Pisidia Bölgesi'nde Seleukoslar Dönemi Yerleşim Politikaları

Ipsos Savaşı'nın sonucunda (mö 301), Antigonos kesin olarak mağlup olmuş ve toprakları müttefik Lysimakhos, Seleukos ve Ptolemaios arasında paylaşılmıştır. Bölgede Seleukos hâ- kimiyeti, genelde kabul edildiği şekliyle Kurupedion savaşıyla (mö 281) kesinleşmiştir. Kurulmuş olan Seleukos hanedanlığının, Diadokhların çatışmalarına son vermesine karşın bölgenin çeşitli dönemlerde Galat saldırılarına maruz kalması, savaşlar ve iç isyanlar nedeniyle mücadelelerin sürüp gittiği anlaşılmaktadır (Özsait 1985: 45-51; Vanhaverbeke - Waelkens 2005: 49-50).Seleukoslar genel olarak yerel halkı kendi günlük politikalarını uygulamada serbest bırakacak kadar akıllı bir politika ile topraklarını yönetmişler ve yönetimlerindeki topraklarda çeşitli örneklerle karşımıza çıktığı şekliyle, Pisidia'nın kuzeyinde önemli stratejik noktalarda koloniler kurmuşlardır. Bu koloniler Phrygia ile Likya-Pamphylia yol ve ticaret ağını kontrol edebilecek jeopolitik bir konuma sahiptirler. Pisidia Bölgesi sınırları içerisinde muhtemelen farklı dönemlerde kurulmuş dört Seleukos Dönemi koloni kenti (Antiokheia, Apollonia, Seleuceia ve Neapolis) yer almaktadır. Seleukoslar Döneminde kurulmuş polislerin yanında bazıları daha erken dönemlere giden daha küçük ölçekli yerleşmelerin varlığı da Bölgede yürütülen yüzey araştırmalarıyla tespit edilmiştir.

At the end of the Ipsos War (301 bc), Antigonos was definitely defeated; and his territory was shared by the allies, Lysimakhos, Seleucia and Ptolemaios. The Seleucid dominance in the area became definite, as generally accepted, with the Curupedion War (281 bc). Even though the established Seleucid Dynasty brought an end to the Diadochi Wars, it is understood that power struggles continued in the region for many more years as a result of the Galatian invasions that took place in different periods, further wars and insurgencies (Özsait 1985: 45-51; Vanhaverbeke - Waelkens 2005: 49-50). In the broadest sense, Seleucids ruled their land through a wise policy where they allowed local people to implement their own policies in daily affairs, and as we encounter numerous samples in several territories they ruled, they founded significant colonies at strategically important sites in the northern Pisidia. These colonies were located at geopolitically critical places where they could control road and trade networks of Phrygia and Lycia-Pamphylia. Within the borders of Pisidian Region, there were four colony cities (Antiocheia, Apollonia, Seleucia and Neapolis), which were probably established in different periods. Apart from the poleis founded during the rule of Seleucids, it was discovered in the field studies that there were relatively smaller settlements in the area, some of which even date back to earlier periods.

___

Akalın, A. G.

2006 "Hellenleştirmede Bir Yerleşim Ögesi: Katoikia", Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi Cilt 25, 39: 66-74.

Akaslan, M. - Perçin, Ö. - Demirci, D.

2013 "Büyükgökçeli Kasabası Kaleburnu Mevkii Bazilikal Planlı Kilise Kurtarma Kazısı 2012", B. Hürmüzlü - M. Fırat - A. Gerçek (eds.) Pisidia Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, I. Ulusal Pisidia Araştırmaları Sempozyumu (05-06.11.2012) - I, Isparta: 176-196.

Alp, O.

2006 Pisidia Bölgesi Roma Dönemi Bezemeli Mimari Elemanları, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji (Klasik Arkeoloji) Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.

Arundell, F. V. J.

1834 Discoveries in Asia Minor, Including a Description of the Ruins of Several Ancient Cities and Especially Antioch of Pisidia I-II, London.

Bakır, A.

2013 "Ortaçağda Bir Türkiye Selçuklu Kenti Uluborlu", Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 30: 55-66.

Belke, K. - Mersich, N.

1990 Tabula Emperii Byzantini Phrygien und Pisidien, Band 7, Wien.

Bevan, E. R.

1902 House of Seleucus II, London.

Bingöl, O.

2012 "Seleukeia Sidera", Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dergisi EK III 2: 457-471.

Bracke, H.,

1993 "Pisidia in Hellenistic Times, Sagalassos I, First General Report on the Survey (1986- 1989) and Excavations (1990-1991)", M. Waelkens (ed.) Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 5, Leuven: 15-35.

Brandt, H.

1992 Gesellschaft und Wirtschaft Pamphyliens und Pisidiensim altertum, Bonn.

Calder, W. M.

1932 "Inscriptions of Southern Galatia", AJA 36: 452-464.

Cagnat, R.

1901-1927 Inscriptione graecae ad romanas pertinentes, 1-3-4, Paris.

Cohen, M. G.

1978 The Seleukides Colonies, Wiesbaden.

1995 Hellenistic Settlements in Europe, The İslands, and Asia Minor, Oxford.

Dahmen, K.

2007 The legend of Alexander the Great on Greek and Roman Coins, New York.

Drew - Bear, T.

1994 "Pisidia Antiocheiası'nın En Parlak Dönemlerini Yansıtan Yazıtlar", AST 12: 13-19.

1998 "Pisidia Antiocheia Tiyatrosunun Yazıtları", AST 17, Cilt I: 209-214.

2002 "Phrygia ve Pisidya'da Epigrafik Yüzey Araştırmaları", AST 20, Cilt II: 77-82.

Fırat, M.

2012 "Pisidia Antiokheia Kazısı Buluntu Deposu Çalışmaları - 2011", Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler 33: 41-42.

Fraser, P. M.

2003 Cities of Alexander the Great, Oxford.

Hall, A. S.

1986 "R.E.C.A.M. Notes and Studies No. 9: The Milyadeis and Their Territory", Anatolian Studies 36: 137-157.

Hamilton, W. J.

1842 Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia: with some account of their antiquities and geology, Vol II, London.

Hirschfeld, G.

1874 Reise nach dem südlichen Kleinasie, ZGE XIV, Berlin.

Hürmüzlü, B.

2008 "Seleukeia Sidera Antik Kenti", Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler 26: 12-13.

2013 "Konane Antik Kenti Hellenistik Dönem Yerleşmesi", B. Hürmüzlü - M. Fırat - A. Gerçek (eds.), Pisidia Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, I. Ulusal Pisidia Araştırmaları Sempozyumu (05-06.11.2012) - I, Isparta: 142-154.

Hürmüzlü - De Giorgi - Iversen, P. A.

2009 "New Research in Northwestern Pisidia: Ancient Konane (Conana) and its Territory'', Colloquim Anatolicum VIII: 235-256.

Hürmüzlü, B. - Gerçek, A.

2015 "Pisidia'da Yeni Bir Kale Yerleşmesi", C. Şimşek - B. Duman - E. Konakçı (eds.), Mustafa Büyükkolancı'ya Armağan, İstanbul: 309-313.

Hürmüzlü, B. - Hecebil, U. - Ayaşan, M. - Coşkun Abuagla, A. - Browne, A. K. - Çelik, Ç.

2015 "Isparta Arkeoloji Surveyi 2014 Yılı Çalışmaları", AST 33 (baskıda).

Jones, A.H.M.

2004 The cities of the Eastern Roman Provinces, Oregon.

Kaya, D.

1999a "Die Theaterausgrabung von Seleucia Sidera (Klaudioseleukeia)", Asia Minor Studien 34: 163-174.

1999b "Seleuceia Sidera", I. Uluslararası Pisidia Antiocheia Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2-4 Temmuz 1997, Yalvaç: 35-46.

Kaya, M. A.

2000 "Suriye Krallığı'nın Büyük Menderes Havzasındaki Kolonileri", Tarih İncelemeleri Dergisi 15: 121-136.

Kiepert, R.

1902-1906 Karte von Kleinasien, Berlin.

Kosmetatou, E.

1997 "Pisidia and the Hellenistic Kings From 323 to 133 B.C.", Ancient Society 28: 5-37.

Laflı, E.

2001 "Seleuceia in Pisidia in The Hellenistic Period", Orbis Terrarum 7: 55-87.

Levick, B.

1967 Roman Colonies in Southern Asia Minor, Oxford.

Magie, D.

1950 Roman rule in Asia Minor to the end of the third century after Christ, Vol II, Princeton.

Mallampati, H. - Demirer, Ü.

2011 "The Arch of Hadrian and Sabina at Psidian Antioch: imperial associations, ritual connections, and civic euergetism", K. Eliane - Y. Diana (eds.), Building a new Rome: the Imperial colony of Pisidian Antioch (25 BC - AD 700), Michigan: 85-108.

Mitchell, S.

1976 "Requisitioned Transport in the Roman Empire: A New Inscription from Pisidia", JRS 66: 106-131.

1983 "Pisidia Antioch'u 1982 Çalışmaları", AST 1: 79-83.

1991 "The Hellenization of Pisidia", Mediterranean Archaeology 4: 119-145.

1992 "Hellenismus in Pisidien, Forschungen in Pisidia", Asia Minor Studien 6: 1-27.

Mitchell, S. - Güceren, İ.

1994 "1993 Yılı Pisidia Yüzey Araştırmaları", AST 12: 497-512.

Mitchell, S. - Waelkens, M.

1998 Pisidian Antioch. The Site anditsMonuments, London.

Özcan, F.

2014 "Kuzey Pisidia Yüzey Araştırması", ANMED 12: 196-200.

Özhanlı, M.

2013 "Pisidia Antiokheia Özelinde Roma Dönemi Kent Planlaması", B. Hürmüzlü - M. Fırat - A. Gerçek (eds.), Pisidia Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, I. Ulusal Pisidia Araştırmaları Sempozyumu (05-06.11.2012) - I, Isparta: 155-175.

Özsait, M.

1985 Hellenistik ve Roma Devri'nde Pisidya Tarihi, İstanbul.

1986 "1984 ve 1985 Yılı Isparta Çevresi Tarihöncesi Araştırmaları", AST 4: 323- 333.

1988 "1987 Yılı Şarkikaraağaç-Yalvaç Çevresi Tarihöncesi Araştırmaları", AST 6: 301-312.

1989 "1987 ve 1988 Yılı Senirkent Çevresi Tarihöncesi Araştırmaları", AST 7: 381-389.

1998 "1997 Yılı Isparta ve Çevresi Yüzey Araştırması", AST 16, Cilt II: 77-88.

1999 "Göller Bölgesi (Antik Pisidia) Yerleşme Yerleri ve Özellikleri", Çağlar Boyunca Anadolu'da Yerleşim ve Konut Uluslararası Sempozyumu, 5-7 Haziran 1996, İstanbul: 331-336.

2003 "2001 Yılı Isparta Araştırmaları Yüzey Araştırmaları", AST 20, Cilt II: 233-246.

2005 "Arkeolojik Verilerin Işığı Altında Şarkikaraağaç", XIV. Türk Tarih Kongresi, 9-13 Eylül 2002, I.Cilt, Ankara: 3-20.

2007 "Burdur ve Isparta Yüzey Araştırmaları 2006", ANMED 5: 107-112.

2008 "2007 Yılı Burdur, Isparta ve Antalya İlleri Yüze Araştırmaları", AST 26, Cilt II: 357-373.

Özsait, M. - Özsait, N. - Baytak, İ.

2010 "2008 Yılı Isparta ve Burdur Yüzey Araştırmaları", AST 27, Cilt II: 419-438.

Özsait, M. - Özsait, N.

2011 "2009 Yılı Isparta ve Burdur Yüzey Araştırmaları", AST 28, Cilt II: 41-56.

Ramsay, W. M.

1918 "Studies in the Roman Province Galatia: II. Dedications at the Sanctuary of Colonia Caesarea", JRS 8: 107-145.

Robinson, D. M.

1924 "Colonia Caesera (Pisidian Antioch) in the Augustan Age", JRS 6: 83-134.

Roisman, J.

2012 Alexander's Veterans and the Early Wars of the Successors, Texas. Rott, H.

1908 Kleinasiatische Denkmäler aus Pisidien, Pamphylien, Kappadokien und Lykien, Leipzig.

Sarılar, M.

2014 "Küçük Asyada I. Antiokhos (Soter) Döneminde Seleukos Kolonileri", Eskiçağ Yazıları 6: 159-190.

Stark, F.

1958 "Alexander's March from Miletus to Phrygia" The Journal of Hellenic Studies 78: 102-120

Taşlıalan, M.

2013 "1981-2000 Yılları arasında Pisidia Antiocheia'sında Yapılan Çalışmalar", B. Hürmüzlü - M. Fırat - A. Gerçek (eds.), Pisidia Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, I. Ulusal Pisidia Araştırmaları Sempozyumu (05-06.11.2012) - I, Isparta: 108-141.

Tscherikower, V.

1927 Die Hellenistiche Stadtegründungen von Alexander der Grossen bis auf die Römerzeit, Leipzig.

Vandorpe

2000 "Negotiators' Laws from Rebellious Sagalassos in an Early Hellenistic Inscription" M. Waelkens- L. Loots (eds.), Sagalassos V, Report on the Survey and Excavations Campaigns of 1996 and 1997, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 11/A, Leuven: 489-508.

Vanhaverbeke, H. - Waelkens, M.

2005 "If You Can't Beat Them, Join Them? The Hellenization of Pisidia", Mediterranean Archaeology 18: 49-65.

Wheatley, P.

2002 "Antigonus Monophthalmus in Babylonia, 310-308 B. C.", Journal of Near Eastern Studies 61: 39-47.