16. ASIR DİVAN EDEBİYATININ BİLİNMEYEN BİR ŞAİRİ: SÂDIK

16. Asır Divan Edebiyatının Bilinmeyen Bir Şairi: SâdıkÖzet: Bu makalede III. Murâd devri şairlerinden Sâdık Ahmed bin Yûsuf’un (ö.1588 ?) bilinen tek eseri olan Dîvân’ı tanıtılmış, şairin mesleği ve hayatıyla ilgili bazı bilgiler değerlendirilmiş, edebi şahsiyeti ortaya konmuş, şiirlerinin genellikle tevhit ve naat merkezinde yazılmış olduğu tespit edilmiştir. Sâdık, ayrıca Osmanlı Türkçesinin yanında Çağatayca şiirler yazan bir şair olması yönüyle de değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sâdık, Tevhit, Naat,  Çağatay Türkçesi, 16. Yüzyıl An Unknown Poet of Ottoman Divan Literature in the 16th Century: Sâdık Abstract: In this article, Dîvân, the only known work of Sâdık Ahmed bin Yûsuf  “a poet of III. Murâd period” (d. 1538 ?), is introduced. In the first part, some other information about the poet’s occupation and life are examined. In addition to these, the poet’s literary personality is presented, and it is detected that, his poems are generally written in tevhit and naat. Sâdık is also known as a poet who wrote poems in Chaghatais. Keywords: Sâdık, Tevhit, Naat, Chaghatai Turkish, 16th Century

In this article, Dîvân, the only known work of Sâdık Ahmed bin Yûsuf “a poet of III. Murâd period” (d. 1538 ?), is introduced. In the first part, some other information about the poet’s occupation and life are examined. In addition to these, the poet’s literary personality is presented, and it is detected that, his poems are generally written in tevhit and naat. Sâdık is also known as a poet who wrote poems in Chaghatais.

___

Abdurrahman Hıbrî, Enîsü’l-Müsâmirîn (Edirne Tarihi 1360/1650), çev. Ratip KAZANCIGİL, Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No:24, Edirne Araştırma Dizisi: 14, Edirne, 1996, s.137.

EYDURAN, Aysun Sungurhan, Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şu’arâ, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu AKM Yayınları, Ankara, 2009, s.447-448. İPEKTEN, Haluk, vd., Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler özlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988, s.402.

İSEN, Mustafa, Gelibolulu Âlî Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu AKM Yayını, S.93, Tezkireler Dizisi S.2, Ankara, 1994, s.311.

KAYABAŞI, Bekir, Kafzâde Faizî'nin Zübdetü'l-Eş'ârı, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Malatya, 1996, s.368.

KIRKKILIÇ, Ahmet, Sultan III. Murâd (Murâdî), Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Dîvânının Tenkidli Metni, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum, 1985.

RIYÂZÎ, Tezkire-i Riyâzî, Millet Kütüphanesi, No: 765, vr. 83a. SOLMAZ, Süleyman, Ahdî Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, AKM Yayını 330, Tezkireler Dizisi 10, Ankara, 2005, s.203-204.

SÜREYYA, Mehmed, Sicilli Osmanî, C.V, haz. Nuri Akbayar, Eski Yazıdan Yeni Yazıya 1, Tarih Vakfı Yurt Yayınları 30, İstanbul, 1996, s.1416.

TOLASA, Harun, Sehi, Latîfî ve Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, Akçağ Yayınları, Ankara, 2002, s.55.

TUMAN, Mehmet Nail, Tuhfe-i Naili Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri, c.II, haz. Cemal Kurnaz, Mustafa Tatçı, Bizim Büro Yayınları, Ankara, 2001. s.530

YILMAZ, Mehmet, Kültürümüzde Arapça Farsça Asıllı Veciz Sözler Sözlüğü, İstanbul, 2009