Engellilerin Çalışma Yaşamına Katılımını Arttırarak Toplumla Kaynaşmalarını Sağlamayı Hedefleyen Bir Model Önerisi

Engellilerin iş yaşamına katılma düzeyi oldukça düşüktür. Bu durum, onların toplumla entegrasyonunu daha da zorlaştırmaktadır. Oysaki çalışma bireyin kişisel doyumunun ve toplumun bir parçası olmasının ana kaynaklarından biridir. Engellilerin çalışma sürecine katılmalarını sağlamak adına faaliyet gösterecek bir uzman grubunun, bu büyük problemi çözme konusunda avantaj yaratacağı umulmaktadır. Bu uzman grubunun iki temel görevi olmalıdır: Birincisi engelliye ilişkin bilgileri tek elde toplayarak bütünsel bir değerlendirme yapabilecek; bilgi eksiği olmaksızın kurumlarla ilişkiye geçebilecek ve engelli için en doğru kararın verilebilmesinde bir tür “koçluk” görevi üstlenebilecektir.İkincisi ise engellilerin istihdamında en temel problem olarak tespit edilen “önyargılar”ı kırmak üzere genel olarak engelliliği ve özel olarak haklarını savunduğu engelliyi tanıtmaktır. Bu sayede engellilik hakkında farkındalık yaratma gibi sosyal bir sorumluluğu yerine getirirken öte yandan bir engellinin daha işe yerleşip kendi yaşamını kurmasına katkı sunacaktır.

The Suggestion a Model which Aims to Provide Social Integration of Disabilities through Increase Participation in the Work Life

The participation level of disabled people into work life is very low. The situation makes a bigger disadvantage to the disabled people becoming a part of community. Yet working is one of the main resources of personal satisfaction and becoming a part of community. An expert group which will operate for the participation of disabled people into working process will create an advantage in the solution of this big problem. There should be two main functions of this expert group: The first one; they should collect relevant information of the disabled people in one hand and should make a holistic assessment. They should contact with institutions without the lack of information and should give the right decision for the disabled people. They should assume a kind of “coaching” task. Second one; they should break the prejudices that are detected as the basic problem in the employment of people with disabilities. In general they should introduce disability and in particular they should introduce the disabled whose rights they defends. Thus they will actualize a social responsibility as creating awareness about disability and they will ensure taking a job of one more disability and establishing his own life.

Keywords:

Disability, Participation of Disabilities into Working Life,

PDF

___

AAIDD/American Association on
Intellectualand Developmental
Disabilities. Definition of Intellectual Disability, Erişim: 12.04.2012,
http://www.aaidd.org/content_100.cfm?navID=21.
Akardere, S.S. (2005). İşverenlerin Engelli Çalışanlara Yönelik Tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Akkaya, S. (2002). Türkiye’de İnsan Kaynakları Açısından Sakatlık ve Sakatların İstihdamı. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Arman, A. (2011). “İçinden İyilik Geçen Cafe”, Erişim: 26.04.2012, http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/19415219.asp.
Avrupa Birliği Komisyonu (2010). Avrupa Engellilik Stratejisi 2010-2020: Engelsiz Avrupa için Yenilenmiş bir Taahhüt, Erişim: 2.02.2014, www.turged.org.tr/Belgeler/AvrupaEngellilikStratejisi2010-2020.doc.
Batu, S. (2008). Kaynaştırma ve Destek Özel Eğitim Hizmetleri. Diken, H.İ. (Ed.) Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim, s: 89- 108. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Baykan, Ö. (2011). Kaynaştırma Eğitimi (Ed.: Y. Barut, M. Vural), Özel Eğitim, İstanbul: Lisans Yayınları, s: 59-80.
DİE (2009). Türkiye Özürlüler Araştırması 2002, 2. Baskı, Ankara: DİE Matbaası.
Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2011). İşgücü Piyasasının Özürlüler Açısından Analizi. Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
Kayacı, E. (2007). Özürlüler İçin Verimli Bir İstihdam Politikası Oluşturulması. Uzmanlık Tezi. Ankara: İŞKUR.
Kirk, S.A, Gallagher, J.J., Anastasiow, N.J. (2003). Educating Exceptional Children. Boston: Houghton Mifflin Company.
MEB (2012). Görme Engelli Bireyler, Erişim: 16.04.2012, http://okulweb.meb.gov.tr/42/09/826203/dok%C3%BCmanlar/%C3%9 6zelE%C4%9Fitim/gorme%20engelli.pdf.
MEGEP (2008). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Görme Engelliler, http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/cocukgelisim/ moduller/gormeengelliler.pdf, Erişim: 16.04.2012.
Meyen, L.E. (1996). Exceptional Children in Today’s Schools. Colarado: Love Publishing Company.
Özel Eğitim Hizmetleri Tanıtım El Kitabı (2006). Ankara: T. C. MEB Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını.
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Erişim: 12.04.2012, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26184_0.html
Özsüer, S. (2011a). Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar (Ed.: Y. Barut, M. Vural), Özel Eğitim, s: 82-96, İstanbul: Lisans Yayınları.
Özsüer, S. (2011b). Görme Yetersizliği Olan Çocuklar (Ed.: Y. Barut, M. Vural), Özel Eğitim, s: 204- 218, İstanbul: Lisans Yayınları.
ÖİB, Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor Araştırması, http://www.ozida.gov.tr
Seyyar, A. (2001). Sosyal Siyaset Açısından Özürlüler Politikası (Almanya - Türkiye Mukayesesi). İstanbul: TÜRDAV.
Seyyar, A. (2008). Özürlü Dostu Aktif İstihdam Politikaları, SDÜ Engelliler Araştırma ve Uygulama Merkezi (Bildiri), Isparta: 12 Mayıs 2008.
Snell, M.E. (1993). Instruction of Students with Severe Disabilities, New York: Macmillian Publishing Company.
Thornton, P., Lunt, N. (1994). “Employment for Disabled People social obligation or individual responsibility?” Erişim: 18.05.2012, http://www.york.ac.uk/spru/pdf/spreport2.pdf
Tufan, İ., Arun, Ö. (2006). Türkiye Özürlüler Araştırması 2002 İkincil Analizi. TÜBİTAK., Proje no: SOBAG-104K077.
Turnbull, A., Turnbull, R., Wehmeyer, M.L. (2007). Exceptional Lives Special Education in Today’s Schools, New Jersey: Upper Saddle River, Pearson Education.
URL1. http://www.gunlukplan.org/isitme-engelliler/2495-isitme-yetersizligi -olan-bireyler.html, Erişim: 20.04.2012.
URL2. “Dil ve Konuşma Bozuklukları”, http://xn--dilvekonumabozukluklar- 7ld40i.com/, Erişim: 20.04.2012.
URL3. “Dikili’ye Engelsiz Kafe”, Erişim: 26.04.2012. http://www.birgun.net/actuel_index.php?news_code=1326716596&year =2012&month=01&day=16
URL4. “Down Cafe Şişli’de Hizmete Girdi”, http://izevcocuklari.com/#
URL5. “Down Cafe Mecidiyeköy”, Erişim: 26.04.2012, http://sonradangurmeler.org/2012/01/22/down-cafe-mecidiyekoy/
URL6. “Ankara’da Farklı bir Mekan: Down Cafe”, Erişim: 26.04.2012, http://ilef.ankara.edu.tr/gorunum/2003/04/ankara-da-farkli-bir-mekan- down-cafe/
URL7. “Down Cafe Hizmete Girdi”, Erişim: 26.04.2012, http://www.aktifhaber.com/down-kafe-hizmete-girdi-527685h.htm
URL8. “Haydi Down Cafe’ye”, Erişim: 26.04.2012, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/printnews.aspx?DocID=40604
URL9. http://www.engellilersitesi.com/Detay/9834/DOWN-SENDROMLU- GENCLER-DOWN-KAFE-DE-BULUSTU.aspx, Erişim: 26.04.2012.
van de Ven, L., Post, M., de Witte, L., van den Heuvel, W. (2005). It takes two to tango: the integration of people with disabilities into society. Disability ve Society, 20(3): 311–329.
Vural, M. (2011). İşitme Yetersizliği Olan Çocuklar. Barut, Y ve Vural, M. Ed.). Özel Eğitim. 176- 202. İstanbul: Lisans Yayınları.
Yavuz, Ç., Akagündüz, N. (2004). Çocuk Olmak Gelişim Sürecinde Rehberlik. İstanbul: Ümraniye Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Yayınları No:1.