançlar arasındaki bu keskin ayrım, sadece söylediklerinde değil, söyleyiş şekillerinde de açık bir şekilde görülür. Makale, fırkaların oluşum süreci veya çerçevesiyle İlgilenen yazarların, haklarında yeterince açık bilgi veya kaynak tevarüs etmeyen gruplar hakkında nasıl bir açıklama yaptıklarını örnekler vererek özellikle de Sufriyye fırkası bağlamında konuyu açıklığa kavuşturma amacıyla yazılmıştır.