EVLİLİK KALİTESİ ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI
Öz
Bu
çalışmanın amacı Evlilik Kalitesi Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması ve
psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi basit
seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen evli 600 (380 kadın (%63),
220 erkek (%37)) bireyden oluşmaktadır. Ölçeğin yapı geçerliğini
incelemek için ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmış ve 27
maddeden oluşan üç boyutlu yapıya ilişkin geçerli uyum değerleri (/sd=3.52, RMSEA=.05, CFI=.93,
GFI=.90, SRMR=.05) elde edilmiştir. Ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliğini
incelemek için Evlilik Uyum Ölçeği ile arasındaki korelasyon .82 bulunmuştur.
Ölçeğin güvenirliğini test etmek için ise iç tutarlılık Cronbach alfa katsayısı
toplam puan için .80; alt ölçekler için Tartışma .87, Şefkat .91, Birliktelik/İletişim .88
olarak hesaplanmıştır. Yarı test güvenirlik katsayıları ise toplam puan için
.77; alt ölçekler için Tartışma .85, Şefkat .90,
Birliktelik/İletişim .83’tür. Araştırma
bulguları ölçeğin orjinalinde görülen üç faktörlü yapıyı hedeflenen örneklemde
de doğrulamaktadır. Sonuç olarak Evlilik Kalitesi Ölçeği Türkiye’deki
araştırmalarda kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır.
___
- Bayram, N. (2013). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları, 2. baskı.
İstanbul: Ezgi Kitabevi.
- Bodenmann, G. (1997). Dyadic coping-a systematic-transactional view of stress and
coping among couples: Theory and empirical findings. European Review of
Applied Psychology, 47, 137-140.
- Bodenmann, G. (2005). Dyadic coping and its significance for marital
functioning. Couples coping with stress: Emerging perspectives on dyadic
coping, 1(1), 33-50.
- Byrne, B. (2010). Structural Equation Modelling with AMOS: Basic Concept,
Applications and Programming. New York: Routledge.
- Campos, B., Graesch, A. P., Repetti, R., Bradbury, T., & Ochs, E. (2009). Opportunity
for interaction? A naturalistic observation study of dual-earner families after
work and school. Journal of Family Psychology, 23(6), 798.
- Çağ, P. ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel
değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 13-23.
- Çakır, S. (2008). Evli bireylerin evlilik uyumlarının ana-babalarına bağlanma düzeyleri
ve demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çelik, M., ve İnanç, B. Y. (2009). Evlilik Doyum Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik
Çalışmaları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2).
- Çelik, M., & Tümkaya, S. (2012). Öğretim elemanlarının evlilik uyumu ve yaşam
doyumlarının iş değişkenleri ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim
Fakültesi Dergisi, 13(1).
- Çelik, H. E., ve Yılmaz, V. (2013) LİSREL 9.1 İle yapısal eşitlik modellemesi. Temel
kavramlar-uygulamalar- programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Donato, S., Canzı, E., Parise, M., & Ferrari, L. (2014). Partnership questionnaire:
Factorial structure, gender invariance, and concurrent
validity. Partnership, 161, 180.
- Erbek, E., Beştepe, E., Akar, H., Eradamlar, N., ve Alpkan, R. L. (2005). Evlilik
uyumu. Düşünen Adam, 18(1), 39-47.
- Evans, S. E., Steel, A. L., Watkins, L. E., ve DiLillo, D. (2014). Childhood exposure to
family violence and adult trauma symptoms: The importance of social support
from a spouse. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and
Policy, 6(5), 527.
- Falconier, M. K., Jackson, J. B., Hilpert, P., & Bodenmann, G. (2015). Dyadic coping
and relationship satisfaction: A meta-analysis. Clinical Psychology Review, 42,
28-46.
- Fışıloğlu, H., ve Demir, A. (2000). Applicability of the Dyadic Adjustment Scale for
measurement of marital quality with Turkish couples. European Journal of
Psychological Assessment, 16(3), 214.
- Fincham, F. D., & Rogge, R. (2010). Understanding Relationship Quality: Theoretical
Challenges and New Tools for Assessment. Journal of Family Theory and Review,
2(4), 227-242.
- Gabriel, B., Bodenmann, G., & Beach, S. R. (2016). Gender Differences in Observed
and Perceived Stress and Coping in Couples with a Depressed Partner. Open
Journal of Depression, 5(02), 7.
- Glenn, N. D. (1990). Quantitative research on marital quality in the 1980s: A critical
review. Journal of Marriage and the Family, 818-831.
- Gündoğdu, A. (2007). Relationships between self-construals and marital
quality. Unpublished master’s thesis, Middle East Technical University,
Ankara.
- Hahlweg, K., Schindler, L., Revenstorf, D., ve Brengelmann, J. C. (1984). The Munich
marital therapy study. Marital interaction: Analysis and modification, 3-26.
- Hahlweg, K., Klann, N., & Hank, G. (1992). Zur Erfassung der Ehequalität: Ein
Vergleich der" Dyadic Adjustment Scale"(DAS) und des"
Partnerschaftsfragebogens"(PFB). Diagnostica.
- Hahlweg, K. (1996). Fragebogen zur Partnerschaftsdiagnostik [Assessment of marital
distress]. Gottingen: Hogrefe.
- Hahlweg, K., & Richter, D. (2010). Prevention of marital instability and distress.
Results of an 11-year longitudinal follow-up study. Behaviour Research and
Therapy, 48(5), 377-383.
- Hinz, A., Stöbel-Richter, Y., & Brähler, E. (2001). Der Partnerschaftsfragebogen (PFB):
Normierung und soziodemographische Einflussgrößen auf die
Partnerschaftsqualität. Diagnostica.
- James, S. L. (2012). Happily Ever After? Variation in Trajectories of American Marital
Quality.
- Johnson, D. R. (1995). 6. Assessing Marital Quality In Longitudinal And Life Course
Studies.
- Jose, A. , O’leary, K. D. ve Moyer, A. (2010). Does Premarital Cohabitation Predict
Subsequent Marital Stability and Marital Quality?. Journal Of Marriage and
Family, 72, 105-116.
- Kabasakal, Z., ve Soylu, Y. (2016). Evli bireylerin evlilik doyumunun cinsiyet ve eş
desteğine göre incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4),
208-214.
- Kapucu, O. (2014). Evli çiftlerin evlilik kalitesi ve bağlanma stillerinin demografik
özellikler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Üsküdar
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kliem, S., Krӧger, C., Stӧbel-Richter, Y., Hahlweg, K., & Brahler, E. (2012). Die
faktorielle Struktur des Partnerschaftsfragebogens [The factorial structure of
the Partnership Questionnaire]. Zeitschrift fur Klinische Psychologie und
Psychotherapie, 41, 109-113. doi:10. 1026/1616-3443/a000138
- Kline, R.B. (2005), Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2nd
Edition ed.). New York: The Guilford Press.
- Knapp, S. J., & Lott, B. (2010). Forming the Central Framework for a Science of
Marital Quality: An Interpretive Alternative to Marital Satisfaction as a Proxy
for Marital Quality. Journal of Family Theory & Review, 2(4), 316-333. doi:
10.1111/j.1756- 2589.2010.00064.x
- Kurdek, L. A. (2005). Gender and marital satisfaction early in marriage: A growth curve
approach. Journal of Marriage and Family, 67, 68–74.
- Kurt, İ. E. (2918). Ebeveynlik stresi ve evlilik kalitesi arasındaki ilişkide stresle çift
olarak baş etmenin aracı rolünün incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi.
Çukurova Üniversitesi, Sosyal bilimler enstitüsü, Adana.
- Lawrence, E., Bunde, M., Barry, R. A., Brock, R. L., Sullivan, K. T., Pasch, L. A. ve
Adams, E. E. (2008). Partner support and marital satisfaction: Support amount,
adequacy, provision, and solicitation. Personal Relationships, 15(4), 445-463.
- Locke, H. J., ve Wallace, K. M. (1959). Short marital-adjustment and prediction tests:
Their reliability and validity. Marriage and family living, 21(3), 251-255.
- Miano, A., Fertuck, E. A., Roepke, S., & Dziobek, I. (2017). Romantic relationship
dysfunction in borderline personality disorder—a naturalistic approach to
trustworthiness perception. Personality Disorders: Theory, Research, and
Treatment, 8(3), 281.
- Milek, A., Butler, E. A., & Bodenmann, G. (2015). The interplay of couple’s shared
time, women’s intimacy, and intradyadic stress. Journal of Family
Psychology, 29(6), 831.
- Neff, L. A., & Karney, B. R. (2017). Acknowledging the elephant in the room: How
stressful environmental contexts shape relationship dynamics. Current opinion
in psychology, 13, 107-110.
- Proulx, C. M., Helms, H. M., ve Buehler, C. (2007). Marital quality and personal
well‐being: A meta‐analysis. Journal of Marriage and family, 69(3), 576-593.
- Proulx, C. M., Ermer, A. E., & Kanter, J. B. (2017). Group‐based trajectory modeling of
marital quality: A critical review. Journal of Family Theory & Review, 9(3), 307-
327.
- Randall, A. K., & Bodenmann, G. (2009). The role of stress on close relationships and
marital satisfaction. Clinical psychology review, 29(2), 105-115.
- Randall, A. K., & Bodenmann, G. (2017). Stress and its associations with relationship
satisfaction. Current opinion in psychology, 13, 96-106.
- Revenstorf, D., Hahlweg, K., & Schindler, L. (1979). Interaction analysis of partner
conflicts. Zeitschrift für Sozialpsychologie.
- Rogers, S. J., & May, D. C. (2003). Spillover between marital quality and job
satisfaction: Long‐term patterns and gender differences. Journal of Marriage
and family, 65(2), 482-495.
- Rossier, J., Rigozzi, C., Charvoz, L., & Bodenmann, G. (2006). Marital satisfaction:
Psychometric properties of the PFB and comparison with the DAS. Swiss
Journal of Psychology, 65(1), 55-63.
- Schanz, S., Reimer, T., Eichner, M., Hautzinger, M., Häfner, H. M., & Fierlbeck, G.
(2011). Long-term life and partnership satisfaction in infertile patients: a 5-year
longitudinal study. Fertility and sterility, 96(2), 416-421.
- Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the
quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and Family, 38(1), 15-
28.
- Spanier, G. B., & Lewis, R. A. (1980). Marital quality: A review of the seventies.
Journal of Marriage and Family, 42(4), 825-839. doi: 10.2307/351827
- Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., ve Osterlind, S. J. (2001). Using multivariate
statistics.Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik yaşamı
ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7).
- Tutarel-Kışlak, Ş. (1999). Evlilikte uyum ölçeğinin (EUÖ) güvenirlik ve geçerlik
çalışması. 3P Dergisi, 7 (1), 50-57.
- Ullman, J.B. (2001). Structural equation modeling (653-77, 1). In Tabachnick, B. G., ve
Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (Fifth Edition, 653-
771).Boston: Allyn and Bacon.