Karesioğulları Beyliği Ekonomisi

Öz Türkiye Selçukluları Sultanı II. Mesut’un bir komutanı iken 1290-1328 yıllarıarasında Bizans Devletine ait Balıkesir ve Çanakkale illerini kapsayan coğrafyayı elegeçiren Karesi Bey, hâkim olduğu yerlerde bağımsız bir beylik kurmuştu. Kendisindensonra oğullarının yaklaşık çeyrek asır devam ettirdiği bu beylik, sahillerde kurulan diğerTürk beylikleri gibi kısa sürede muazzam bir deniz gücü haline gelmeyi başarmıştı. Beylik,sadece denizlerde değil karada da korkulan bir güç olmuştu. Bu gücün kaynağı büyük birekonomik zenginlik, bol üretim ve yaygın ticaret idi. Ticarete konu olan başlıca kalemlerise yünlü ve pamuklu kumaşlar, elbiseler, buğday başta olmak üzere tahıllar, canlı hayvan,iyi kesilmiş turkuaz, yakut ve zümrüt gibi değerli taşlar, şap, balmumu, şarap ve sabun gibiönemli ticari kalemlerin yanında, durmaksızın devam eden savaşlar sonucu ortaya çıkanköle ticareti idi. Meyve ve sebze üretimi, hayvancılık, arıcılık, balıkçılık ve madencilikleelde edilen ürünler bölgede yaşayan insanların ihtiyaçlarını karşıladığı gibi, Anadolu’nunçevresindeki Mısır, Suriye, Irak, Azerbaycan, İran, İstanbul, Karedeniz’in kuzeyindekiülkeler ile Batı Avrupa’ya ihraç edilmekteydi. Bu, bütün Anadolu’da olduğu gibi, KaresiBeyliğinde de muazzam bir zenginliğin ortaya çıkmasına sebep oldu.

Anahtar Kelimeler:

Karesioğulları Beyliği, Çanakkale, Balıkesir, ticaret, üretim

PDF

___

937/1530 Tarihli 166 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Anadolu Defteri, Hudavendigâr, Biga, Karesi, Saruhân, Aydın, Menteşe, Teke ve Alâiye Livâları, Dizin ve Tıpkıbasım, Ankara, 1995.

Abdullah Puser Muhammed b. Kiya el-Mâzenderânî, Risâle-i Felekiyye (Kitâbu’s-Siyâkat), nşr. ve çev. İsmail Otar, İstanbul, 2013.

Barkan, Ö. L., “Tarihî demografi araştırmaları ve Osmanlı tarihi”, Türkiyat Mecmuası, X (1951-53), İstanbul 1953, 1-26.

Evliyâ Çelebi, Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi, haz. M. Çevik, 10 cilt, İstanbul, tarihsiz. Eyice, Semavi , “Bedesten”, TDVİA, V, 302-311.

Fleet, K., Erken Osmanlı Döneminde Türk – Ceneviz Ticareti, çev. Ö. Akpınar, İstanbul, 2009.

Geoffroi de Villehardouin, Konstantinopolis’te Haçlılar, çev. Ali Berktay, İstanbul, 2001.

Gibbons, H. A., Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu, çev. Ragıp Hulusi, İstanbul, 1998.

Hamdullah Mustevfî Kazvînî, Nuzhetu’l-Kulûb, nşr. M. Debîr-i Sîyâkî, Tahran, 1336.

İbn Batûta, İbn Batûta Seyahatnâmesi, çev. A. Sait Aykut, 2 cild, İstanbul, 2000.

İbn Fazlullah el-Ömerî, et-Ta’rîf bî’l-Mustalahi’ş-Şerîf, tah. Muhammed Huseyn Şemseddîn, 27 cild, Beyrut, 1988.

İbn Fazlullah el-Ömerî, Mesâliku’l-Ebsâr fî Memâliki’l-Emsâr, nşr. Kâmil Salmân el-Cubûrî, Beyrut, tarihsiz.

İbn Sa’îd, Kitâbu’l-Coğrâfîyâ, Tahkik: İsmâ’îl Arabî, Beyrut, 1970.

İbnu’l-Esîr, el-Kâmil fî’t-Târîh, çev. A. Özaydın, A. Ağırakça, İslâm Tarihi, İbnu’l-Esîr, el-Kâmil fi’t-Târîh Tercümesi, 12 cild, İstanbul, 1987.

Leonardo Frescobaldi, ed. B. Bagatti, Visit to the Holy Places of Egypt, Sinai, Palestine and Syria in 1384 by Frescobaldi, Gucci and Sigoli, Jerusalem 1948.

Polonyalı Simeon, Polonyalı Bir Seyyahın Gözünden 16. Asır Türkiye’si, çev. H. D. Andreasyan, İstanbul, 2007.

Stewig, R., Batı Anadolu Bölgesinde Kültür Gelişmesinin Ana Hatları, çev. R. Turfan, M. Ş. Yazman, İstanbul, 1970.

Şems-i Tebrizî, Makâlât, çev. M. Nuri Gençosman, İstanbul, 2009.

Togan, Z. V., “Azerbaycan”, İA, II, 91-118.

Togan, Z. V., “Moğollar devrinde Anadolu’nun iktisadî vaziyeti, 1”, THİTM, I, 1-42.

Togan, Z. V., Umumî Türk Tarihi’ne Giriş, İstanbul, 1981.

Wächter, P., Der Verfalldes Griechentums in Kleinasien im XIV. Jahrhunderf, Leipzig, 1903. Wittek, P., Menteşe Beyliği, çev. O. Ş. Gökyay, Ankara, 1986.

Zachariadou, E. A.,“Karesi ve Osmanlı beylikleri: İki rakip devlet”, ed. E. A. Zachariadou, Osmanlı Beyliği (1300-1389), İstanbul, 2000, 243-255.

Zachariadou, E. A., Trade and crusade: Venetian Crete and the emirates of Mentesheand Aydin (1300– 1415), Venice, 1983.