Ruh Sağlığı, Dinî İnanç ve "Sarsıcı Soru"

İnsanoğlunun, varlığın başlangıcından bu yana, yaşamın bu dünya haya- tından ibaret olup olmadığına dair sarsıcı soruya aradıkları cevapların başında "din" gelmektedir. Her ne kadar realite bu olsa da, son 150 yılın önemli bir bölümünde, sosyal bilimciler din konusuna temkinli yaklaşmışlar ve çalışmala- rında dine yer vermekten kaçınmışlardır. Başlangıçta Freud gibi isimlerin de- neysel veriye dayanmayan teorileri, din ve ruh sağlığı arasında olumsuz bir ilişki olduğunu ileri sürmüştür ve bu yaklaşım, alanda çalışma yapacak araş- tırmacıların dine yönelik tutumlarını etkilemiştir. Bununla birlikte ilerleyen dö- nemlerde dindarlık ve ruh sağlığı arasında olumlu bir ilişki olduğu üzerine birçok deneysel veri ortaya çıkmıştır. Bu veriler, DSM III'teki olumsuz refe- ransların DSM IV'te ortadan kalkmasına yol açmıştır. Bu süreçte Rodney Stark ve Jeff Levin'in bu konuya tarafsız bir şekilde yaklaşmaları, aynı za- manda Kenneth I. Pargament, Harold G. Koenig, Michael E. McCullough ve David B. Larson gibi isimlerin eserleriyle olan katkıları, din ve ruh sağlığı ilişki- si üzerine yapılan önyargılı yaklaşımların kırılmasında etkin rol oynamıştır. Günümüz ruh sağlığı-din ilişkisine yönelik çalışmalar, geçmişe nazaran daha titiz, dengeli ve kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Bu bağlam- da, çalışmaların çift boyutlu olarak, dinin hem sağlıklı olan yönlerine hem de olmayan yönlerine odaklandığı görülmektedir. Bu yaklaşımın, bundan sonraki çalışmalara da ışık tutacağı söylenebilir. Bütün bu gelişmeler, ruh sağlığı araştırmacılarının din ve maneviyat konusuna olan ilgilerinin artması gerekti- ğini de göstermektedir.

___

Freud, S. (1927). The future of an illusion. Garden City, NY: Doubleday.

Hummer, R., Rogers, R., Nam, C., & Ellison, C. G. (1999). Religious involvement and U.S. adult mortality. Demography, 36, 273-285.

James, W. (1902/1982). The varieties of religious experience. New York: Penguin.

Koenig, H. G. (Ed.) (1998). Handbook of religion and mental health. San Diego: Academic.

Koenig, H. G., McCullough, M. E., & Larson, D. B. (2001). Handbook of religion and health. New York: Oxford University Press.

Levin, J. (2001). Foreword. In H. G. Koenig, M. E. McCullough, & D. B. Larson (Eds.), Handbook of religion and health (pp. vii-viii). New York: Oxford University Press.

Levin, J., & Chatters, L. (1998). Research on religion and mental health: An overview of empirical findings and theoretical issues. In H. G. Koenig (Ed.), Handbook of religion and mental health (pp. 34-51). San Diego: Academic.

Marks, L. D. (2005). Religion and bio-psycho-social health: A review and conceptual model. Journal of Religion and Health, 44, 173-186.

Marks, L. D., Nesteruk, O., Swanson, M., Garrison, M. E. B., & Davis, T. (2005). Religion and health among African Americans: A qualitative examination. Research on Aging, 27, 447-474.

Paloutzian, R. F., & Park, C. L. (2005). Handbook of the psychology of religion and spirituality. New York: Guilford.

Pargament, K. I. (1997). The psychology of religion and coping: Theory, research, and practice. New York: Guilford.

Roehlkepartain, E. C., King, P. E., Wagener, L., & Benson, P. L. (2005). The handbook of spiritual development in childhood and adolescence. Thousand Oaks, CA: Sage.

Stark, R. (1971). Psychopathology and religious commitment. Review of Religious Research, 12, 165-176.

Stark, R., & Finke, R. (2000). Acts of faith: Explaining the human side of religion. Berkeley, CA: University of California Press.

Thomas, W. I. (1981). Social behavior and personality. New York: Greenwood.

Yust, K., Johnson, A. N., Sasso, S. E., & Roehlkepartain, E. C. (in press).

Nurturing childhood and adolescent spirituality: Perspectives from the world's religious traditions. Lanham, MD: Rowman & Littlefield.