Samandağ (Antakya) civarının jeolojik incelemesi

İnceleme bölgesi, Hatay ilinin batı ve güneybatısında, Antakya ile Samandağ arasında kalan yaklaşık 180 km2 lik bir alanı kapsamaktadır. Çalışma alanında temelde, bölgeye Üst Kretase'de tektonik olarak yerleşen allokton konumlu Kızıldağ ofiyolitleri bulunmaktadır. Bunun üzerine uyumsuz olarak Üst Kretase yaşlı otokton konumlu ve başlıca kireçtaşı, killi kireçtaşı, marnlardan oluşan Kaleboğazı formasyonu gelmektedir. Bu birimi, Alt-Orta Eosen yaşlı kireçtaşı, kumlu kireçtaşı, çörtlü kireçtaşlarından oluşan Okçular formasyonu uyumsuz olarak üzerlemektedir. Orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşları ile temsil edilen Sofular formasyonu daha yaşlı birimler üzerinde açısal uyumsuzlukla yer almaktadır. Sofular formasyonunun üzerine ise Orta Miyosen yaşlı olan; kumtaşı, killi kireçtaşı, kiltaşı ve marnlarla temsil edilen Tepehan formasyonu uyumlu ve geçişli olarak gelmektedir. Üst Miyosen yaşlı kumtaşı, killi kireçtaşı, marn ve kiltaşlarından oluşan Nurzeytin formasyonu, Tepehan formasyonunu uyumlu ve geçişli olarak üzerlemektedir. Bütün bu birimler, Pliyosen yaşlı kumtaşı, killi kireçtaşı, jips ve kiltaşlarından oluşan Samandağ formasyonu tarafından açısal uyumsuzlukla üzerlenmektedir. Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ise bütün yaşlı birimler üzerinde açısal uyumsuzlukla yer almaktadır. İnceleme alanında gözlenen ve ölçülen yapısal unsurların değerlendirilmesi sonucu bölgede KD-GB uzanımında bir açılma rejiminin geliştiği sonucuna varılmıştır.

Geological investigation of Samandağ (Antakya) and its near surroundings

The investigated area, is located between Antakya and Samandağ villages and covers an area of approximately 180 km square to the west and southwest of Hatay. Allocthonous Kızıldağ Ophiolites, which technically emplaced the region during Upper Cretaceous, form the basement. This unit is unconfonnably overlain by autochthonous Upper Cretaceous age Kaleboğazı formation that mainly comprises limestone, clayey limestone and marls. Lower-Middle Eocene age Okçular formation, which is mainly made up of limestone, sandy limestone and cherty limestone, overlies the Kaleboğazı formation with angular unconformity. Sofular formation is of Middle Miocene in age mainly represented by reef limestone covers the older units with angular unconformity. This unit is transitionally and conformably overlain by Middle Miocene Tepehan formation that is mainly represented by sandstone, clayey limestone,claystone and marls. Nıırzevtin formation is of Upper Miocene in age comprises sandstone, clayev limestone, marls and claystone conformably and transitionally rests on the Tepelian formation. All these units are covered unconfonnably by Pliocene age Samandağ formation that made up of sandstone, clayey limestone, gypsum and claystone. Quaternary alluviums rest on the all mentioned older units with angular unconformity. NE-SW trending extensional features have been evaluated according to the observed and measured structural elements in the investigated area.

___

  • 1. Selçuk,H., “Kızıldağ-Keldağ-Hatay Dolayının Jeolojisi ve Jeodinamik Evrimi”, M.T.A. Rap.No.7787, 1985.
  • 2. Rojay,B., Heimann,A., Toprak,V., “Neotectonic and Volcanic Characteristics of the Karasu Fault Zone (Anatolia, Turkey): The Transition Zone Between the Dead Sea Transform and the East Anatolian Fault Zone”, Geodinamica Acta, 14 (1-3), 197-212,2001.
  • 3. Lyberis,N., Yürür,T., Chorowicz,J., Kasapoğlu,E. ve Gündoğdu,N., “The East Anatolian Fault: an oblique collisional belt”, Tectonophysics, 148, 1-15, 1992.
  • 4. Perinçek,D. ve Eren,A.G., “Doğrultu Atımlı Doğu Anadolu ve Ölü Deniz Fay Zonları Etki Alanında Gelişen Amik Havzasının Kökeni”, Türkiye 8.Petrol Kongresi,180–191, 1990.
  • 5. Gülen,L., Barka,A. ve Toksöz,M.N., “Kıtaların Çarpışması ve İlgili Kompleks Deformasyon: Mara& Üçlü Eklemi ve Çevre Yapıları”, Yerbilimleri, (14): 319–336, 1988.
  • 6. Muehlberger,W.R., “The Splintering of the Dead Sea Fault Zone in Turkey”, Yerbilimleri, (8):123–130, 1981.
  • 7. Perinçek,D., ve Çemen,İ., “The Structural Relationship Between the East Anatolian and Dead Sea Fault Zones in Southeastern Turkey”, Tectonophysics, (172):331–340, 1990.
  • 8. Över,S. Ünlügenç,U.C., Özden,S., 2001. “Hatay Bölgesinde Etkin Gerilme Durumları”, Yerbilimleri, (23):1–14, 2001.
  • 9. Över,S., Ünlügenç,U.C., Bellier,O., “Quaternary Stress Regime Change in the Hatay Region (SE Turkey)”, Geophys., J. Int., 148, 649-662, 2002.