MOBİL UYGULAMAYA SAHİP HAVAYOLU İŞLETMELERİNİN YOLCULARA YÖNELİK HİZMETLERİNİN ARAŞTIRILMASI
Öz
Son yıllarda, havayolu sektöründe yolculara yönelik mobil uygulamalar giderek artmaktadır. Yolcuların seyahatlerini kolaylaştıran bu uygulamalara havayolu işletmeleri büyük maliyetlere katlanmaktadır. Ancak bu yatırımların geri dönüş oranını arttırabilmek için mobil uygulamaların özelliklerinin başarılı bir şekilde tasarlanması son derece önemlidir. Bu çalışmanın amacı, ulusal havayolu işletmelerinin yolculara sundukları mobil uygulamalarla ilgili karşılaştırmalar yapmaktır. Bu kapsamda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda mobil uygulamaya sahip 4 havayolu işletmesi incelenmiştir. İnceleme kriteri olarak; mobil uygulamalar aracılığıyla sunulan yolcu hizmetleri, uçuş ve diğer hizmetler belirlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre; havayolu işletmelerinin çoğunluğunun mobil rezervasyon ve check-in imkanları, uçuş bilgileri, kampanya ve teklifler, mil kazanma imkanı ve dil seçeneği konularında hizmet sundukları tespit edilmiştir. Ancak, çoğunluğunun; havayolu işletmesi tanıtımı, boarding imkanı, yiyecek hizmetleri, konaklama ve araç kiralama imkanı, varış noktası hakkında bilgi, yolcu haklarıyla ilgili bilgi, yolcu şikayetleri, havalimanlarıyla ilgili bilgi, engelli yolcu hizmetleri vb. konularda mobil uygulamalarında hizmet sunmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sektörde yer alan işletmelere çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
___
- Afzaal, M., Usman, M. ve Fong, A. (2019). Tourism Mobile App with Aspect-Based
Sentiment Classification Framework for Tourist Reviews. IEEE Transactions on
Consumer Electronics, 65 (2), 233-242.
- Akyol, G. (2014). Mobil Uygulama Ara Yüzlerinin İncelenmesi Üzerine Bir
Çalışma. 2nd International Symposium on Innovative Technologies in
Engineering and Science,(s. 530-539). Karabük.
- Alaska Air (2019). https://www.alaskaair.com/content/mobile/mobile-apps Erişim
Tarihi: 01.06.2019.
- Amadeus (2011). The Always-Connected Traveler: How Mobile will Transform the
Future of Air Travel, http://www.amadeus.com/airlineit/the-always-connectedtraveller/docs/amadeus-the-always-connected-traveller-2011-en.pdf Erişim
Tarihi: 25.07.2017.
- American Airlines (2019). https://www.aa.com/i18n/travel-info/travel-tools/mobile-andapp.jsp Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Avcılar, M. Y. ve Alkevli, A. (2017). The Antecedents of Mobile Repurchasing
Intentions: An Empirical Investigation Among Turkish Mobile
Shoppers. International Journal of Business and Management, 12 (3), 105-125.
- Bano, M., Zowghi, D., Kearney, M., Schuck, S. ve Aubusson, P. (2018). Mobile Learning
for Science and Mathematics School Education: A Systematic Review of
Empirical Evidence. Computers & Education, 121, 30-58.
- Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Örneklem
- Büyüklüğünün Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
Elektronik Dergisi, 9 (1), 23-28.
- Bayrak, H. (2019). 2019 Türkiye İnternet Kullanım ve Sosyal Medya İstatistikleri,
https://dijilopedi.com/2019-turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medyaistatistikleri/ Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Bayram, M. ve Yaylı, A. (2009). Otel Web Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle
Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (27), 347-379.
- Bekar, A. ve Özçetin, Ç. (2015). Yiyecek İçecek İşletmelerinde Mobil Uygulamaların
Kullanımı: Foursquare Örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences,
14 (2), 413-430.
- Bidargaddi, N., Almirall, D., Murphy, S., Nahum-Shani, I., Kovalcik, M., Pituch, T.,
Maaieh, H. ve Strecher, V. (2018). To Prompt or Not To Prompt? A
Microrandomized Trial of Time-Varying Push Notifications To Increase Proximal
Engagement with A Mobile Health App. JMIR mHealth and uHealth, 6 (11),
e10123.
- Bogicevic, V., Bujisic, M., Bilgihan, A., Yang, W. ve Cobanoglu, C. (2017). The Impact
of Traveler-Focused Airport Technology on Traveler Satisfaction. Technological
Forecasting and Social Change, 123, 351-361.
- Boxall, A. (2016). There Are 12 Million Mobile Developers Worldwide, and Nearly Half
Develop for Android First, http://www.businessofapps.com/12-million-mobiledevelopers-worldwide-nearly-half-develop-android-first/ Erişim Tarihi:
15.06.2017.
- Budd, L. ve Vorley, T. (2013). Airlines, Apps, and Business travel: A Critical
Examination. Research in Transportation Business & Management, 9 (2013), 41–
49.
- Cam, A. C. ve Durmaz, V. (2018). Dijital Havacılık: Güncel Uygulamalarla Gelecekteki
Yolcu Deneyimleri. Electronic Turkish Studies, 13 (26), 251-266.
- Chmielarz, W. (2015). Study of Smartphones Usage from the Customer's Point of
View. Procedia Computer Science, 65, 1085-1094.
- Choi, K., Wang, Y. ve Sparks, B. (2019). Travel App Users’ Continued Use Intentions:
It’s A Matter of Value and Trust. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36 (1),
131-143.
- Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods
Approaches. California: Sage Publications.
- Çalışkan, N. (2019). İşte Türkiye’de En Çok İndirilen Uygulamalar,
https://www.haberturk.com/iste-turkiye-de-en-cok-indirilen-uygulamalar2300404-teknoloji Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Çiçek, H., Demirel, M. ve Onat, O. K. (2010). İşletmelerin Web Sitelerinin
Değerlendirilmesine İlişkin Bir Araştırma: Burdur İli Örneği. Süleyman Demirel
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (2), 187-206.
- Daly, L. M., Horey, D., Middleton, P. F., Boyle, F. M. ve Flenady, V. (2018). The Effect
of Mobile App Interventions on Influencing Healthy Maternal Behavior and
Improving Perinatal Health Outcomes: Systematic Review. JMIR mHealth and
uHealth, 6 (8), e10012.
- Delta Airlines (2019). https://www.delta.com/content/www/en_US/mobile.html Erişim
Tarihi: 01.06.2019.
- Demir, K. ve Akpınar, E. (2016). Mobil Öğrenmeye Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme
Çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 6 (1), 59-79.
- Dickinson, J.E., Cherrett, T., Hibbert, J.F., Winstanley, C., Shingleton, D., Davies, N.,
Norgate, S. ve Speed, C. (2015). Fundamental Challenges in Designing A
Collaborative Travel App. Transport Policy, 44 (2015), 28–36.
- Erdoğan, S. E. (2019). 2018'de 113 Milyar Mobil Uygulama İndirildi: Elde Edilen Gelir
İse 76 Milyar Dolar, https://www.webtekno.com/2018-de-113-milyar-mobiluygulama-indirildi-elde-edilen-gelir-ise-76-milyar-dolar-h59613.html Erişim
Tarihi: 01.06.2019.
- Fang, J., Zhao, Z., Wen, C. ve Wang, R. (2017). Design and Performance Attributes
Driving Mobile Travel Application Engagement. International Journal of
Information Management, 37 (2017), 269–283.
- Florido-Benítez, L. (2016). The Impact of Mobile Marketing in Airports. Journal of
Airline and Airport Management, 6 (1), 1-18.
- Future Travel Experience (2019). 10 Technology Trends for Airlines and Airports to
Focus on in 2019, https://www.futuretravelexperience.com/2019/01/10-
technology-trends-airlines-airports-2019/ Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Gökdemir, S. ve Erdem, S. H. (2017). Seyahat Acentalarında İnternet Kullanımı ve
Sosyal Medya. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler
Dergisi, 2 (3), 23-38.
- Guba, E. G. ve Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and Methodological Bases of
Naturalistic Inquiry. Educational Communication and Technology Journal, 30 (4),
233-252.
- Gupta, A., Dogra, N. ve George, B. (2018). What Determines Tourist Adoption of
Smartphone Apps? An Analysis Based on the UTAUT-2 framework. Journal of
Hospitality and Tourism Technology, 9 (1), 50-64.
- Güler, Ö. G. E. (2015). Mobil Sağlık Hizmetlerinde Oyunlaştırma. Açıköğretim
Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 82-101.
- Hanke, M. ve Teo, T. S. (2003). Meeting the Challenges in Globalizing Electronic
Commerce at United Airlines. Journal of Information Technology Cases and
Application, 5 (4), 21-38.
- Hayıt, T. ve Ergün, U. (2016). Sağlık Sektöründe Geliştirilen Mobil Uygulamaların
İncelenmesi ve Mobil Cihazlar İçin Hasta Takip Uygulaması Örneği. AJIT-e:
Online Academic Journal of Information Technology, 7 (23), 97-114.
- Işik, A. H. ve Güler, İ. (2010). Teletıpta Mobil Uygulama Çalışması ve Mobil İletişim
Teknolojilerinin Analizi. International Journal of Informatics Technologies, 3 (1),
1-10.
- Jeon, H. M., Ali, F. ve Lee, S. W. (2019). Determinants of Consumers’ Intentions to Use
Smartphones Apps for Flight Ticket Bookings. The Service Industries Journal, 39
(5-6), 385-402.
- Kang, J. Y. M., Mun, J. M. ve Johnson, K. K. (2015). In-Store Mobile Usage:
Downloading and Usage Intention Toward Mobile Location-Based Retail
Apps. Computers in Human Behavior, 46, 210-217.
- Keskin, N. Ö. ve Kılınç, A. G. H. (2015). Mobil Öğrenme Uygulamalarına Yönelik
Geliştirme Platformlarının Karşılaştırılması ve Örnek Uygulamalar. Açıköğretim
Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1 (3), 68-90.
- Kırlar Can, B., Yeşilyurt, H., Lale Sancaktar, C. ve Koçak, N. (2017). Mobil Çağda Mobil
Uygulamalar: Türkiye’deki Yerli Otel Zincirleri Üzerine Bir Durum Tespiti.
Journal of Yasar University, 12 (45), 60-75.
- Lai, I. K. (2015). Traveler Acceptance of An App-Based Mobile Tour Guide. Journal of
Hospitality & Tourism Research, 39 (3), 401-432.
- Lall, P., Rees, R., Law, G. C. Y., Dunleavy, G., Cotič, Ž. ve Car, J. (2019). Influences on
the Implementation of Mobile Learning for Medical and Nursing Education:
Qualitative Systematic Review by the Digital Health Education
Collaboration. Journal of Medical Internet Research, 21 (2), e12895.
- Law, R., Chan, I. C. C. ve Wang, L. (2018). A Comprehensive Review of Mobile
Technology Use in Hospitality and Tourism. Journal of Hospitality Marketing &
Management, 27 (6), 626-648.
- Liu, F., Zhao, S. ve Lia, Y. (2017). How Many, How Often, and How New? A
Multivariate Profiling of Mobile App Users. Journal of Retailing and Consumer
Services, 38, 71–80.
- Liu, Y. ve Law, R. (2013). The Adoption of Smartphone Applications by Airlines. In L.
Cantoni ve Z. Xiang (Eds.), Information and Communication Technologies in
Tourism, (s. 47-57). Berlin: Heidelberg.
- McKay, F. H., Cheng, C., Wright, A., Shill, J., Stephens, H. ve Uccellini, M. (2018).
Evaluating Mobile Phone Applications for Health Behaviour Change: A
Systematic Review. Journal of Telemedicine and Telecare, 24 (1), 22-30.
- Mediatrend (2018). 2018’de Kaç Milyar Uygulama İndirildi?,
https://mediatrend.mediamarkt.com.tr/2018de-kac-milyar-uygulama-indirildi/
Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Menzi, N., Nezih, Ö. ve Çalışkan, E. (2012). Mobil Teknolojilerin Eğitim Amaçlı
Kullanımına Yönelik Akademisyen Görüşlerinin Teknoloji Kabul Modeli
Çerçevesinde İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 13 (1), 39-55.
- Mobile Web Award (2019). The Best Airline Mobile Awards 2019, https://www.mobilewebaward.org/mwa/winners_detail.asp?yr=all&award_level=best&category=Air
line Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Ostdick, N. (2016). Pros and Cons of Mobile Travel Apps,
http://www.dcsplus.net/blog/3-pros-and-cons-of-mobile-travel-apps Erişim
Tarihi: 01.06.2019.
- Önder, M. ve Narin, B. (2013). Akıllı Telefonlar ve Mobil Uygulamaların (Apps)
Dermatolojide Kullanımı. Turkderm, 47 (1), 1-6.
- Roque, A. (2015). How Mobile Apps Can Benefit the Airline Industry,
https://www.socialmediatoday.com/content/how-mobile-apps-can-benefitairline-industry Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Samy, H. (2012). Exploring the Use of Mobile Phone Technology in Marketing Airline
Services in Egypt. International Journal of Mobile Marketing, 7 (3), 82-94.
- Siuhi, S. ve Mwakalonge, J. (2016). Opportunities and Challenges of Smart Mobile
Applications in Transportation. Journal of Traffic and Transportation
Engineering (english edition), 3 (6), 582-592.
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü – SHGM (2019). Havayolu İşletmeleri 2019,
http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/havacilik_isletmeleri/Hava
yolu_isletmeleri.pdf Erişim Tarihi: 29.04.2019.
- Statista (2017). Number of Mobile App Downloads Worldwide in 2016, 2017 and 2021
(in billions), https://www.statista.com/statistics/271644/worldwide-free-andpaid-mobile-app-store-downloads/ Erişim Tarihi: 15.06.2017.
- Suki, N. M. ve Suki, N. M. (2017). Flight Ticket Booking App on Mobile Devices:
Examining the Determinants of Individual Intention to Use. Journal of Air
Transport Management, 62, 146-154.
- Sürücü, Ö. ve Bayram, A. T. (2016). Mobil Pazarlama ve Turizmde Mobil Teknolojilerin
Kullanımı. Journal of International Social Research, 9 (42), 2024-2032.
- Travelport Digital (2018). Mobile Travel Trends 2018,
https://cdn2.hubspot.net/hubfs/2401279/Mobile%20Travel%20Trends%202018.
pdf?t=1513356662101 Erişim Tarihi: 01.06.2019.
- Wai, I. S. H., Ng, S. S. Y., Chiu, D. K., Ho, K. K. ve Lo, P. (2018). Exploring
Undergraduate Students’ Usage Pattern of Mobile Apps for Education. Journal of
Librarianship and Information Science, 50 (1), 34-47.