PARABASİS ROMAN YAHUT ALESTA GÖNÜL

Öz Antik Yunan tiyatrosunda oyuncuların siyasi eleştiri yapmak için bir süreliğine oyundan ayrılmaları ve sonra tekrar oyuna dönmeleri parabasis olarak tanımlanır. Çağdaş edebiyatta özellikle postmodernizmle beraber bilinçli kullanılan tekniklerden birisine dönüşen parabasis,romanda parçalı gerçekliğin inşasına katkıda bulunur. Türk romanında parabasisin teknik bir unsur olarak kullanıldığına dair yapılan araştırmalarda bu terimin eserde zikredilmediği gibi postmodern bir zihniyetle değişime uğratılmadığı da görülür. Hakkı Özdemir’in son romanı Alesta Gönül’de ise bu terim romanın yapısında fonksiyonel bir unsura dönüşür. Romanın son bölümündeki dergi seçkisinde müstakil bir başlık olarak ele alınan parabasis, Alesta Gönül’de bir roman türü olma teklifini dolaylı olarak düşündürür. Bu çalışmada parabasis teriminin roman tekniğine dönüşümü tecrübesi bahsi edilen eser üzerinden örneklendirilecektir.

___

BOLAT, Tuncay (2016) “Erhan Bener’in Oyuncu Romanında Persona ve Parabasis”, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları,Ocak-Haziran 2016/7:15 (42-60)

ECEVİT, Yıldız (2001) Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İstanbul: İletişim Yayınları

JUSDANUS, Gregory (2012) Kurgu Hedef Tahtasında, Edebiyatın Savunusu, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

ODUNKIRAN, Cemile (2017) “Ahmet Hamdi Tanpınar Metinlerinin İdeolojik Arka Planı: Mâhur Beste’nin Parabasis İşlevi" Monograf, Edebiyat ve Eleştiri Dergisi, S.8 s.82-102.

ÖZDEMİR, Hakkı (2013) Yeni İnsan ve Ulus Oluşumunda Roman Aşkı, İstanbul: Dergâh Yayınları.

ÖZDEMİR, Hakkı (2018) Alesta Gönül, İstanbul: İz Yayıncılık.

SAZYEK, Hakan (2015) Roman Terimleri Sözlüğü, Ankara: Hece Yayınları.

TANPINAR, Ahmet Hamdi (1998) Mahur Beste, İstanbul: Dergâh Yayınları.

TOHUMCU, Ahmet (2015) “Türk Müziği Terminolijisinde Yozlaşma/Örnek Olay Analizi: Şarkı Formu” S.1, s.711-718. https://www.ayk.gov.tr/wp content/uploads/2015/01/TOHUMCU-Ahmed-T%c3%9cRK-M%c3%9cZ%c4%b0%c4%9e%c4%b0 TERM%c4%b0NOLOJ%c4%b0S%c4%b0NDE-YOZLA%c5%9eMA-%c3%96RNEK-OLAY-ANAL%c4%b0Z%c4%b0-%c5%9eARKI-FORMU.pdf (erişim tarihi 08.09.2020).

WAUGH, Patricia (2001) Metafiction the Theory and Practice of Self-Conscious Fiction, London: Taylor & Francis e-Library, Routledge.