İsalı-Doruk-Yumurtalık civarının (Adana) tektono-stratigrafisi

İnceleme bölgesi, Adana Baseni 'ni bir yükselim ile İskenderun baseninden ayıran Misis yapısal yükseliminin batı kesimindeki bir bölümünü içermektedir. Adana' dan 40 km kadar doğuda olan inceleme alanı Misis ile Yumurtalık arasındaki 308 km2 lik bir alanı kapsamaktadır. Bu çalışmada, sahada gözlenen birimlerin stratigrafik, sedimantolojik, paleontolojik ve yapısal özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanında gözlenen Üst Kretase-Eosen yaşlı İsalı katastrofik fasiyesi başlıca; ofiyolitik birim, kireçtaşları ve volkanik arakatkılı kumlu-marnlı birimlerin karışımından oluşmakta olup, en yaşlı birimdir. İnceleme alanının yakın doğu kesiminde bu birimin tabanında bulunan aynı yaştaki pelajik karbonatlardan oluşan Dokuztekne Üyesi ile birlikte Alt-Orta Miyosen yaşlı türbiditik özellikli kumlu-marnlı birim olan Karataş formasyonu üzerine bindirme ile gelmektedir. Belirtilen bu iki birim de tabanında yer yer konglomeraların ve resifal kireçtaşlarının ve daha üst seviyelerde kumlu-marnlı ve seyrek killi kireçtaşlarının bulunduğu Üst Miyosen yaşlı Kızıldere formasyonu üzerinde tektonik dokunaklıdır. Stratigrafik olarak en üst seviyeler Kuvaterner yaşlı kaliçi ve alüvyonlarla temsil edilmekte olup, bütün birimler üzerinde açısal uyumsuzlukla bulunmaktadırlar. Güney Doğu Anadolu bölgesine ait gelişen Neojen yaşlı tektonik hatların uzanımı inceleme alanında KD-GB uzanımlı doğrultu atımlı faylara ve bindirmelere dönüşmekte olup, yoğun tektonik etkilerin izlerini taşımaktadır. Böylece, bölgede yüzeylemiş olan tüm birimler terslenmiş konumda gözlenmektedir.

Tectono-stratigraphy of İsalı-Doruk-Yumurtalık(Adana) area

The investigation area comprises a part of west of Misis Structural High that takes place between the Adana Basin and İskenderun sub basin which is divided by this uplifting. The investigation area covers an area of 308 km2 between Misis and Yumurtalık nearly 40 km west of Adana. In this study, units are investigated stratigraphically, sedimantoligically, paleonlologically and structurally. The oldest unit is Upper Cretaceous-Eocene age İsalı catastrophic fades which is mainly made up of mixinig of ophiolitic units, limestones and sandy marl units. İsalı catastrophic fades and underlying pelagic carbonate of same age Dokuztekne formation tectonically overlie the Lower-Midlle Miocene age sandy marly turhiditic Karalaş formation in the near east of study area. These formations are tectonically overlie the Upper Miocene age Kızıldere formation. Kızıldere formation contains partly conglomerate and reef limestones at the base and pass upword into sandy marly and rare clayey limestones. The youngest units of the area are Quaternary age calliche and alluvium deposits unconformably overlies the older units. The extension of the Neocene tectonic sutures belong to South East Anatolia present its characteristics in the investigation area. Thus, all rock units except Quaternary sediments are seen overturned in the area.

___

  • 1.Schmidt,G.C., "Stratigraphic Nomenclature For The Adana Region, Petroleum District VII: Petroleum Administration Bid", 6, 47-63, Ankara, 1961.
  • 2.Schittecatte,J.P., "Geology Of The Misis Mountain The Petroleum Exploration Society OfLiby", 305-312, Tripoli-Libya, 1971.
  • 3.Biju-Duval,B., Courner,P., and Letouzey,J., "Inter-Pretation De La Structure Des Monts De Misis, Turquie (Chevauchement Pliocene Et Masses Allochtones Mises En Place Au Miocene) Et Son Extension En Mediterranee Orientale: Deuxieme Reunion Ann. Sci, Tere. Nancy ", P. 4, 1974.
  • 4.Kelling,G., Gökçen,S.L., Floyd,P.A and.Gökçen,N., "Neogene tectonics and plate convergence in the Eastern Mediterranean: new data from southern Turkey, Geology 15, 425-429, 1987.
  • 5.Gökçen,S.L., Kelling,G., Gökçen,N., and Floyd,P.A., "Sedimentology of a Late Cenozoic Collisional Sequence: The Misis Complex, Adana, Southern Turkey:Sedimentary Geology", 59, 205-235, 1988.
  • 6.Kozlu,H., "İskenderun ile Misis-Andırın Neojen Basenlerinin Tektono-stratigrafik Birimleri ve Doğu Akdeniz Bölgesinde Tektonik Evrimi", Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,Doktora Tezi, 189 S., Adana, 1997.
  • 7.Kozlu,H., "Misis-Andırın Dolaylarının Stratigrafisi Ve Yapısal Evrimi", Türkiye 7.Petrol Kongresi Dergisi, 104-116. Ankara, (Yayınlanmış), 1987.
  • 8.Eroskay, O., Yılmaz Y., Gürpınar, O., Yalçın, N., Gözübol, A.N., "Ceyhan-Berke Rezervuarının Jeolojisi Ve Mühendislik Jeolojisi", TJK Bült., 21,1,51-66, 1978.
  • 9.Robertson A., Ünlügenç,U.C., İnan,N., Taslı,K., "The Misis-Andır in Complex: a Mid-Tertiary melange related to late-stage subduction of the Southern Neotethys in S Turkey", Journal of Asian Earth Sciences, 22, 413-453, 2004.
  • 10.Karig,D.E. and Kozlu,H., "Late Paleocene evolution of the triple junction region near Maraş south-central Turkey", Journal of the Geological Society, London,147, 1023-1034, 1990.
  • 11.Kozlu,H., "İskenderun Baseni Jeolojisi ve Petrol Olanakları", TPAO Rapor No: 1921, Ankara, 1982.
  • 12.Ünlügenç,U.C., "Controls on Cenozoic sedimentation in the Adana Basin, Southern Turkey", Unpublished Ph.D. Thesis, Keele University, UK. P.229, 1993.