Demiryolu Mimarisinin Korunma Sorunları ve Kırklareli Tren İstasyonu Yapılarının Yeniden Kullanımı için Bir Öneri

Türkiye'deki demiryolu hatları üzerinde çok sayıda istasyon binası inşa edilmiştir. Ancak bu yapıların bir kısmı demiryolu teknolojisindeki gelişmeler, kullanıcı ihtiyaçlarının farklılaşması, demiryolu hat güzergâhlarının değişmesi gibi çeşitli nedenlerle özgünlüğünü yitirmiş veya yıkılarak yok olmuş, önemli bir kısmı da yok olmaya yüz tutmuştur. Yıllardır kullanım dışı olan Kırklareli Tren İstasyonu günümüzde sadece ilde düzenlenen etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Alanda bulunan istasyon yapılarından özellikle yolcu (gar) binası, fen memuru binası ve lokomotif deposunun sürekli kullanımının olmaması ve buna bağlı olarak da bakımsız kalmaları nedeniyle yapılar günden güne tahrip olmaktadır. İstasyon alanı ve içinde bulunan yapılar şehrin kimliğine ve alanın tarihi dokusuna uygun olarak rehabilite edilmeli ve kent yaşamına aktif olarak katılmalıdır. Bu çalışmada demiryolu mimari mirasının korunma sorunları araştırılarak, çözüm önerileri getirilmiştir. Kullanım dışı kalarak kaderlerine terk edilen Kırklareli Tren İstasyonu yapılarının mimari, tarihi ve endüstriyel bir miras olarak korunması gerekliliği temel ilke kabul edilerek; Kırklareli istasyon alanı içerisinde bulunan yapıların, özgün mimari niteliklerinin korunarak yüklenecek yeni fonksiyonlar ile gelecek nesillere aktarılması için öneriler geliştirilmiştir

Conservation Problems of Railway Architecture and a Proposal for Re-use of Kırklareli Train Station Buildings

A large number of station buildings were built on the railway lines in Turkey. However, some of these buildings have lost their authenticity due to various reasons such as developments in railway technology, differentiation of user needs, change of railway line routes, or they have been damaged and collapsed. Kırklareli Railway Station, which has been out of use for years, is now host to events organized only on the city. Due to the no constant use of station building, engineer building and locomotive depot from the station buildings in the area, and due to the neglect of their maintenance, the buildings are damaged from day to day. The station area and the buildings in it must be rehabilitated in accordance with the identity of the city and the historical texture of the area and should actively participate in the city life. In this study, conservation problems of railway architectural heritage were investigated and solution proposals were improved. The necessity of preserving Kırklareli Train Station buildings, which are abandoned and out of use today, as an architectural, historical and industrial heritage was accepted as the main principle. Accordingly, proposals have been developed to transfer the buildings within Kırklareli Train Station area to next generations by conserving their original architectural qualifications and giving new functions

PDF

___

1. Dursunkaya, A.R., 1948. Kırklareli Vilayetini Tarih, Coğrafya, Kültür ve Eski Eserleri Yönünden Tetkik, I. Cilt, Yeşilyurt Basımevi, Kırklareli.
2. Ali, M., 1930. Balkan Yarımadası Demiryolları (Bulgaristan, Yunanistan, Avrupayi Türkî, Yugoslavya), Demiryollar Mecmuası, sayı: 70, s. 499–507, Haydarpaşa Devlet Demiryolları ve Limanları İstatistik Şubesi, İstanbul.
3. Onur, A., 1953. Türkiye Demiryolları Tarihi (1860 – 1953), KKK Yayınları, İstanbul.
4. Yıldız, A., 2008. Tarihi Tren İstasyonlarının Çağdaş Kullanımları; Kırklareli Tren İstasyonu’nun Rehabilitasyonu, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
5. Araz, M., 1995. Impacts of Political Decisions in The Formation of Railroads and Railroad Architecture in Turkey Between 1856 and 1950, Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
6. Meeks, C.L.V., 1956. The Railroad Station: An Architectural History, Yale University Pres, New Haven, United States of America.
7. Köşkeroğlu, E., 2006. Demiryolu Mirası – Korunması, Dosya 03, TMMOB Ankara Şubesi Yayınları, Bülten 45, s. 19–23, Ankara.
8. Coulls, A., 1999. Railways as World Heritage Sites, ICOMOS, Paris, France.
9. http://whc.unesco.org/en/list/ (21.07.2017).
10.Burman, P., 1997. Philosophies for Conserving the Railway Heritage, E&FN Spon, p. 18-34, London.
11. Erkan, Y.K., 2007. Anadolu Demiryolu Çevresinde Gelişen Mimari ve Korunması, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
12. TCDD Genel Müdürlüğü Yol Dairesi Arşivi, 2007.