Yüksek riskli gebelerde psikolojik sağlamlık, algılanan stres ve psikososyal sağlık

Amaç: Bu çalışmada yüksek riskli gebelerde psikolojik sağlamlık, algılanan stres ve psikososyal sağlık düzeyleri ve ilişkili değişkenlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı araştırma deseni kullanılan bu araştırmanın örneklemini 54 yüksek riskli gebe oluşturmuştur. Veriler ‘Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’, ‘Algılanan Stres Ölçeği’ ve ‘Gebelerde Psikososyal Sağlığı Değerlendirme Ölçeği’ ile toplanmıştır. Bulgular: Bulgular değerlendirildiğinde hastane yatış deneyimi olan gebelerin kaygı ve stres düzeylerinin, psikososyal destek gereksinimlerinin, algılanan stres düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde yatak istirahati gereksinimi duyan gebelerin stres rahatsızlık algısı, psikososyal destek gereksinimi daha yüksektir. Eğitim düzeyi düşük olan gebelerin algılanan stres düzeyleri daha fazladır. Düzenli gebelik takibi yaptıran gebelerin özyeterlik algısı daha düşüktür ve kaygı ve stres puanları daha yüksektir. Çalışan gebelerin negatif olaylara tolerans düzeyleri daha yüksek çıkmıştır.Sonuç: Yüksek riskli gebelik, algılanan stres düzeyinin artması, psikolojik sağlamlık ve psikososyal sağlık düzeylerinin yüksek olması ile doğrudan ilişkili olabilmektedir. Gebeliği süresince hastane yatışı deneyimleyenlerin algılanan stres düzeylerinin yüksek olması, hastaneye yatışın bireylerin mevcut stres düzeyini artırmasına bağlı olabilir. Bu gebelerin psikososyal sağlık düzeyleri yüksek olsa dahi, algılanan stresi azaltmada yetersiz kalmıştır. Sonuç olarak yüksek riskli gebelerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin desteklenmesinin ve geliştirilmesinin gebelerin bu süreci daha kolay ve sağlıklı atlatmalarında önemli bir unsur olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Yüksek riskli gebelik, psikolojik sağlamlık, algılanan stres

Resilience, perceived stress and psychosocial health of high-risk pregnant women

Purpose: This study aims to evaluate the effect of resilience level of high-risk pregnant women on psychosocial health and perceived stress. Materials and Methods: The study was conducted using descriptive design with 54 high-risk pregnant women. Data were collected with 'Introductory Data Form' evaluated by the reseachers; 'Connor-Davidson Resilience Scale'; 'Perceived Stress Scale'; and 'Antenatal Psychosocial Health Assessment Scale.' Results: Pregnant staying in hospital had higher anxiety and stress, psychological support needs and perceived stress. Similarly, pregnant had bad-staying, stress and psychological support needs were higher. Pregnants with lower educational level had higher levels of perceived stress. Self-efficacy was lower and, anxiety and stress were higher among pregnants received regular follow-up support during pregnancy. Therefore, working pregnant had more tolerance toward negative situations.Conclusion: High-risk pregnancy is significant cause of stress, and it may be directly related to perceived stress of pregnant as a result of resilience and psychosocial health. However, pregnant staying in hospital had higher perceived stress which may be based on being in hospital. Although psychosocial health of these women are high, this level fails to reduce perceived stress. Consequently, it’s possible to state that supporting and enhancing resilience of high-risk pregnant had great value to handle this period

Keywords:

High-risk pregnancy resilience, perceived stress, psychosocial health,

PDF

___

1. Beydağ KD. Doğum sonu dönemde anneliğe uyum ve hemşirenin rolü. Turk Silahli Kuvvetleri Koruyucu Hekim Bul. 2007;6:479-84.
2. Marakoğlu K, Şahsıvar MŞ. Gebelikte depresyon. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2008;28:525-32.
3. Karaçam Z, Ançel G. Depression, anxiety and influencing factors in pregnancy: A study in a Turkish population. Midwifery. 2009;25:344-56.
4. Dereli S. Gebelerin Stresle başa çıkma, depresyon ve prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler. Genel Tıp Dergisi. 2010;20:99-108.
5. Van den Bergh BR, van den Heuvel MI, Lahti M, Braeken M, de Rooij SR, Entringer S. Et al. Prenatal developmental origins of behavior and mental health: the influence of maternal stress in pregnancy. Neurosci Biobehav Rev. 2017;S0149-7634:30734-5.
6. Akbaş E, Vırıt O, Kalenderoğlu A, Savaş AH, Sertbaş G. Gebelikte sosyodemografik değişkenlerin kaygı ve depresyon düzeyleriyle ilişkisi. Noro Psikiyatr Ars. 2008;45:85-91.
7. Carroll JC, Reid AJ, Biringer A, Midmer D, Glazier, RH, Wilson L et al. Effectiveness of the Antenatal Psychosocial Health Assessment (ALPHA) form in detecting psychosocial concerns: a randomized controlled trial. CMAJ. 2005;173:253-9.
8. Şahin EM, Kılıçarslan S. Son trimester gebelerin depresyon ve kaygı düzeyleri ile bunları etkileyen etmenler. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;27:51-8.
9. Vırıt O, Akbaş E, Savaş HA, Sertbaş G, Kandemir H. Gebelikte depresyon ve kaygı düzeylerinin sosyal destek ile ilişkisi. Noro Psikiyatr Ars. 2008;45:9-13.
10. Blackmore ER, Carroll J, Reid A, Biringer A, Glazier RH, Midmer D et al. The use of the Antenatal Psychosocial Health Assessment (ALPHA) tool in the detection of psychosocial risk factors for postpartum depression: a randomized controlled trial. J Obstet Gynaecol Can. 2006;28:873-8.
11. Rezaee R, Framarzi M. Predictors of mental health during pregnancy. Iran J Nurs Midwifery Res. 2014;19:S45.
12. Heaman M, Gupton, A. Perceptions of BED REST BY WOMEN HIGH–RISK PREGNANCIES: A COMPARISON BETWEEN HOME AND HOSPITAL. Birth. 1998;25:252-62.
13. Gilbert ES, Harmon SJ. Yüksek Riskli Gebelik ve Doğum El Kitabı. (Çev Eds Lale Taşkın). Ankara, Palme Yayıncılık. 2002.
14. Gümüşdaş M. Riskli olan ve olmayan gebelerin psikososyal sağlıklarının karşılaştırılması. Journal of Health Science and Profession. 2014;1:32-42.
15. Kingston D, Heaman M, Fell D, Dzakpasu S, Chalmers B. Factors associated with perceived stress and stressful life events in pregnant women: Findings from the Canadian maternity experiences survey. Matern Child Health J. 2012;16:158-68.
16. Stern C, Trapp E, Mautner E, Deusch M, Lang U, Cervar-Zivkovic M. Theimpact of severe preeclampsia on maternal qualtiy of life. Qual Life Res. 2013;23:1019-26.
17. Mautner E, Stern C, Deutsch M et al. The impact of resilience on psychological outcomes in women after preeclampsia: an observational cohort study. Health Qual. Life Outcomes 2013;11:194-200.
18. Mautner E, Greimel E, Egger J, Trutnovsky G, Lang U. Quality of life outcomes inpregnancy and postpartum complicated by hypertensive disorders, gestational diabetesand preterm birth. J Psychosom Obstet Gynaecol. 2009;30:231-7.
19. Silva RA, Jansen K, Mattos Souza DL, Moraes Silva IG, Tomasi E, Silva GD, et al. Depression during pregnancy in the Brazilian public health. Caresystem. Braz J Psychiatry. 2010;32:139-44.
20. Olah MC, Barry M. Antenatal stress:an Irish case study. Midwifery. 2014;30:310-16.
21. Agaibi CE, Wilson JP. Trauma, PTSD and Resilience. A review of the literature. Trauma Violence Abuse. 2005;6:195–216.
22. Bowes L, Jaffee S. Biology, genes, and resilience: Toward a multidisciplinary approach. Trauma Violence Abuse. 2013;14:195-208.
23. Rutten BPF, Hammels C, Geschwind N, MenneClothmann C, Pishva E, Schruers K et al. Resilience in mental health: linking psychological and neurobiological perspectives. Acta Psychiatr Scand. 2013;128:3–20.
24. Sapienza J, Masten A. Understanding and promoting resilience in children and youth. Curr Opin Psychiatry. 2011;24:267-73.
25. Conner KM, Davidson JRT. Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson Resilience Scale (CD‐RISC). Depression and Anxiety. 2003;18(2).
26. Karaırmak Ö. Establishing the psychometric qualities of the Connor–Davidson Resilience Scale (CD-RISC) using exploratory and confirmatory factor analysis in a trauma survivor sample. Psychiatry Res. 2010;179:350-6.
27. Cohen S, Kamarcık T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav. 1983;24:386-96.
28. Erci B. Reliability and validity of the Turkish version of perceived stress scale. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;9:58-63.
29. Yıldız H. Gebelikte psikososyal sağlığı değerlendirme ölçeği geliştirme çalışması. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011;4:63-74.
30. Gourounti K, Anagnostopoulos F, Lykeridou K, Griva F, Vaslamatzis G. Prevalence of women’s worries, anxiety and depression during pregnancy in a public hospital setting in Greece. Clin Exp Obstet Gynecol. 2013;40:581-3.
31. Gourounti C, Karpathiotaki N, Vaslamatzis G. Psychosocial stress in high risk pregnancy. Int Arch Med. 2015;8:1-9.
32. Irion JM, Irion GL, Lewis K, Giglio M. Current trends of physical therapy interventions for high-risk pregnancies. J Womens Health Phys Therap. 2012;36:143-57.
33. Faisal-Cury A, Savoia M, Menezes P. Coping style and depressive symptomatology during pregnancy in a private setting sample. Span J Psychol. 2012;15:295- 305.
34. Rutter M. Resilience as a dynamic concept. Dev. Psychopathol. 2012;24:335-44.
35. Rutter M. Annual research review: Resilience-clinical implications. J Child Psychol Psychiatr. 2013;54:474- 87.
36. Greeff A, Thiel C. Resilience in families of husbands with prostate cancer. Educ. Gerontol. 2012;38:179-89.
37. Vanderbilt-Adriance E, Shaw DS. Protective factors and the development of resilience in the context of neighborhood disadvantage. J Abnorm Child Psychol. 2008;36:887-901.
38. Li G, Kong L, Zhou H, Kang X, Fang Y, Li P. Relationship between prenatal maternal stress and sleep quality in Chinese pregnant women: the mediation effect of resilience. Sleep Med. 2016;25:8- 12.
39. Nie C, Dai Q, Zhao R, Dong Y, Chen Y, Ren H. The impact of resilience on psychological outcomes in women with threatened premature labor and spouses: a cross-sectional study in Southwest China. Health Qual Life Outcomes. 2017;15:26.
40. Goradel, J. A., Mowlaie, M., Pouresmali, A. The role of emotional intelligence, and positive and negative affect on the resilience of primiparous women. Journal of Fundamentals of Mental Health. 2016;18(5).
41. Kunseler FC, Oosterman M, de Moor MH, Verhage, ML, Schuengel C. Weakened resilience in parenting self-efficacy in pregnant women who were abused in childhood: An experimental test. PloS One. 2016;11:e0141801.