Yabancı Coğrafyada Konut Talebinin Sosyal ve Ekonomik Etkileri: Trabzon Örneği*

Birinci konuttan daha kısa sürelerle ve genellikle rekreasyonel amaçlı kullanılan ikinci konutların sahipliliği, ulaşım ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle ve ulus devletlerin yasalarına bağlı olarak uluslararası düzeye taşınmıştır. Bu durum kentlerin ekonomik ve sosyal yapılarını olumlu ve olumsuz yönde etkilemiştir. Türkiye’deki mevzuatta, 2012 yılında farklı ülke vatandaşlarının taşınmaz edinimini belirleyen karşılıklılık ilkesinin kaldırılmasıyla, ülkemizde konut edinen yabancıların uyruklarında ve tercih ettikleri şehirlerde bu tarihten öncesine göre farklılaşmalar olmuştur. Trabzon’da 2012 yılı sonrasında yabancıların ikinci konut talep ettikleri ve edindikleri kentlerden biri olmuştur. Bu çalışmada ülkemizde yabancıların ikinci konut ediniminin 2012 yılı sonrasında, kentlerin sosyal ve ekonomik yapısına etkilerini Trabzon üzerinden belirlemektir. Konut sahibi yabancılar ve onlara konut arzını gerçekleştiren inşaat firmaları ile olmak üzere iki anket çalışması yapılmıştır. Arap coğrafyası vatandaşlarının Trabzon’da ikinci konut tercihlerinde, kentin fiziksel ve sosyal özelliklerinin olumlu etkisi bulunmaktadır. Trabzon’da yerel halkın yabancılar ile farklı alanlarda yaşama isteği ve artan konut fiyatlarının yerlilerin alım gücünü azaltması olumsuz etkiler arasında öne çıkmaktadır. Bu bağlamda yerel yönetimlerin konut politikalarında bu olumsuzlukları giderici kararlar alması önemlidir. Kentsel aktörlerin yabancıların konut talebinin, kentlere olası olumlu etkilerini arttırıcı ve olumsuz etkilerini bertaraf edici şekilde yönlendirmeleri gerekir.

Social And Economic Effects of Housing Demand in Foreign Geography: Trabzon

The ownership of second homes has moved to the international level due to developments in transportation technologies and the laws of nation states. This has affected cities both positively and negatively. In 2012, the principle of reciprocity, which governs the acquisition of immovable property by citizens of different countries, was abolished in Turkey. Post this, there has been a differentiation in the nationalities of foreigners who purchase housing properties in Turkey and in their preferred cities. After 2012, Trabzon was one city where foreigners mostly bought homes. This study determines the effects of the second housing demand of foreigners on the social and economic structure of cities through Trabzon. Two surveys were conducted with foreigners who own homes and construction companies that supply housing to them. The results show that the physical and social characteristics of the city have a positive effect on the second housing demands of Arabs. The willingness of local people to live in different areas with foreigners and increased house prices stand out among the negative effects. Urban actors should direct the housing demand of foreigners in a way that increases the positive effects and eliminates the negative ones.

___

  • Avcı, M., Avcı, U. ve Şahin, F. (2008). Sosyal ve ekonomik yönüyle Fethiye’ye yabancı göçü. Muğla: Fethiye Sanayi ve Ticaret Odası. google scholar
  • Bakırcı, S. (2007). Yabancıların ikinci konut talebinin fiziksel çevreye etkisi: Dalyan örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Bell, M. & Ward, G. (2000). Comparing temporary mobility with permanent migration.Tourism Geographies, 2(1), 87-107. https:// doi.org/10.1080/146166800363466 google scholar
  • Bohlin, M. (1982). Second homes in the regional economy: where the cottagers Money go. Geografiskaregionstudier 14, Kulturgeografiska institutionen, Uppsala. google scholar
  • Casado-Diaz M. A. (1999). Socio-demographic impacts of residential tourism: a case study of Torrevieja, Spain. International Journal of Tourism Research, 1(4), 223-237. https://doi.org/10.1002/(SICI)1522-1970(199907/08)1:4<223::AID-JTR153>3.0.CO;2-A google scholar
  • Casado-Diaz, M. A., Kaiser, C. & Warnes, A. M. (2004). Northern european retired residents in nine southern european areas: characteristics motivations and adjustment. Ageing and Society, 24(03), 353-381. https://doi.org/10.1017/S0144686X04001898 google scholar
  • Casado-Diaz, M. A. (2009). Social capital in the sun: Bonding and bridging social capital among British retirees. In M. Benson & K. O’Reilly (Eds.), Life style migration: expectations, aspirations and experience. London, UK: Ashgate. google scholar
  • Castles, S. & Miller, M. J. (1993). Theage of migration: ınternational population movements in the modern World. London: Macmillan. google scholar
  • Çelikel, A. (2017). Yabancılar Hukuku (23.bs.). İstanbul: Beta Basım. google scholar
  • Erdoğanaras, F., Güzey, Ö., Görer Tamer, N., ve Yüksel, Ü. (2005). Yabancıların mülk edinmesi ve yabancı orta yaş üzeri emekli göçünün kıyı yerleşmelerinde etkisi: Türkiye örneği. Planlamada Yeni Politika ve Stratejiler 29. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Türkiye (s. 119-132). google scholar
  • Giddens, A. (2012). Sosyoloji. C. Güzel (Eds.), (1.bs.), İstanbul: Kırmızı Yayınları. google scholar
  • Green, G. P., Marcouiller, D., Deller, S., Erkkila, D. & Sumathi, N. R. (1996). Local dependency, land use attitudes, and economic development; comparsion between seasonal and permanent residents.Rural Sociology, 61(3), 427-445. google scholar
  • Gündüz, E. (2003). Tatil amaçlı ikinci konutların fiziksel ve sosyal yapıya etkileri Mahmutlar örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. google scholar
  • Hall, C. M. & Müller, D. K. (Ed.). (2004).Tourism, mobility and second homes between elite landscape and common ground. Clevedon, UK: Channel View Publications. google scholar
  • Harvey, D. (2008). Umut Mekanları (Z. Gambetti, Çev.). (1.bs.). İstanbul: Metis Yayınları. google scholar
  • Karaaslan, Ş. ve Yalçıner Erçoşkun, Ö. (2005). İkinci konutların turizme kazandırılması: Antalya/Serik-Boğazkent örneği. Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi; Proje No:06/2003-81, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Programı, 3-4. google scholar
  • Karakaya, E. ve Turan, A. H. (2006). Türkiye’de yabancı emekli göçü: Didim’in yeni sakinleri ve bölgeye ekonomik etkileri. İktisat-İşletme-Finans, 21(246), 122-132. google scholar
  • Keleş, R. (1998). Kent bilim terimleri sözlüğü, (2.bs). Ankara: İmge Yayınevi. google scholar
  • Keskinok, Ç., Şahin Güçhan, N. ve Özgönül, N. (2005). Kalkan’ın gelişme ve koruma sorunları: tehditler, olanaklar ve çözüm önerileri. Planlama, 1, 87-104. google scholar
  • King, R., Warnes, T. & Williams, A. (2000). Sunsetlives: British retirement to the mediterranean. New York: Berg Publishers. google scholar
  • Mizan, G. (1994). Turizm ve ikinci konut gelişiminin doğal çevre üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Dilek Yarımadası ve yakın çevresi örneği. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. google scholar
  • Nudralı, F. Ö. (2007). The experiences of citizens in Didim, a coastal town in Turkey: a case study of lifestyle migration. (Doktora Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Okyavuz, M. (2005). Küresel Ekonomi ve Göç, C. Karadeli (Der.), Küreselleşme ve Alternatif Küreselleşme kitabı içinde (s. 241-257). Ankara: Phoenix Yayınevi google scholar
  • O’Reilley, K. (2001). The British on the Costa del Sol: transnational communities and local identities. London, UK: Routledge. google scholar
  • Rodriguez, V., Fernandez-Mayoralas, G. & Rojo, F. (1998). European retirees on the Costa del Sol: a cross-national comparison. International Journal of Population Geography, 4(2), 183-200. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1220(199806)4:2<183::AID-IJPG101>3.0.CO;2-8 google scholar
  • Rodriguez, V. (2001). Tourism as a recruiting post for retirement migration. Tourism Geographies, 3(1), 52-63. https://doi. org/10.1080/14616680010008702. google scholar
  • Sürmeli, M. (2003). Türkiye’de 1990 sonrası uygulanan konut politikaları ve sorunları. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. google scholar
  • Şahin, Y. (2010). Kentleşme Politikası. (1.bs.). Trabzon: Murathan Yayınevi. google scholar
  • Tamer Görer, N., Erdoğan Aras, F., Güzey, Ö. ve Yüksel, Ü. (2006). Effects of second home development by foreign retiremen tmigration in Turkey, 42nd ISoCaRPCongress sunulan bildiri, Istanbul. http://www.isocarp.net/Data/case_studies/790.pdf google scholar
  • Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü (2017). Trabzon’dan Bağımsız Bölüm Edinen Yabancı Sayı Ve Uyruk İstatistikleri google scholar
  • United Nation. (2012). International Migration Report 2002, Yayın No: ST/ESA/SER.A/220, NY. google scholar
  • URL-1. (2012, 8 Ağustos). Türkiye’den tapu alabilecek ülkelerin listesi. Erişim Adresi: https://www.antalyahomes.com.tr/tasinmaz-satin-alabilecek-ulkelerin-listesi?%20page=2 (S.E.T. 22.02.2021) google scholar
  • URL-2. (2012, 10 Ağustos). Mütekabiliyetten Hangi Ülkeler Şartsız Yararlanacak? Milliyet. Erişim Adresi: https://www.sondakika.com/ haber/haber-mutekabiliyetten-hangi-ulkeler-sartsiz-3853421/ (S.E.T. 22.02.2021) google scholar
  • Urry, J. (2000). Sociology beyond societies mobilities for the twentyfirst century. London, UK: Routledge. google scholar
  • Yıldırım, M. T. (1992). İkinci konutların turizm sektörüne entegrasyonu. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Yılmaz Bayram, Z. ve Bayram, Y. (2016). Küreselleşen konut sektöründe yabancıların etkisi: Trabzon örneği. II. Uluslararası Kent Araştırmaları Kongresi Küresel ve Yerel Arasında Kentler: Stratejiler, Fırsatlar ve Sorunlar Bildiriler Kitabı. 89-111. google scholar