Mehmet Ali YURDUSEV, Müserref ACI, Mustafa Erkan TURAN, Yılmaz İÇAĞA

Akarçay Nehri Aylık Akımlarının Yapay Sinir Ağları ile Tahmini

Akarsulardaki düzenlemeler ve uygulamalar projelendirilirken, güvenilir akım tahminlerinin yapılması büyük bir önem taşımaktadır. Geleneksel akım tahmini yöntemleri, sistemin içerdiği doğrusal olmayan yapısı dolayısı ile etkin tahminler yapmada yetersiz kalabilmektedir. Bunun için alternatif tahmin yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada tahmin uygulamalarında sıkça kullanılan yapay sinir ağları yöntemi kullanılarak Akarçay kapalı havzasındaki aylık akımların, yağış ve akım gözlemlerinden tahmin edilmesi ele alınmıştır. Havzada mevcut bulunan yağış gözlem istasyonlarının yerleşimi, gözlem aralığı gibi parametreler bağlı olarak 4 ayrı kategoride model tasarlanmıştır. Elde edilen sonuçlar çok değişkenli regresyon analizi sonuçları ile kıyaslanarak Yapay Sinir Ağlarının, akım ve yağış gözlemlerinden, akış tahmini problemine başarılı bir şekilde uygulanabileceği ve güvenli tahminler ürettiği ortaya konmuştur

Anahtar Kelimeler:

Yağış-akış modellemesi, Yapay Sinir Ağları (YSA), Akarçay Nehri

Akarçay Nehri Aylık Akımlarının Yapay Sinir Ağları ile Tahmini

Keywords:

-,

PDF

___

ACI, M “Yapay sinir ağları ile hidrolojik modelleme”, Yüksel lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa, 2006
Alp, M. ve Cığızoğlu, H.K., “Farklı yapay sinir ağı metodları ile yağış-akış ilişkisinin modellenmesi”, İTU dergisi, Cilt:3, Sayı:1, 80-88, 2004
Kohonen, T., An Introduction to Neural Computing, Neural Networks, 1, 3-6, 1988 Maier, H.R. ve Dandy, G.G. , “Neural Network Based Modelling of Environmental Variables,” In: A Systematic Approach, 33, 669-682., 2001
Minns, A.W., Hall, M.J., “Artificial neural networks as rainfall-runoff models,” Hydrological Sciences Journal, , 41(3), 399- 417, 1996
Onüçyıldız, M. ve Yarar, A., Beyşehir Gölü Su Seviyesi Değişimlerinin Yapay Sinir Ağları ile Belirlenmesi, II.Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu, 21-24 Eylül 2005, İzmir, Türkiye, 2005
Rumelhart, DE., Hinton, GE., and Williams, R J., Learning internal representation by error propagation. in parallel distributed processing : Explorations in the microstructures of cognition, MIT Press, Cambridge, MA., 1986.
Sajikumar, N. Thandaveswara, B. S.“A nonlinear rainfall-runoff model using an artificial neural network” Journal of Hydrology, Vol. 216, pp. 32-55, 1999
Shamseldin, A, Y. “Application of a neural network technique to rainfall-runoff modeling” Journal of Hydrology, Vol. 199, pp. 272–294,
Terzi, Ö, Keskin, M.E., “Yapay sinir ağları yaklaşımı kullanılarak günlük tava buharlaşması tahmini” İMO Teknik Dergi, 3683-3693, 2005