Trafikte Araba Kullanırken Müzik Dinleme Alışkanlıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz Bu çalışma ile trafik hayatının vazgeçilmez bir olgusu olan müzik dinleme alışkanlıklarının sürücülerin sürüş deneyimlerine olan etkileri incelenmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemiyle rastgele 218 kişiye ulaşılmış ve bu kişilere geliştirilen likert tipi anket formu uygulanmıştır. Anket verilerine ek olarak yöneltilen açık uçlu bir soru ile katılımcıların görüşleri alınmıştır. Anketten elde edilen veriler betimsel olarak incelenirken, açık uçlu soruya verilen cevaplar ise içerik analizi yapılarak belirli başlıklar altında incelenmiştir. Elde edilen veriler sürücülerin önemli bir kısmının trafikte müzik dinleyemedikleri zaman kendilerini kötü hissettiklerini fakat dinledikleri müziğin sesinin yüksek olmasının dikkatlerini dağıtarak trafik ihlalleri ve kazalarına sebep olduğunu göstermiştir. Ayrıca sürücülerin büyük bir çoğunluğunun şehirlerarası yolculuklarda algılarını açık tutabilmek amacıyla müzik dinledikleri fakat sürüş esnasında müzik çaların ayarlarıyla oynanmasının trafik güvenliğini yüksek oranda tehlikeye soktuğu belirlenmiştir. Bunlara bağlı olarak; şehirlerarası yolculuklarda sürücülerin uyuyakalması ile yaşanan kazaların önüne geçmek amacıyla sürücülerin müzik dinlemelerini teşvik edecek kamu spotlarının televizyonlarda yayınlanması, ayrıca trafik güvenliğini tehdit eden yüksek sesli müzik dinlemenin de gerekli kanunlar çıkartılarak ek cezalara tabi tutulması önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Müzik, Trafik, Sürücü

___

AYATA, E. ve Aşkın, C. (2008). Müziğin beynin bilişsel fonksiyonlarına olan etkisi. İTÜ Dergisi, 5(1): 13-22. BRODSKY, W. (2002). The Effects of music tempo on simulated driving performance and vehicular control. Transportation Research, 4(1): 219-241. BRODSKY, W. and Slor, Z. (2013). Background music as a risk factor for distraction among young-novice drivers. Accident Analysis & Prevention, 59: 382-393. ÇOBAN, A. (2005). Müzikterapi. Birinci basım. İstanbul: Timaş Yayınları. DAY. R., Lin C., Huang W. and Chuang S. (2009). Effects of music tempo and task difficulty on multi-attribute desicion-making: An eye-tracking approach. Computers in Human Behavior, 25: 130-143. HASANHANOĞLU, C. (2008). Trafikte Sürücü Kişilik Yapısının Kaza Yapma Olasılığı Üzerine Etkisinin İstatistiksel İncelenmesi. Yayınlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kazaların Çevresel ve Teknik Araştırması Anabilim Dalı, Ankara: Türkiye. HODGES, D. A. (2000). Implications of music and brain research. Music Educators Journal, 87(2): 17-22. İNCE, M. (2009). Motorlu Taşıt ve Sürücü Kusurlarından Kaynaklanan Trafik Kazalarının İstatistiksel Olarak Analiz Edilmesi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Otomotiv Eğitimi Anabilim Dalı, Konya: Türkiye. KARAÇAY, B. (2010). Müzik ve beyin. Bilim ve Teknik Dergisi, 7: 32-39. KARASAR, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ondokuzuncu basım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KHAN, S.I. (2001). Music (K.H. Ökten ve T. Ökten, Çev.). İkinci basım. İstanbul: Arıtan Yayınevi. SENCER, M. (1989). Toplumbilimlerinde Yöntem. İstanbul: Beta Basım. SEZER, F. (2011). Öfke ve psikolojik belirtiler üzerine müziğin etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1): 1472-1493. T.Ü.İ.K. (2010). Trafik kaza istatistikleri. [Internet-16.01.12] www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=70 UÇAN, A. (2005). İnsan ve Müzik, İnsan ve Sanat Eğitimi. Üçüncü basım. Ankara: Evrensel Müzik Evi. ÜNAL, A. B., Steg, L., Epstude, K. (2012). The influence of music on mental effort and driving performance. Accident Analysis and Prevention, 48: 271-278. ÜNAL, A. B., Waard D., Epstude K. and Steg L. (2013). Driving with music: Effects on arousal and performance. Transportation Research, 21: 52-65. YENER, Y.A. (2011). Müziğin çocuklar ve yaşlılar üzerindeki etkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29: 119-124.