Ceyhan kireçtaşlarından üretilen ve yapı malzemesi olarak kullanılan kireçlerin radyoaktivite ölçümleri

Bu çalısmada, Türkiye’nin Doğu Akdeniz Bölgesinde bulunan ve civar yerlesim birimlerine, yapı malzemesi açısından önemli katkı sağlayan, Ceyhan yöresi kireçtaslarından üretilen, sönmemis ve sönmüs kireçlerde, gamma spektrometrik ölçümler yapılmıstır. 226Ra, 232Th ve 40K doğal radyonüklitlerinin konsantrasyon ölçümleri hem Ceyhan yöresi sönmemis kireçlerinde, hem de sönmüs kireçlerinde gerçeklestirilmistir. Sönmemis kireçlerde, ölçülen ortalama 226Ra, 232Th ve 40K konsantrasyonları sırasıyla, 23.26, 3.78 ve 17.05 Bq kg-1’dir. Sönmüs kireçlerde ise ölçülen ortalama 226Ra, 232Th ve 40K konsantrasyonları sırasıyla, 33.26, 3.18 ve 23.44 Bq kg-1’dir. Ortalama Raeq ölçümleri ise, Ceyhan yöresi sönmemis ve sönmüs kireçleri için sırasıyla, 29.99 ve 39.62 Bq kg-1’dır. Sonuç olarak, Ceyhan yöresi sönmüs kireçlerinde radyoaktivitik konsantrasyon değerleri, sönmemis kireçlerden daha yüksek olmakla beraber, her iki kireç gurubundan elde edilen verilerin, riskli seviyelerin altında olduğu tespit edilmistir.

Natural radioactivity measurements of limes used as building materials (Ceyhan - Adana) in East Mediterranean Region

In this study, the gamma-ray spectrometry measurements of quicklimes and slaked limes used as building materials (Ceyhan Region-Adana) in East Mediterranean Region (Turkey) were performed. The detailed 226Ra,232Th and 40K natural radioactivity values of the study area were determined for quicklimes and slaked limes in Ceyhan region. In addition, the mean radioactivity concentrations of the natural nuclides in quicklimes, 226Ra, 232Th and 40K were calculated to be 23.26, 3.78 and 17.05 Bq kg-1. Also the mean radioactivity concentrations of the natural nuclides in slaked limes, 226Ra, 232Th and 40K were calculated to be 33.26, 3.18 and 23.44 Bq kg-1, respectively. However, the mean activity concentrations, Raeq for quicklimes and slaked limes in Ceyhan region were 29.99 ve 39.62 Bq kg-1. As a result, the radioactivity concentrations of slaked limes have higher values than quicklimes in Ceyhan region. But in general, these results indicate that the radioactivity concentrations in two building materials are found to be under the risk levels.

PDF

___

1. TAEK, “Radyasyon ve Biz”, Bilgi Dökümanları, 8 Bölüm, 2007.
2. Boynton,R.S., “Chemistry and Technology of Lime and Limestone”, 2 nd Edition, John Wiley and Sons, Inc., New York, 1980.
3. Önem,Y., “Sanayi Madenleri”, Ankara, 1997.
4. Grout,F.F., “Petrography and Petrology”, Mc Graww Hill Company, New York, 286-292, 1932.
5. Betechin,A.G., Deutsche Redaction: Leutwein, H. F. Sommer M., Prescher, H., Tölle, H., Lehibuch der Speziellen Mineralogie, Porta Verlag, München, 346-356, 1957.
6. Othmer,K., “Encyclopedia of Chemical Technology”, Vol. 14, 3rd Edition, John Wiley and Sons, New York, 343-381, 1978.
7. Kılıç,Ö., “Klasik Eberhart Tipi Kireç Fırınları ile Paralel Akıslı Maerz Fırınlarındaki Kalsinasyon Parametrelerinin Karsılastırılması ve Çukurova Bölgesi Kireçtasları Üzerine Uygulamalar”, Doktora Tezi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 2005.
8. Çiçek,T., “Kireç ve Kullanımı”, 3.Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, İzmir, 1999.
9. ILA (International Lime Association), Lime and Limestone Statistics, Arlington, U.S.A., 2002.
10. TAEK, Endüstriyel Radyasyon ve Radyografi Kaynakları, 2008.
11. EUROPEAN COMMISSION REPORT, Avrupa Komisyonu'nun "Radiation Protection 112 (Radiological Protection Principles Concerning the Natural Radioactivity of BuiIding Materials), 1999.