Doç. Dr. Songül TÜMKAYA, Dr. Birsel AYBEK

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Sosyo demografik Özellikler Açısından incelenmesi

Bu araştırmanın temel amacı; üniversite öğrencilerinin sosyo demografik özellikleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir Araştırma Çukurova Üniversitesinde 2006–2007 bahar yarıyılında öğrenim gören öğrencilerle gerçekleştirilmiştir Araştırmaya gönüllü olmak üzere değişik fakültelerden toplam 353 öğrenci katılmıştır Öğrencilerin 175’i kız 178’i erkektir Çalışmada ölçme aracı olarak California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu’ndan yararlanılmıştır Verilerin analizinde tek yönlü varyans ve aşamalı regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır Anlamlı farklılıkların olduğu gruplarda farkın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek için Scheffe F testinden yararlanılmıştır Sonuçta öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri ile “anne eğitim düzeyi” “algılanan anne baba tutumu” ve “algılanan baskın kişilik özelliği” değişkeni arasında anlamlı bir fark bulunmuştur Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerini yordayan en önemli sosyo demografik özelliklerin neler olduğunu bulmak amacıyla aşamalı regresyon analizinden yararlanılmış ve yordayıcı değişkenlerin sırasıyla; algılanan anne baba tutumu baskın kişilik özelliği ve anne eğitim düzeyinin olduğu görülmüştür Anahtar Sözcükler: Düşünme Eleştirel düşünme Eleştirel düşünme eğilimi

Anahtar Kelimeler:

Düşünme, Eleştirel düşünme, Eleştirel düşünme eğilimi

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Sosyo demografik Özellikler Açısından incelenmesi

The main purpose of this research is to investigate the relationship between university student’s critical thinking dispositions and their socio demographic characteristics The sample of the research consist of 353 volunteer students attending to various faculties of Çukurova University during 2006 2007 spring semester 175 of them are female and 178 of them are male California Critical Thinking Dispositions Inventory and Personal Information Form were used to collect data Data were analyzed by using One Way Anova and multiple regression analysis Scheffe F test was used to determine the groups between which meaningful differences are present At the end of the study meaningful differences were determined between “the students” critical thinking dispositions” and “their mothers’ education levels” “perceived parental attitude” “perceived superior personality characteristics” According to multiple regression analysis socio demographic characteristics as predictors for university students’ critical thinking dispositions are respectively” perceived parental attitude” “perceived superior personality characteristics” and “mother’s education level” Key Word: Thinking critical thinking critical thinking dispositions

PDF

___

Bacanlı, H. (1999). Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Kurtiş Matbaacılık.
Beyer, B. (1991). Teaching Thinking Skills: A Handbook for Elementary School Teachers. Boston, USA, Allyn and Bacon, INC.
Beyer, B. (1987). Practical Strategies for the Teaching of Thinking. Boston: Allyn and Bacon, INC.
Boostrom, R. (1992). Devoloping Creative and Critical Thinking –An Integrated
Approach. Illinois: National of NTC Publishing Groub. Cüceloğlu, D. (1994). İyi Düşün Doğru Karar Ver. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Dil, S. ve Öz, F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu ve beslenme diyetetik öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık
Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Dergisi, 1 (1), ss.12-26. Doğanay, A. (Tarihsiz). Ailede çocuğun düşünme becerileri geliştirmesine yardımcı olma. Ana-Baba Okulu. Adana Büyükşehir Belediyesi, ss. 88-103. Ennis, R.H. (1991). Goals for a Critical Thinking Curriculum. In a Costa (Ed.).
Developing Minds , 1, Alexandria: Virginia. ASCD. Erkan, Z. ( 2003). Sosyal kaygı düzeyleri yüksek ve düşük ergenlerin ana-baba tutumlarına ilişkin nitel bir çalışma. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Malatya, 9-11 Temmuz, ss.120-122.
Facione, P. A. , Facione, N. C. ve Giancarlo, C.A.F. (1998). The California Critical
Thinking Dispositions Inventory. California: Academic Pres. Facione, N. C. ve Facione, P. A. (1996). Externalizing the critical thinking inknowledge development and clinical judgment. Nursing Outlook, 44, ss.129-136.
Ferrett, S. (1997). Peak Performance: Sucess in College and Beyond. New York: Glencoe McGraw-Hill.
Fisher, R. (1995). Teaching Children to Think UK. Stanley Thornes (Publishers) Ltd.
Haktanır, G. ve Baran, B. (1998). Gençlerin benlik saygısı düzeyleri ile anne-baba tutumlarını algılamalarının incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 5(3), ss.134-140.
Ip, Y.M. , Lee, T.F.D. , Lee, K.F.I. , Chau, J.P.C. , Wootton, Y.S.Y ve Chang, M.A. (2000). “Disposition Towards Critical Thinking: A Study of Chinese
Undergraduate Nursing Students”.Journal of Advanced Nursing, 32 (1), ss.84-90. İbşiroğlu, Z. (2002). Eleştirel Düşünme Öğretilebilir mi?. İnternet: http://www.felsefeekibi.com.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). İnsan Aile Kültür. (3.Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Kazancı, O. (1989). Eğitimde Eleştirici Düşünme ve Öğretimi. İstanbul: Kazancı Kitap A.Ş.
Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme.
Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. McCann, H. , McCann, J. ve Moore, W.E.(1985). Creative and Critical Thinking.
Boston: Houghton Mifflin Company Norris, S.P. (1985). Synthesis of research on critical thinking. Educational Leadership, (8), ss.40-45.
Özdemir, S.M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (3), ss.297-314
Paul, R.W. (1991). Staff development for critical thinking: lesson plan remodelling as the strategy. A.L. Costa (Ed.). Developing Minds (A Reseource Book For Teaching Thinking). Revised Education, Volume1, Alexandria, Virginia: ASCD.
Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. (2. Baskı). İstanbul: Motif Basım.
Tezcan, M. (1996). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Feryal Matbaacılık.
Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa Yolculuk. Ankara: Başak Matbaacılık.
Yavuzer, H. (1995). Ana-Baba ve Çocuk. (8.Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yavuzer, H. (1993). Çocuk Psikolojisi. (7. Basım).İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yim,W., Lee, D.T.F., Lee, I.F.K., Chau, J.P.C., Wootton, Y.S.Y.ve Chang, A.M. (2000). Disposition towards critical thinking: a study of chinese undergraduate nursing students. Journal of Advanced Nursing, 32 (1), ss. 90.