Yüğlük Dağı (Bolkar Dağları-Orta Toroslar) Kuzeyinde Yüzeyleyen Geç Paleosen-Eosen Yaşlı Birimlerinin Stratigrafisi ve Mikropaleontolojik İncelenmesi

İnceleme alanı, Yüğlük Dağı’nın (Bolkar Dağları, Orta Toroslar) kuzey kesimlerinde yer alır. Bu araştırma, bölgede yüzeyleyen geç Paleosen-Eosen yaşlı birimlerin çökelme ortamını belirlemek, stratigrafik ve mikropaleontolojik özelliklerini incelemek amacı ile yapılmıştır. Çalışmada, 2 ölçülü kesit alınmış ve toplam 93 örnek incelenmiştir. İnceleme bölgesindeki en yaşlı kaya birimleri Jura-Kretase yaşlı karbonat kayaları ve Geç Kretase yaşlı ofiyolitik melanjdır. Bu birimler, geç Paleosen yaşlı sedimanlarca uyumsuz olarak üzerlenir. Geç Paleosen- Eosen yaşlı birimler, Paleojen örtü kayaçlarının ilk topluluğudur. Bu çalışmada alttan üste doğru düşey geçişler sunan 3 formasyon ayırt edilmiştir. Berçin Formasyonu; akarsu ortamında çökelmiş, masif konglomeralardan oluşur. Tosuntaş Formasyonu; pembe-gri renkli, orta-kalın tabakalı, kavkı kırıntılı, bol bentik foraminiferli, sığ denizel-resifal ortamda çökelmiş kireçtaşları ile temsil edilir. Küçükkoraş Formasyonu; alt kesimleri bol bentik foraminiferli, kırıntılı-kireçtaşı ardalanmasından, üst kesimleri ise kumtaşı-marn ara seviyeleri içeren çamurtaşlarından oluşur. Litolojik özellikleri ve fosil içeriği birimin dış şelf ortamında çökeldiğini işaret etmektedir. Bu birimler, Miyosen yaşlı birimler tarafından açısal uyumsuzlukla üzerlenir. Çalışma alanında yüzlek veren birimlerin stratigrafik konumlarına ve elde edilen mikropaleontolojik bulgulara dayanarak Berçin ve Tosuntaş formasyonlarının geç Paleosen yaşlı; Küçükkoraş formasyonunun ise erken-orta Eosen yaşlı olduğu belirlenmiştir.

Stratigraphic and Micropaleontological Investigation of Late Paleocene-Eocene Units in the North of Yüğlük Mountain (Bolkar Mountains, Central Taurides)

The study area is located in the north of Yüğlük Mountain (Bolkar Mountains, Central Taurides). The aim of this research is to determine the location, stratigraphic and micropaleontological features of late Paleocene-Eocene units in the northern parts of Yüğlük Mountain. In this study, two different stratigraphic section were measured, and total of 93 samples were examined. The oldest rock-units in the study area are Jurassic-Cretaceous carbonate rocks and Late Cretaceous ophiolitic melange. These units are unconformably overlain by late Paleocene sediments. Late Paleocene-Eocene units is the first unit of the Paleogene cover rocks. In the study, three formations have been distinguished from base to top. Berçin Formation consists of indistinctly layered conglomerates deposited in the river environment. Tosuntaş Formation; pink-grey coloured, medium-thick bedded, with fossil shell clasts and abundant benthic foraminifera, is represented by shallow marine-reefal limestones. Küçükkoraş Formation is represented by abundant benthic foraminifera, clastic-limestone alternations at the lower part and at the upper parts by mudstone with sandstone-marl interlevels. Lithological features and fossil content indicate that the depositional environment is outer shelf. This units are unconformably overlain by Miocene units. Based on stratigraphical relationships and the micropaleontological findings, it is identified that Berçin and the Tosuntaş formations are late Paleocene, and the Küçükkoraş formation is early-middle Eocene age.

PDF

___

Özgül, N., 1976. Toroslar’ın Bazı Temel Jeolojik Özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19, 65-79.
Demirtaşlı, E., Bilgin, A.Z., Erenler, F., Işıklar, S., Sanlı, D.Y., Selim, M., Turhan, N., 1973. Bolkardağları’nın Jeolojisi. Cumhuriyetin 50. Yılı Kongresi, Ankara, 42-57.
Demirtaşlı, E., Turhan, N., Bilgin, A.Z., Selim, M., 1984. Geology of the Bolkar Mountains. In: O. Tekeli and M.C. Göncüoğlu (eds.), Geology of the Taurus Belt, International Symposium, 125-141.
Gül, M.A., Çuhadar, Ö., Özbaş, Y., Alkan, H., Efeçınar, T., 1984. Bolkar-Belemedik Yöresinin Jeolojisi ve Petrol Olanakları. TPAO Raporu, Ankara, No:1972, 159.
Şafak, Ü., 1999. Karaman Civarında Yüzeyleyen Eosen İstifinin Mikropaleontolojik (Planktik Foraminifer-Ostrakod) İncelenmesi. MTA Dergisi, 121, 1-15.
Bilgiç, T., 2003. Bolkar Dağları Güneybatı Kesiminin Jeolojisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 136.
Alan, İ., Şahin, Ş., Keskin, H., Altun, İ., Bakırhan, B., Balcı, V., Böke, N., Saçlı, L., Pehlivan, Ş., Kop, A., Hanilçi, N. ve Çelik, Ö.F. 2007. Orta Toroslar’da Jeodinamik Evrimi Ereğli (Konya)-Ulukışla (Niğde)-Karsantı (Adana)-Namrun (İçel) Yöresi. MTA Raporu, Ankara, No:11006.
Kunt, S.K., 2018. Bolkar Dağlarının (Orta Toroslar) Kuzeyinde ve Güneyinde Yer Alan Paleosen-Eosen Yaşlı Birimlerin stratigrafik Özellikleri. MEÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Mersin, 77.
Kunt, S.K., Koç, H., 2018. Yüğlük Dağı (Bolkar Dağları) Kuzey Bölgesinde Yüzeyleyen Üst Paleosen-Eosen Birimlerinin Stratigrafisi ve Mikropaleontolojik İncelenmesi, Orta Toroslar. 71. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, 776-777.
Akdağ, K., 1980. Çamlıyayla Civarının Jeolojisi ve Petrol Olanakları. TPAO Raporu, Ankara, No:108, 57-68.
Avşar, N., 1992. Namrun (Mersin) Yöresinin Bentik Foraminifer Faunası. MTA Dergisi, Ankara, 114, 127-144.
Başalan, A., İnan, N., Koç, H., Taslı, K., İnan, S., 2007. Çamalanı (KD Mersin) Güneyinin Jeolojisi ve Güzeller Formasyonunun Tanımına Katkılar. Yerbilimleri-Geosound, 50-51,
Taslı, K., Altıner, D., Eren, M., Özkan-Altıner, S., Koç, H., 2007. Bolkar Dağları (Orta Toroslar) Jura-Kretase Karbonat İstifinin Foraminifer Biyostratigrafisi, TUBİTAK Projesi, Ankara, Proje no: ÇAYDAG-103Y192, 124.
Koç, H., Taslı, K., 2010. Orta Toroslarda (Güney Türkiye) Senomaniyen-Maastrihtiyen Çökellerinin Lito-Biyostratigrafisi ve Olayların Analizi. Tübitak Projesi, Ankara, No:109Y161, 94.
Oktay, F.Y., 1982. Ulukışla ve Çevresinin Stratigrafisi ve Jeolojik Evrimi, Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 25, 15-23.
Göncüoğlu, M.C., Erler, A., Toprak, V., Yalınız, K.M., Olgun, E., Rojay, B., 1992. Orta Anadolu Masifinin Orta Bölümünün Jeolojisi. Bölüm II: Orta Kesim. TPAO Raporu, Ankara, No: 3155.
Sonel, N., Sarı, A., 2004. Ereğli-Ulukışla (Konya-Niğde) Havzasının Hidrokarbon Potansiyelinin İncelenmesi. Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi. 19/4, 393-403.
Clark, M., Robertson A.M.F., 2005. Uppermost Cretaceous-Lower Tertiary Ulukışla Basin, South-central Turkey: Sedimentary Evolution of Part of a Unified Basin Complex within an Evolving Neotethyan Suture Zone. Sedimentary Geology, 173, 15-51.
Pampal, S., Meriç, E., 1990. Ereğli (Konya) Güneybatısındaki Tersiyer Yaşlı Tortulların Stratigrafisi. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 33/2, 39-46.
Gedik, A., Bilgili, Ş., Yılmaz, H., Yoldaş, R., 1979. Mut-Ermenek-Silifke Yöresinin Jeolojisi ve Petrol Olanakları. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 22, 7-26.
Şengör, A.M.C., Yılmaz, Y., 1983. Türkiye’de Tetis’in Evrimi: Levha Tektoniği Açısından bir Yaklaşım. Türkiye Jeoloji Kurumu, Özel Dizi 1, 1-75.
Dilek, Y., Thy, P., Hacker, B., Grundvig, S., 1999. Structure and Petrology of Tauride Ophiolites and Mafic Dike Intrusions (Turkey): Implications for the Neotethyan Ocean. GSA Bulletin, 111/8, 1192-1216.
Göncüoğlu, M.C., Turhan, N., Şentürk, K., Özcan, A., Uysal, Ş., 2000. A Geotraverse Across NW Turkey: Tectonic Units of the Central Sakarya Region and their Tectonic Evolution. In: E. Bozkurt, J. Winchester, and J.A. Piper (eds.), Tectonics and Magmatism in Turkey and the Surrounding Area, Geological Society, London, Special Publications 173, 139-161.
Özer, E., Koç, H., Özsayar, T.Y., 2004. Stratigraphical Evidence for the Depression of The Northern Margin of the Menderes–Tauride Block (Turkey) During the Late Cretaceous. Journal of Asian Earth Sci. 22, 401-412.
Sarıfakıoğlu, E., Dilek, Y., Winchester, J.A., 2013. Late Cretaceous Subduction Initiation and Palaeocene-Eocene Slab Breakoff Magmatism in South-central Anatolia, Turkey. International Geology Review. 55, 66-87.
Koçyiğit, A., 1984, Güneybatı Türkiye ve Yakın Dolayında Levha İçi Yeni Tektonik Gelişim. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 27/1, 1-16.
Özgül, N., 1984. Stratigraphy and Tectonic Evolution of the Central Taurides. Geology of the Taurus Belt, International Symposium, (Edited by Okan Tekeli and M. Cemal Göncüoğlu), Ankara, 77-99.