Uzm. Psi. Dan. Suat KILIÇARSLAN, Doç. Dr. Meral ATICI

ilköğretim 7 Ve 8 Sınıf Öğrencilerinin Akılcı Olmayan inançları ile Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki ilişkinin incelenmesi

Bu araştırmanın amacı ilk ergenlik döneminde bulunan öğrencilerin akılcı olmayan inançları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek ve akılcı olmayan inançların öğrencilerin saldırganlık puanlarını ne ölçüde yordayabildiğini ortaya koymaktır Bu çerçevede öğrencilerin saldırganlık puanları cinsiyet anne baba eğitim düzeyi ailelerinin gelir düzeyi ve kardeş sayılarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir Araştırma grubu 955 ilköğretim yedinci ve sekizinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır Veriler “Ergenler İçin Mantıkdışı İnançlar Ölçeği” “Saldırganlık Envanteri” ve “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmıştır Verilerin analizinde Pearson korelasyon katsayısı t testi varyans analizi ve standart çoklu regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır Araştırmada tüm grupta saldırganlık puanları ile EMİÖ toplam puan ve üç alt ölçek Başarı Talebi Rahatlık Talebi ve Saygı Talebi puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler elde edilmiştir Erkeklerin saldırganlık düzeylerinin kızlara göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur Öğrencilerin saldırganlık puanlarının anne baba eğitim düzeyi ailelerinin gelir düzeyi ve kardeş sayılarına göre faklılaşmadığı görülmüştür Regresyon analizi sonuçlarına göre ise rahatlık ve başarı talebi alt ölçeklerinden elde edilen puanların öğrencilerin saldırganlık düzeylerini saygı talebi alt ölçek puanlarına oranla daha anlamlı bir şekilde yordadığı ortaya çıkmıştır Anahtar Kelimeler: Akılcı olmayan inançlar saldırganlık ilk ergenlik

Anahtar Kelimeler:

Akılcı olmayan inançlar, saldırganlık, ilk ergenlik

ilköğretim 7 Ve 8 Sınıf Öğrencilerinin Akılcı Olmayan inançları ile Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki ilişkinin incelenmesi

The purpose of this study was to examine relationships between irrational beliefs and aggression of students in early adolescence and to determine if how irrational beliefs predict aggression level In this pespective it was explored that whether there are differences on students’ aggressiveness scores according to their gender parents’ education level families’ income level and the number of siblings Subjects of this study were 955 students in 7th and 8th grades from junior high school in Elazığ To collect data The Irrational Beliefs Scale for Adolescents Aggression Inventory and Personal Information Form were administered Data were analyzed by using Pearson’s Product Moment Correlation coefficients t test varyans analysis and multiple regression analysis In this study significant positive correlations were found between aggression and IBSA total scores and the subscales demand for success demand for comfort and demand for respect for total sample It was found a significant difference between the aggression scores of boys and girls meaning that boys’ scores were higher than those of girls There was not any difference on students’ aggressiveness scores according to the parent’s education level families’ income level and the number of sibling The result of regression analysis showed that the scores of demand for comfort and success subscale were much more significant predictor for students’ aggression scores than demand for respect subscale points Keywords: Irrational beliefs aggression early adolescence

PDF

___

Aral, N., Bütün Ayhan, A., Türkmenler, B. ve Akbıyık, A.(2004). İlköğretim okullarının sekizinci sınıfına devam eden çocukların saldırganlık eğilimlerinin incelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 29 (315), 17-25.

Beck, A., T. (1975). Cognitive therapy and the emotional disorders. Boston.:

International University Press. Bernard, M. E. (1984). Childhood emotion and cognitive behavior therapy: a rational- emotive perspective. In P. C. Kendall (Ed.), Advances in cognitive-behavioral research and therapy (pp. 213-253). London: Academic Press Inc.

Bilge, F. (1996). Danışandan hız alan ve bilişsel yaklaşımlarla yapılan grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin kızgınlık düzeyleri üzerindeki etkileri.

Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Corey, G. (1996). Theory and practice of counseling and psychotherapies. (5th ed.).

America: Brooks/Cole Publishig Company. Corsını, R.J. ve Weddıng, D. (1989). Current psychotherapies. Illinois: F.E. Peacock Publishers.

Çivitçi, A. ( 2003 ). Akılcı duygusal eğitimin ilköğretim öğrencilerinin mantıkdışı inanç, sürekli kaygı ve mantıklı karar verme düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.

Dryden, W. Ve Ellis, A. (1988). Rational-emotive therapy. In K. S. Dobson (Ed.), The therapies (pp.214-236), London: Hutchinson.

Ellis, A. (1963). reason and emotion in psychotherapy. New York: Lyle Stuart.

Ellis, A. (1973). Humanistic psychotherapy. the rational-emotive approach. New York: The Julian Press.

Ford, D. (1991). Anger and irrational beliefs in violent inmates. Personality and Individual Differences, 12, 211-215.

Fromm, E. (1993). İnsandaki yıkıcılığın kökenleri (Ş. Alpagut, Çev.). İstanbul: Payel

Yayınevi. (Orijinal baskı, 1973).

Fromm, E. (1985). İnsandaki yıkıcılığın kökenleri (Ş. Alpagut, Çev.). İstanbul: Payel

Yayınevi. (Orijinal baskı, 1973).

Hamamcı, Z. ve Duy, B. (2007). Sosyal beceriler, fonksiyonel olmayan tutumlar, akılcı olmayan inançlar ve ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaların yalnızlıkla ilişkisi.

Eurasian Journal of Educational Research, 26, 121-130. James, R. ve Gıllıland, E. (2003). Theories and strategies in counseling and psychotheraphy. (5th ed.). Usa: Pearson Education, Inc.

Karabıyık, Ç. (2003). Üniversite öğrencilerinde saldırganlığı yordayan bazı değişkenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.

Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Limited.

Lorenz, K. ( 1996 ). Saldırganlığın spontanlığı (M. Şahinoğlu, Çev. ). Cogito-Üç Aylık Düşünce Dergisi, 165-168.

Maier, S. F. L. R. Watkins ve M. Fleshner (2000). Psikonöroimmünoloji: davranış, beyin ve bağışıklık sistemi arasındaki bağlantı (Belgin Ayvaşık, Çev.). Türk Psikoloji Bülteni, 89-98.

Nelson-J. R. (1982). Danışma Psikolojisi Kuramları (Akkoyun ve Ark., Çev.). Cassell Edu. Ltd.

Nelson, R. E. (1977). Irrational beliefs ın depression. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 45(6), 1190-1191.

Özer, A. K. (1995). Duygusal gerilimle başedebilme: ben değeri tiryakiliği (4. Basım).

İstanbul: Varlık Yayınları. Scharf, S. C. (2000). Gender differences in adolescent aggression: an analysis of instrumentality vs. expressivenes. Michigan: Michigan University Department

Of Clinical Psychology. Tuzgöl, M. (2000). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 39-48.

Tekinsav Sütçü, G. (2006). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.

Vernon, A. (1999). Counseling children and adolescents. (2nd ed.). Denver: Love Publishing Company.

Yurtal, F. (1999). Üniversite öğrencilerinin akılcı olmayan inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.