Algısal Beceriler Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu çalışmada İlkokulda öğrenim gören çocukların duyusal, bilişsel ve duygusal algılama becerini belirlemek amacıyla Algısal Beceriler Ölçeği (ABÖ) geliştirilmiştir. Ölçeğin geçerlik-güvenirlik çalışması için veriler Nisan-Mayıs 2019 tarihleri arasında Türkiye’nin kuzey batı bölgesinde orta ölçekli bir il merkezindeki sosyoekonomik açıdan farklılık gösteren yedi ilkokuldan toplanmış ve toplamda 643 ebeveyne ulaşılmıştır. ABÖ’nün geçerlilik çalışması kapsamında; içerik (kapsam) geçerliliği ve yapı geçerliliği yapılmıştır. İçerik (kapsam) geçerliliğinde Hambleton yöntemi kullanılmış ve uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği ise doğrulayıcı faktör analizi ve madde toplam korelâsyonlarına bakılarak incelenmiştir. Madde-toplam test korelasyonlarının 0,181 ile 0,597 arasında değiştiği belirlenmiştir. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde karşılaştırmalı uyum endeksi(CFI)=0.99; uyum iyiliği indeksi (GFI)= 0.89; normlanmış uyum endeksi (NFI)=0.91; göreli uyum endeksi(RFI)=0.90 olarak elde edilmiştir. Ölçeğe ilişkin güvenirlik için Cronbach Alpha analizi yapılmış Cronbach Alfa katsayılarının 0,730 ile 0,844 arasında değiştiği belirlenmiştir. Yapılan geçerlik-güvenirlik analizleri sonucunda ölçeğin geçerli ve güvenirli bir ölçek olduğu görülmüştür.

Perceptual Skills Scale: A Validity and Reliability Study

In this study, the Perceptual Skills Scale (PSS) was developed to determine the sensory, cognitive and emotional perception skills of primary school children. For the validity and reliability study of the scale, data were collected between April and May 2019 from seven primary schools that differ in socioeconomic terms in a city center in North-Western Turkey; and a total of 643 parents were reached. Within the scope of the validity study of the PSS, content (scope) validity and structure validity analyses were performed. The Hambleton method was used for content (scope) validity, as well as referring to expert opinions. The construct validity of the scale was examined by looking at the confirmatory factor analysis and the item-total correlations. It was determined that item-total test correlations varied between 0.181 and 0.597. In the confirmatory factor analysis, comparative fit index (CFI) was found as 0.99; goodness of fit index (GFI) as 0.89; normed fit index (NFI) as 0.91; and relative fit index (RFI) as 0.90. Cronbach Alpha analysis was performed for the reliability of the scale and it was determined that the Cronbach Alpha coefficients varied between 0.730 and 0.844. As a result of the validity-reliability analysis, it was seen that the scale is valid and reliable.

Keywords:

Perceptual skills scale, Sensory perception, Cognitive perception Emotional perception, Scale development,

PDF

___

Akgöl, P. (2017). Duyusal İşlemleme Ölçeği Okul Öncesi Ev Formunun Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliği (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Akoun, A., & Pailleau, I. (2014). Pozitif pedagoji ile öğrenmek (Çev. D. Dalgakıran). İstanbul: Pegasus Yayınları. Albayrak Sidar, E. (2019). Duyu’lmak istiyorum. İstanbul: Sola Unitas.
Barkley, R.A. (2012). Executive functions: What they are, how they work, and why they evolved. Nevwyork: Guilford Press.
Bee, H., & Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi, (Çev. O. Gündüz). İstanbul: Kaktüs Yayınları. Berk, L.E. (2013). Çocuk gelişimi(Çev. A. Dönmez). Ankara: İmge Kitabevi.
Berking, M., & Whitney, B. (2018). Duygulanım düzenleme eğitimi: Uygulamacı el kitabı (Çev. Ed. S. Vatan). Ankara: Nobel.
Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
Cohen, R.J., & Swerdlik, M.E. (2018). Psikolojik test ve değerlendirme: Testlere ve ölçmeye giriş (Çev. E. Tavşancıl). Ankara: Nobel.
D’zurilla, T.J., Nezu, A.M., & Maydeu Olivares, A. (2004). Social problem solving: Theory and assessment. In: Social problem solving: Theory, research, and training (p.11- 28), Ed.: E. C. Chang, T. J. D’Zurilla, L. J. Sanna.
Emmons, P.G., & Anderson, M.L. (2006). Understanding sensory dysfunction: Learning, development and sensory dysfunction in autism spectrum disorders, ADHD, learning disabilities and bipolar disorder. London and Phildelephia: Jessica Kingsley Publishers.
Eskin, M. (2009). Sorun çözme terapisi. Ankara: HYB Basım Yayın.
Galinsky, E. (2019). Gelişen zihin (Çev. K. Tozduman Yaralı, E. Cesur). Ankara: Nobel Yaşam.
Goldstein, E.B. (2019). Duyum ve algı (Çev Ed. G. Malkoç, F. Girgin Kardeş). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Greenberg, L.S. (2018). Duygu odaklı terapi: Danışanlara duygu koçluğu yapmak (Çev Ed. S.Balcı Çelik). Ankara: Nobel.
Greenspan, J., & Greenspan, S.I. (2002). Functional emotional developmental questionnaire (FEDQ) for childhood: A preliminary report on the questions and their clinical meaning. Journal of Developmental and Learning Disorders, 6, 71-116.
Greenspan, S.I., & Wieder, S. (2017). Otizmde derinlemesine oyunla tedavi (Çev. M. Işık Koç). İstanbul: Özgür Yayınları.
Greenspan, S.I., & Breslau Lewis, N. (2006). Bebeklerde ve çocuklarda sağlıklı ruhsal gelişim: bebeklerde ve küçük çocuklarda zeka ve duygusal büyüme yaratan altı yaşantı (Çev. İ. Ersevim). İstanbul: Özgür Yayınları.
Greenspan, S.I., & Greenspan, J. (2009). Overcoming ADHD: Helping your child become calm, engaged and focused—Without a pill. Da Capo Press.
Greenspan, S.I., & Salmon, J. (2003). Meydan okuyan çocuk (Çev. İ. Ersevim). İstanbul: Özgür Yayınları.
Greenspan, S.I., DeGangi, G.A., & Wieder, S. (2001). The functional emotional assessment scale (FEAS) for infancy and early childhood: Clinical & research applications. Bethesda, MD:Interdisciplinary Council on Developmental and Learning Disorders.
Greenspan, S.I., Wieder, S., & Simons, R. (2016). Özel gereksinimli çocuk: zihinsel ve duygusal gelişim (Çev. İ. Ersevim). İstanbul: Özgür Yayınları.
Gyurak, A., & Etkin, A. (2014). A neurobiological model of implicit and explicit emotion regulation. In Handbook of Emotion Regulation(p. 58–75), Ed: Gross, JJ. New York, NY: The Guilford Press.
Heppner, P.P., & Krauskopf, C.J. (1987). An information-processing approach to personal problem solving. Counseling Psychologist, 15: 371-447.
Hoffman, M.L. (1979). Development of empathy and altruism. Developmental Psychology, 15: 607-623.
Horowitz, L., & Röst, C.C. (2007). Helping hyperactive kids-a sensory ıntegration approach: Techniques and tips for parents and professionals. Hunter House.
Kasım, D. (2010). Duyusal İşlemleme Ölçeği Sınıf Formu'nun Türk çocuklarına uyarlanması (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kayihan, H., Akel, B. S., Salar, S., Huri, M., Karahan, S., Turker, D., & Korkem, D. (2015). Development of a Turkish version of the sensory profile: Translation, cross-cultural adaptation, and psychometric validation. Perceptual and motor skills, 120(3), 971-986.
Koole, S.L,. & Rothermund, K. (2011). “I feel better but I don't know why”: The psychology of implicit emotion regulation. Cognition and Emotion, 25(3): 389-399.
Kranowitz, C.S. (2015). Senkronize olamayan çocuk, (Çev. E. Şeker Baggio). İstanbul: Pepino Yayınları.
Mauss, I.B., & Tamir, M. (2014). Emotion goals: How their content, structure, and operation shape emotion regulation. In Handbook of emotion regulation (p.350 –370), Ed: Gross, JJ. New York, NY: The Guilford Press.
Miller, L.J., Anzalone, M.E., Lane, S.J., Cermak, S.A., & Osten, E.T. (2007). Concept in sensory integration:A proposed nosology for diagnosis. American Journal of Occupational Therapy, 61(2): 135–140.
Mori, A., & Cigala, A. (2015). Perspective taking: Training procedures in developmentally typical preschoolers. Different intervention methods and their effectiveness. Educational Psychology Review, 28(2): 267-294.
Özbakır, M.(2010). Duyusal İşlemleme Ölçeği - Ev Formu’nun Türkiye Koşullarına Uyarlanması (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Schwenck, C., Gohle, B., Hauf, J., Warnke, A., Freitag, C.M., & Schneider, W. (2014). Cognitive and emotional empathy in typically developing children: The influence of age, gender, and intelligence. European Journal of Developmental Psychology, 11(1): 63-76.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Zhao, J., Wang, L., Su, Y.J., & Chan, R. (2010). 3 to 5 years old children’s behavioral and verbal performances in level 1 perspective-taking. Acta Psychologica Sinica, 42(7): 754-767.
Zoll, C., & Enz, S. (2005). A questionnaire to assess affective and cognitive empathy in children. Journal of Child Psychology, 15: 165-174.