Yapı, yetki ve işleyiş açısından kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurullarının tarihsel gelişimi

Bilindiği üzere kültür mirası koruma kavramı evrensel bir niteliğe sahiptir ve Türkiye'nin de imzalamış olduğu uluslararası antlaşmalarla güvence altına alınmıştır. Bu konuda uluslararası bilinçlenmenin başlangıcı 1930'lu yıllara dayanmaktadır ancak Avrupa 'da ülkeler özelinde ilk yasaların ve kurumların oluşumu çok daha eskidir. Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında, Türkiye'de benzer gelişmelerin çok daha 'sonraları gerçekleştirilebildiği görülmektedir Bu çalışma Türkiye 'de ilgili yasalar paralelinde oluşturulan ve kültür mirasının korunması amaçlı uygulamaları yönlendirecek bilimsel kararları almakla yetkili kurullar ve Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile bu kurullarca alınan karaların tarihsel gelişimi ve yapısı üzerinde durmaktadır.

Historical development of conservation councils of cultural and natural properties for structure, power and activity

As it is well known, conservation of the cultural heritage has been an international issue and it is well established with the international agreements of which Turkey is part of. The beginning of the issue goes back to 1930's. However in Europe, the establishment of the legislation and institutions is much more earlier. In Turkey when compared with the European countries, it can be seen that similar formations were only realized at a much later date. This study investigates the historical development and the structure of the councils which were established in paralled lines with legislation and whicli are authorized to take the scientific decisions in directing the practice for the conservation of the cultural heritage and the decisions of these councils.

___

  • 1. RG 20.07.2004/ 25535
  • 2. İAAED Mukarrarat Defteri, İstanbul, 1917.
  • 3. Binan,D.,“Koruma Kurullarının Oluşumu ve Sorumluluk Bölgelerini Saptanmasında Ölçütler ve Sorunlar Kapadokya Bölgesi Örneği”, 2. Kentsel Koruma Yenileme Uygulamalar Kolokyumu MSÜ Yayını, 176-186, İstanbul, 1994.
  • 4. Çeçener,B., Anıtlar Yüksek Kurulu Yılları, TMMOB, 2003.
  • 5. EEMGM., Haberler, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Bülteni, 1, 3, 1986.
  • 6. Durukan,İ. “Türkiye’de Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Sonrası Kültür Mirası Korumasının Gelişimi ve Uygulama Sorunları” İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2004.