Gülseren DAĞLAR, Dilek BİLGİÇ, Semiha AYDIN ÖZKAN

Üçüncü trimester gebelerde yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler

Amaç: Bu çalışmada üçüncü trimester gebelerde yaşam kalitesinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte planlanan araştırmanın evrenini İç Anadolu bölgesinde yer alan bir il merkezinde yaşayan gebeler oluşturmuştur. 12 mahalle basit rastgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş, gebelerin tespiti için seçilen mahallelerin Aile Sağlığı Merkezlerinde bulunan gebe kayıtları kullanılmıştır. Çalışma ev ziyareti olarak yapılmış, örneklemi 742 gebe oluşturmuştur. Veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “Yaşam Kalitesi Ölçeği” ile toplanmıştır. Bulgular: Gebelerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve çevresel alan puan ortalamaları 13.8 ± 2.5; 14.5 ± 2.3; 14.6 ± 2.8 ve 14.8 ± 2.2’dir. Gebelerin %13.1’inin fiziksel, %15.9’unun psikolojik, %10.4’ünün sosyal, %17.4’ünün çevresel alan yaşam kalitesi alt boyutları düşük bulunmuştur. Sonuç: Üçüncü trimester gebelerin yaşam kalitesi sağlık durum algısından, eğitim düzeyinden, gebelik ve doğum sayısından, ekonomik durum algısından ve ebeveynlik rolüne hazır oluşluk durumundan etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

yaşam kalitesi

Factors affecting the quality of life among pregnant women during third trimester of pregnancy

Purpose: The aim of this study was to determine the factors affecting the quality of life pregnant women during the third trimester of pregnancy. Materials and Methods: The study group of this cross-sectional research comprise of the pregnant women resident in a province center in Central Anatolia. 12 neighborhoods were chosen using simple random sampling method and the pregnancy registries of the selected neighborhoods available in Family Health Centers were used. The study was performed via home visits and the research sample consisted of 742 pregnant women. “Personal Information Form” and “Quality of Life Scale” were used for data collection. Results: The physical, psychological, social and environmental field scores of the pregnant women were respectively 13.8 ± 2.5; 14.5 ± 2.3; 14.6 ± 2.8 and 14.8 ± 2.2. 13.1%, 15.9%, 10.4% and 17.4% of the pregnant women were found to have low physical, psychological, social and environmental domain quality of life sub-dimensions, respectively. Conclusion: During the third trimester of pregnancy, life qualities of pregnant women are affected by their perception of health condition, educational level, the number of gestations and deliveries they have undergone, their perception of fiscal situation, and their preparedness for parenthood.

Keywords:

Quality of life,

PDF

___

1. Gölbaşı Z. Postpartum dönemde erken taburculuk, evde bakım hizmetleri ve hemşirelik. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2003;7:15-22.
2. Kazemi F, Nahidi F, Kariman N. Exploring factors behind pregnant women’s quality of life in Iran: a qualitative study. Electronic Physician. 2017;9:5991- 6001.
3. Mckee MD, Cunnıngham M, Jankowskı KRB, Zayas L. Health-related functional status in pregnancy: Relationship to depression and social support in a multi-ethnic population. Obstetric Gynecol. 2001;97:988-93.
4. Wang P, Liou SR, Cheng CY. Prediction of maternal quality of life on preterm birth and low birthweight: a longitudinal study. BMC Pregnancy Childbirth. 2013;13:124.
5. Lau Y. The effect of maternal stress and healthrelated quality of life on birth outcomes among Macao Chinese pregnant women. J Perinatal Neonatal Nurs. 2013;27:14-24.
6. Kartal T. Eskişehir il merkezinde yaşayan gebe gebelerde anemi prevalansının ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Eskişehir, Osmangazi Üniversitesi, 2016.
7. Chang SR, Chen KH, Lin MI, Lin HH, Huang LH, Lin WA. A repeated measures study of changes in health-related quality of life during pregnancy and the relationship with obstetric factors. J Adv Nurs. 2014;70:2245-56.
8. Mermer G, Bilge A, Yücel U, Çeber E. Gebelik ve doğum sonrası dönemde sosyal destek algısı düzeylerinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliğ Dergisi. 2010;1:71.
9. Selvi P. Sivas ilinde yapılacak saha araştırmalarında kullanılmak üzere çeşitli sayı ve nitelikte örnekleme planının geliştirilmesi (Yüksek lisans tezi). Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi. 2008.
10. Eser E, Fidaner H, Fidaner, C, Eser SY, Eser E, Göker E. Psychometric properties of the WHOQOL-1OO and WHOQOL-BREF. Psychiatry Psychology Psychopharmacology Journal. 1999;7:23– 40.
11. Altıparmak S. Gebelerde sosyodemoğrafik özellikler, özbakım gücü ve yaşam kalitesi ilişkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2006;5:416-23.
12. Altıparmak S, Yanıkkerem E, Karadeniz G. Gebelerde sosyodemoğrafik özellikler, gebelik sorunları ile yaşam kalitesi ilişkisi. Klinik Bilimler&Doktor. 2005;11:536-42.
13. Bai G, Raat H, Jaddoe VWV, Mautner E, Korfage IJ. Trajectories and predictors of women's health-related quality of life during pregnancy: A large longitudinal cohort study. PLoS ONE. 2018;13(4):e0194999.
14. Abbaszadeh F, Baghery A, Mehran N. Quality of life among pregnant women. Journal of Hayat. 2009;15:41-8.
15. Çalıkoğlu EO, Akcay HB, Kavuncuoglu D, Tanriverdi EÇ, Yerli EB, Salcan S. Erzurum il merkezinde yaşayan üçüncü trimester gebelerin sosyodemografik özellikleri ve yaşam kaliteleri. Fam Pract Palliat Care. 2018;3:33-8.
16. Singh S, Kaur R, Singh S. Relationship of parity and health related quality of life among women. Human Biology Review. 2015;4:159-66.
17. Marchetti D, Carrozzino D, Fraticelli F, Fulcheri M, Vitacolonna E. Quality of life in women with gestational diabetes mellitus: A systematic review. J Diabetes Res. 2017;12:ID 7058082.
18. Calou CGP, De Oliveira MF, Carvalho FHC, Soares PRAL, Bezerra RA, De Lima SKM, et al. Maternal predictors related to quality of life in pregnant women in the Northeast of Brazil. Health Qual Life Outcomes. 2018;16:109.
19. Hedman C, Pohjasvaara T, Tolonen U, SuhonenMalm AS, Myllyla VV. Effects of pregnancy on mothers’ sleep. Sleep Med. 2002;3:37–42.
20. Calou CGPP, Pinheiro AKB, Castro RChMB, Oliveira MFD, Aquino PDS, Antezana, FJ. Health related quality of life of pregnant women and associated factors: an ıntegrative review. Health Promot Pract. 2014;6:2375-87.
21. Lau Y, Yin L. Maternal, obstetric variables, perceived stress and health-related quality of life among pregnant women in Macao, China. Midwifery. 2011;27:668-73.
22. Ali A. Relationship between unwanted pregnancy and health-related quality of life in pregnant women. Journal of the College of Physicians and SurgeonsPakistan: JCPSP. 2016;26:507.
23. Kara M, Çağlayan EK, Karaçavuş S, Erdoğan Y. Yozgat ilinde yaşayan gebelerin sosyoekonomik ve demografik faktörler açısından değerlendirilmesi, Cumhuriyet Tıp Derg. 2012;34:158-63.
24. Ramírez-Vélez R. Pregnancy and health-related quality of life: a cross sectional study. Colombia Médica. 2011;42:476-81.
25. Agampodi SB, Wickramasinghe ND, Horton J, Agampodi TC. Minor ailments in pregnancy are not a minor concern for pregnant women: a morbidity assessment survey in rural Sri Lanka. PLoS ONE. 2013;8:e64214.
26. Sawyer A, Ayers S, Smith H. Sidibeh J, Nyan O, Dale J. Women's experiences of pregnancy, childbirth, and the postnatal period in The Gambia: a qualitative study. Br J Health Psychol. 2011;16:528-41.
27. Koç Ö, Özkan H, Bekmezci H. Annelik rolü ve ebeveynlik davranışı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi. 2016;6:143-50.