Tanısal görüntüleme teknikleri kullanılan randomize kontrollü çalışmaların istatistiksel anlamlılığının kırılganlık indeksi ile değerlendirilmesi

Amaç: Randomize kontrollü çalışmalar (RKÇ), kanıt değerinin altın standardı olarak kabul edilmekte olup, karıştırıcı etkenlerin kontrol altında tutulması ve olası yanlılığın minimize edilmesini sağlayarak yöntem etkinliğini değerlendirdiği için önerilmektedir. Geleneksel olarak, RKÇ'lerde belirli bir yöntemin, tedavinin veya müdahalenin istatistiksel etkinliğini göstermek için kesim noktası 0.05 olan p değerinden yararlanılmaktadır. Ancak çalışma sonuçlarının güvenilirliği ile ilgili sıkıntı vardır. Kırılganlık İndeksi (Kİ) p değerinin kısıtlılıklarına çözüm getirmek için ortaya atılmıştır. Bu çalışmanın amacı tanı amaçlı görüntüleme yöntemlerinden yararlanarak yapılmış RKÇ’lerin güvenilirliğini Kırılganlık İndeksinden yararlanarak değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Pubmed veri tabanında “Randomize Kontrollü Çalışma”, “Kesin Test” ve “Tanısal Görüntüleme” terimlerini içeren bir sistematik araştırma yapılmıştır. İki araştırmacı birbirinden bağımsız olarak özetleri ve çalışmaları seçim kriterlerine göre incelemiştir.Bulgular: Kİ medyan değeri 4.0 [1.0-4.0] ve örnek genişliğinin medyan değeri 83.5[36.0-148.0] olarak bulunmuştur. Dahil edilen çalışmaların %50’sinin p değeri 0.001 ile 0.05 arasında yer almaktadır. Bir kişi daha eklendiği durumda çalışmaların %94,4’ünün p değeri anlamsız hale gelmiştir. Kİ ile örnek genişliği ve ilgilenilen olayın gözlendiği kişi sayısı arasında anlamlı bir ilişki yoktur. (r=0.144, p=0.570; r=0.169, p=0.504) Rapor edilen p değeri grupları arasında Kİ değerleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık vardır. (p<0.001) Sonuç: İkili sonuç değişkenleri için Kİ değeri, p değeri ile birlikte verilmelidir. Araştırmacılar Kİ değerini yorumlarken dikkatli olmalıdır çünkü Kİ değeri sadece çalışmanın kanıt değerini ve istatistiksel gücünü göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Randomize kontrollü çalışmalar, Kırılganlık İndeksi, Fisher-Exact Testi, Tanısal Görünütüleme

Evaluation of statistical significance of randomized controlled trials using diagnostic imaging techniques with fragility index

Amaç: Bu çalışmanın amacı kırılganlık indeksinin (Kİ) başarısını, tanı amaçlı görüntüleme yöntemleri kullanılan randomize kontrollü çalışmalar (RKÇ) için değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Pubmed veri tabanında “Randomize Kontrollü Çalışma”, “Kesin Test” ve “Tanısal Görüntüleme” terimlerini içeren bir sistematik araştırma yapılmıştır. İki araştırmacı birbirinden bağımsız olarak özetleri ve çalışmaları seçim kriterlerine göre incelemiştir.Bulgular: Kİ medyan değeri 4.0 [1.0-4.0] ve örnek genişliğinin medyan değeri 83.5[36.0-148.0] olarak bulunmuştur. Dahil edilen çalışmaların %50’sinin p değeri 0.001 ile 0.05 arasında yer almaktadır. Bir kişi daha eklendiği durumda çalışmaların %94,4’ünün p değeri anlamsız hale gelmiştir. Kİ ile örnek genişliği ve ilgilenilen olayın gözlendiği kişi sayısı arasında anlamlı bir ilişki yoktur. (r=0.144, p=0.570; r=0.169, p=0.504) Rapor edilen p değeri grupları arasında Kİ değerleri bakımından istatistiksel olarak anlmalı bir farklılık vardır. (Sonuç: İkili sonuç değişkenleri için Kİ p değeri ile birlikte verilmelidir. Araştırmacılar Kİ’yi yorumlarken dikkatli olmalıdır çünkü Kİ sadece çalışmanın kanıt değerini ve istatistiksel gücünü göstermektedir.

Keywords:

Randomized controlled trial, Fragility Index, Fisher Exact Test,

PDF

___

1. Masic I, Miokovic M, Muhamedagic B. Evidence based medicine-new approaches and challenges. Acta Inform Med. 2008;16:219-25.
2. Bowers A, Meyer C, Tritz D, Cook C, Fuller K, Smith C et al. Assessing quality of randomized trials supporting guidelines for laparoscopic and endoscopic surgery. J Surg Res. 2018;224:233-39.
3. Lalumera E, Fanti S. Randomized controlled trials for diagnostic imaging: conceptual and pratical problems. Topoi. 2017;1-6.
4. Chakkera HA, Schold JD, Kaplan B. P value: significance is not all black and white. Transplantation. 2016;100:1607-9.
5. Pocock SJ, Stone GW. The primary outcome is positive is that good enough? N Engl J Med. 2016;375:971–9.
6. Shen Y, Cheng X, Zhang W. The fragility of randomized controlled trials in intracranial hemorrhage. Neurosurg Rev. 2019;42:9-14.
7. Wilson YG, Davies AH, Currie IC, McGrath C, Morgan M, Baird RN et al. Angioscopically-assisted in situ saphenous vein bypass for infrainguinal revascularisation. Eur J Vasc Surg. 1996;12:223-9.
8. Hu X, Zhang W, Fan M, Mulder J, Frencken JE. Frequency of remnants of sealants left behind in pits and fissures of occlusal surfaces after 2 and 3 years. Clin Oral Investig. 2017;21:143-9.
9. Frenkel RE, Shapiro H, Stoilov I. Predicting vision gains with anti-VEGF therapy in neovascular agerelated macular degeneration patients by using lowluminance vision. Br J Ophthalmol. 2016;100:1052-7.
10. Rud E, Baco E, Klotz D, Rennesund K, Svindland A, Berge V et al. Does preoperative magnetic resonance imaging reduce the rate of positive surgical margins at radical prostatectomy in a randomised clinical trial? Eur Urol. 2015;68:487-96.
11. Hurwitz MD, Ghanouni P, Kanaev SV, Iozeffi D, Gianfelice D, Fennessy FM et al. Magnetic resonanceguided focused ultrasound for patients with painful bone metastases: phase III trial results. J Natl Cancer Inst. 2014;106:1-9.
12. Neethling WM, Strange G, Firth L, Smith FE. Evaluation of a tissue-engineered bovine pericardial patch in paediatric patients with congenital cardiac anomalies: initial experience with the ADAPT-treated CardioCel(R) patch. Interact Cardiovasc Thorac Surg. 2013;17:698-702.
13. Beaudoin FL, Haran JP, Liebmann O. A comparison of ultrasound-guided three-in-one femoral nerve block versus parentenal opioids alone for analgesia in emergency department patients with hip fractures: a randomized controlled trial. Acad Emerg Med. 2013;20:584-91.
14. Gerdesmeyer L, Wagenpfeil S, Birkenmaier C. Percutaneous epidural lysis of adhesions in chronic lumbar radicular pain: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Pain Physician. 2013;16:185- 96.
15. Jin GY, Lynch D, Chawla A. Interstitial lung abnormalities in a CT lung cancer screening population: prevalence and progression rate. Radiology. 2013;268:563-71.
16. Conde A, Mainieri V, Mota EG, Oshima HM. Influence of ultrasound and diamond burs treatments on microtensile bond strength. Indian J Dent Res. 2012;23:373-7.
17. Kawaguchi Y, Ogawa M, Omata F, Hiroyuki I, Shimosegawa T, Mine T. Randomized controlled trial of pancreatic stenting to prevent pancreatitis after endoscopic retrograde cholangiopan creatography. World J Gastroenterol. 2012;18:1635-41.
18. Berra L, Coppadoro A, Bittner EA, Kolobow T, Laquerriere P, Pohlmann JR et al. A clinical assessment of the Mucus Shaver: a device to keep the endotracheal tube free from secretions. Crit Care Med. 2012;40:119-24.
19. Sasaki RT, Arcanjo AJ, Florio FM, Basting RT. Micromorphology and microhardness of enamel after treatment with home-use bleaching agents containing 10% carbamide peroxide and 7.5% hydrogen peroxide. J Appl Oral Sci. 2009;17:611-6.
20. Carandina S, Mari C, De Palma M,Marcellino MG, Cisno C, Legnaro A et al. Varicose vein stripping vs haemodynamic correction (CHIVA): a long term randomised trial. Eur J Vasc Endovasc Surg. 2008;35:230-7.
21. Ruan HJ, Fan CY, Liu JJ, Big-fang Z. A comparative study of internal fixation and prosthesis replacement for radial head fractures of Mason type III. Int Orthop. 2009;33:249-53.
22. Zografos GC, Zagouri F, Sergentanis TN,Koulocheri D, Nonni A, Oikonomou V et al. Is zero underestimation feasible? Extended vacuum-assisted breast biopsy in solid lesions - a blind study. World J Surg Oncol. 2007;5:53.
23. Wanders A, Heijde DV, Landewe R,Behier JM, Calin A, Oliveri I et al. Nonsteroidal antiinflammatory drugs reduce radiographic progression in patients with ankylosing spondylitis: a randomized clinical trial. Arthritis Rheum. 2005;52:1756-65.
24. Rashid ST, Salman M, Myint F, Baker DM, Agarwal S, Sweny P et al. Prevention of contrast-induced nephropathy in vascular patients undergoing angiography: a randomized controlled trial of intravenous N-acetylcysteine. J Vasc Surg. 2004;40:1136-41.
25. Kim HY. Statistical notes for clinical researchers: Chisquared test and Fisher’s Exact test. Restor Dent Endod. 2017;42:152-5.
26. Walsh M, Srinathan SK, McAuley DF, Mrkobrada M, Levine O, Ribic C et al. The statistical significance of randomized controlled trial results is frequently fragile: a case for a fragility index. J Clin Epidemiol. 2014;67:622-8.
27. Evaniew N, Files C, Smith C, Bhandari M, Ghert M, Walsh M et al. The fragility of statistically significant findings from randomized trials in spine surgery: a systematic survey. Spine J. 2015;15:2188-97.
28. Pocock SJ. Current issues in the design and interpretation of clinical trials. Stat Med. 1985;290:39- 42.
29. Narayan VM, Gandhi S, Chrouser K, Evaniew N, Dahm P. The fragility of statistically significant findings from randomized controlled trials in the urologic literature. BJU Int. 2018; 122:160-6.
30. Checketts JX, Scott JT, Meyer C, Horn J, Jones J, Vassar M. The robustness of trials that guide evidence-based orthopaedic surgery. J Bone Joint Surg Am. 2018;100:e85.
31. Mazzinari G, Ball L, SerpaNeto A,Errando CL, Dondorp AM, Bos LD et al. The fragility of statistical significant findings in randomised controlled anaesthesiology trials: systematic review of the medical literature. Br J Anaesth. 2018;120:935-41.
32. Berti A, Cornec D, Medina Inojosa JR, Matteson EL, Murad MH. Treatments for giant cell arteritis: Metaanalysis and assessment of estimates reliability using the fragility index. Semin Arthritis Rheum. 2018;48:77-82.
33. Thorlund K, Imberger G, Walsh M, Chu R, Gluud C, Wetterslev J et al. The number of patients and events required to limit the risk of overestimation of intervention effects in meta-analysis a simulation study. PLoS One. 2011;6:e25491.
34. Pocock SJ, McMurry JJV, Collier TJ. Making sense of statistics in clinical trial reports: part 1 of a 4-part series on statistics for clinical trials. J Am Coll Cardiol. 2015;66:2536-49.
35. Carter RE, McKie PM, Storlie CB. The Fragility Index: a P-value in sheep’s clothing? Eur Heart J. 2017;38:346-8.