İSTANBULLU ŞEYH MEHMED HAYRÎ VE YENİ MEVLİD-İ ŞERÎF TAKRÎR-İ ŞEHÂDETEYN VE TEZKÎR-İ HITÂBETEYN’İ

Öz Sözlük manası itibariyle “doğum yeri ve zamanı” karşılığında kullanılan mevlid kelimesi, İslami Türk edebiyatında Hz. Peygamber’in dünyayı teşrifini, hayatını, mucizelerini, ahlakını ve diğer yönlerini konu alan eserlere terim olarak kullanılagelmiştir. Süleyman Çelebi’nin Vesîletü’n-Necât’ının kaleme alındığı XV. yy’dan günümüze değin pek çok şair, Hz. Peygamber’e olan derin saygı ve bağlılıklarının neticesi olarak mevlid türünde eserler kaleme almışlardır. Bu şairlerden birisi de XX. yy’ın ilk çeyreğinde kaleme aldığı Yeni Mevlid-i Şerîf Takrîr-i Şehâdeteyn ve Tezkîr-i Hıtâbeteyn’i ile İstanbullu Şeyh Mehmed Hayrî’dir. Çalışmamızda, ismi zikredilen şairimizin hayatı ve diğer eserleri hakkında kısaca bilgi verilmiş olup Yeni Mevlid-i Şerîf Takrîr-i Şehâdeteyn ve Tezkîr-i Hıtâbeteyn şekil ve muhteva açısından tahlil edilmiştir. Ayrıca eserin transkripsiyonlu metni çalışmanın sonuna ilave edilmiştir. 

___

ÇELEBİOĞLU, Amil, ''Türk Edebiyatında Manzum Dinî Eserler",·Şükrü Elçin Arma- ğanı, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Armağan Dizisi 1. 1983.

KÖKSAL, M. Fatih, Mevlid-nâme, Ankara, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., 2011.

MEHMED HAYRÎ, İdrâk(Tefsîr-i Sûre-i Yûnus), İstanbul, Matbaa-i Ahmed Kâmil, 1331/1913.

MEHMED HAYRÎ, Yeni Mevlid-i Şerîf Takrîr-i Şehâdeteyn ve Tezkîr-i Hitâbeteyn, [İstanbul], Matbaa-i Ahmed Kâmil, 1342/1923-1924.

MEHMED HAYRÎ, Hutbe Hâcesi, [İstanbul], Ahmed Kâmil Matbaası, 1341/1922.

MEHMED HAYRÎ, Takrîr-i Şehâdeteyn ve Tezkîr-i Zevât-ı Dîn, [İstanbul], Ârif Efendi Matbaası, 1326/1908, taşbaskı.

MEHMED HAYRÎ, Hasîde-i Rûbe Neşîde-i Gülbe Şerh-i Kasîde-i Bür’e, İstanbul, Matba’a-i Ahmed Kâmil, 1329/1911.

MEHMED HAYRÎ, Üç Risâle Bir Risâle Şeklinde: Kanâat-ı Îmâniyye Yolları, Kitâb ve Sünnet Emirleri, İlâhiyyât ve Nasâyih-i Dîniyye Manzûmesi, Dersa’âdet, Mat- ba’a-i Askeriyye, 1336/1917-1338/1919.

MEHMED HAYRÎ,Hayrü’l-Mevâ’iz Semere-i Asr-ı Nusret, İstanbul, Matba’a-i Ah- med Kâmil, 1343/1924.

MEHMED HAYRÎ, Takrîr-i Şehâdeteyn ve Tezkîr-i Zevât-ı Dîn, [İstanbul] Ârif Efendi Matba’ası, 1326/1908.

ÖZEGE, M. Seyfettin, Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu, C. II, İstanbul, 1973, C. IV, İstanbul, 1977.