İletişimin Toplumsal Boyutu Bağlamında Türkiye’de Devlet-Yurttaş Etkileşimi

İletişim, bireysel varoluşun vazgeçilmez öğesidir. İletişimle beşeri ve toplumsal ilişkiler ağımız şekillenmektedir. İletişim olmaksızın bireyin, toplumda kendisine ait bir kimlik ve kolektiflik kazanması olanaksızdır. Diğer yandan, devlet-yurttaş etkileşimini sağlamaya yönelik iletişim kanallarının açık olması yurttaşların refahı, mutluluğu, huzuru ve güveni için önemlidir. İletişimsizlik devletin yurttaşına, yurttaşın da devletine güvenini zedeleyebilir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, Türkiye’de devlet-yurttaş etkileşiminde iletişimin toplumsal boyutunun değerlendirilmesidir. Bilgi-iletişim teknolojilerindeki (BİT) gelişmelerin devlet-yurttaş etkileşimini olumlu yönde etkileyeceği varsayılmıştır. Araştırmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Kalkınma Bakanlığı’nın BİT’ne ilişkin verileri doküman incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Veriler betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiş ve anlamlı hale getirilmiştir. Araştırma sonucunda, gençlerin yaşlılardan, erkeklerin kadınlardan, eğitim düzeyi yüksek olanların düşük olanlardan daha fazla bilgisayar ve internet kullandıkları anlaşılmıştır. Yine, BİT’nin geliştirilmesine yönelik yatırımların artarak sürdüğü, e-devlet hizmet ve kullanıcı sayısının arttığı; internet kullanım amaçları arasında sosyal medyanın ilk sırada yer aldığı ve bunun da bazı sorunlara yol açtığı görülmüştür.

State-Citizen Interaction in Turkey With Respect to Societal Dimension of Communication

Communication is an indispensable element of individual existence. Communication shapes our humanly and societal relationship network. Without communication, an individual cannot gain an identity and collectivity in the society. On the other hand, visible communication channels to provide state-citizen interaction is important for the wealth, happiness, peace and trust of citizens to their authorities. In this context, the aim of this research is to evaluate the social dimension of communication in government-citizen interaction in Turkey. Developments in information and communication technologies (ICT) are assumed to have positive effect on government-citizen interaction. In the research part of the study, data about the information and communication technology of Turkish Statistics Institution and Ministry of Development have been analyzed by using file analysis method. Obtained data has been examined by descriptive analysis and interpreted. The results of the study put forward that youth, males, people with higher education levels used internet and communication more than their counterparts namely, elderly, females and people with lower education attainment levels. Moreover, the study also stresses that the investment efforts over development of information and communication technologies (ICT) have increased, applications of e-state programme and the number of its users have increased, social media ranked first for internet use and that it caused some problems.

___

  • Adecco Group, Sosyal Medya Anketi Türkiye Raporu. http://www.adecco.com.tr/tr-TR/Documents/Sosyal%20medya%20anketi% 20T%C3%BCrkiye%20raporu_.pdf, (Erişim Tarihi: 25 Aralık 2015).
  • Alpan, B. G. (2005). Görsel İletişim. İstanbul: Özkaraca Matbaacılık.
  • Avcıoğlu, T. (2014). Devletin Kısa Yolu: e-Devlet Kapısı. http://izka.org.tr/files/ 2014/EDK_Sunum_Genel%2020140711_%C4%B0ZKA.pdf, (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2015).
  • Baş, T ve Akturan, U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri Nivivo ile Nitel Veri Analizi, Örnekleme, Analiz, Yorum. 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Baştan, S ve Gökbunar, R. (2004). Kamu Hizmetlerinin Sunumunda E-Devletle İlgili Yeni Gelişmeler: Tümleşik E-Devlet Sistemlerine Doğru. Dokuz Eylül Üniversitesi. İ.İ.B.F Dergisi, 19(1), 71-89.
  • Baudrillard, J. (2001). Tam Ekran. (B. Gülmez, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2003). Simulakrlar ve Simülasyon. (O. Adanır, Çev.) Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
  • Bensghir, K. (2000). Devlet-Vatandaş İletişiminde E-Posta. Amme İdaresi Dergisi, 33(4), 49-61.
  • Bulut, A. ve Ergür, E. (2013). E-Devlet ve Sosyal Medyanın Kullanımı. https://ece581.files.wordpress.com/2013/11/ece581-edevlet-ve-sosyal- medya.pdf, (Erişim Tarihi: 29 Ocak 2016).
  • Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür-Ağ Toplumunun Yükselişi. (E. Kılıç, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Çakır, C. (2015). E-Devlet Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4(7), 37-48.
  • Çarıkçı, O. (2010). Türkiye'de E-Devlet Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 95- 122.
  • Çiçek, S., Çiçek, H. G., ve Çiçek, U. (2007). Kamu Hizmetlerinin Etkinliğinde EDevlet Kullanımı ve Beklentiler. http://www.deu.edu.tr/userweb/ hilmi.coban/% C3%B6devler/e-devlet/kamu-hizmetleri-edevlet.pdf, (Erişim Tarihi: 20 Ocak 2016).
  • Durna, U. ve Demirel, Y. (2008). Bilgi Yönetiminde Bilgiyi Anlamak. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, 129-156.
  • Efe, H. ve Yıldız S. (2011). Türkiye'de E-Devlet Uygulamalarının sorunları: Kars Örneği. Uluslararası 9. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Saraybosna, 23-25 Haziran 2011, Bosna Hersek, 1701-1714.
  • Geymen, A. ve Karaş, R. İ. (2006). Yerel Yönetimlere Yönelik E-Belediye Uygulamaları. http://web.karabuk.edu.tr/ismail.karas/files/ebelediye_ geymen_ karas.pdf, (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2015).
  • Habermas, J. (2007). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (T. Bora ve M. Sancar, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • İrvan, S. (Ed.). (2002). Medya Kültür Siyaset. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Henden, H. B. ve Henden, R. (2005). Yerel Yönetimlerin Hizmet Sunumlarındaki Değişim ve E-Belediyecilik. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 48- 66.
  • Keskin, S. ve Sönmez, F. M. (2015). Liderler ve Takipçileri: Siyasi Parti Liderlerinin Twitter Performansları ve Takip İlişkisi. Selçuk İletişim, 9(1), 339-362.
  • Oskay, Ü. (2001). İletişimin ABC'si. İstanbul: Der Yayınları.
  • Önür, N. (2002). Küreselleşen Dünyada İletişim ve Toplum. Ankara: Alp Yayınları.
  • Merriam, B. S. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Postman, N. (2004). Televizyon Öldüren Eğlence. (O. Akınhay, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Ritzer, G. (2000). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. (Ş. S. Kaya, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sezen, A. (2000). Değişim. Tr: İnternetle Gelişimde Türkiye. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Simmel, G. (2000). Öncesizliğin ve Sonrasızlığın Işığında An Resimleri. (A. C. Taşpınar, Çev.), Ankara: Dost Yayınevi.
  • Şahin, A. (2007). Türkiye'de E-Belediye Uygulamaları ve Konya Örneği. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 29, 161-189.
  • Seferoğlu, S. S., Çelen, F. K. ve Çelik, A. (2011). Türkiye'de e-Devlet Uygulamalarında e-Öğrenmenin Yeri. B. B. Demirci, G. T. Yamamoto ve U. Demiray (Ed.), Türkiye'de e-Öğrenme: Gelişmeler ve Uygulamalar II içinde (281-308), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Şenyapılı, Ö. (1981). Toplum ve İletişim. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. (2008). İnternet Kullanımı ve Aile. http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/54292ce0369dc32358ee 2a46/internet%20ve%20aile.pdf, (Erişim Tarihi: 22.04.2016).
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2015). 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı. http://www.bilgitoplumustratejisi.org/tr, (Erişim Tarihi: 25 Ocak 2016).
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Dairesi. (2015). Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yatırımları Raporu. http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp- content/uploads/2015/04/2015_Kamu_BIT_Yatirimlari_Raporu.pdf, (Erişim Tarihi: 28 Ocak 2016).
  • Trakya Kalkınma Ajansı. (2013), Kamusal Hizmetler Özel İhtisas Komisyonu Raporu. (Erişim Tarihi: 20.01.2016).
  • TÜİK. (2015). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028, (Erişim Tarihi: 25 Aralık 2015).
  • TÜİK. (2014). İşgücüne Katılım Oranı %. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/ ?kn=72&locale=tr (Erişim Tarihi: 25 Ocak 2016).
  • TÜSİAD. (2012). E-Devlet/e-Belediye Kullanıcı Memnuniyet Araştırması. http://www.tusiad.org.tr/bilgi-merkezi/raporlar/e-devlet--e-belediyekullanici -memnuniyet-arastirmasi-2012/, (Erişim Tarihi: 29 Ocak 2016).
  • Urry, J. (1999). Mekânları Tüketmek. (R. G. Öğdül, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgi-toplumu/ulkemizde-bilgi-toplumuna donusum/, (Erişim Tarihi: 26 Ocak 2016).
  • https://blog.turkiye.gov.tr/20-milyonuncu-e-devlet-kapisi-kullanicisina-odul/, (Erişim Tarihi: 28 Ocak 2016).
  • https://www.turkiye.gov.tr/.belediyeler, (Erişim Tarihi: 24 Ocak 2016a).
  • https://www.turkiye.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 24 Ocak 2016b).
  • http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18660, (Erişim Tarihi: 28 Ocak 2016).