Çanakkale’de Osmanlı Dönemi Tasavvuf Ortamının İzleri: Tarîkat Yapıları

Öz Çanakkale’nin iki kıta arasındaki coğrafi konumu bu şehri askeri, siyasi, ticari olduğu kadar dini-tasavvufi açıdan da özel kılar. 14.-20. yüzyıllarda zengin bir tasavvufî ortamın yaratıldığı Çanakkale’de, günümüze ulaşabilen tarîkat yapıları arasında sadece nispeten iyi durumdaki Gelibolu Mevlevîhanesi ve Yazıcızâde Çilehanesi ile harap durumdaki Eceabat Kilitbahir Köyü Tâlib-i İrşâdî Dergâhı bulunur.Ancak salnâme, seyahatnâme, gravür, mezartaşı, arşiv belgesi ve 19. yüzyıl sonu 20. yüzyılın başlarında bu bölgelerde araştırma yapanların çalışmaları gibi ilk el kaynaklarda adları geçmekle birlikte; savaş, deprem ve ilgisizlik sonucu bugüne ulaşmayan tekke, zâviye ve dergâhların sayısı oldukça fazladır. Rumeli ve Balkanlar’ın Türkleşme/İslamlaşma sürecinde önemli görevler üstlenen bu tarîkat yapılarının yanısıra, Çanakkale’de çeşitli tarîkat mensupları adına inşa edilen cami ve türbeler, zaman içinde bunların çevresinde oluşan hazirelerindeki mezartaşları dönemin tasavvuf hayatının zenginliğini ortaya koyar. Öte yandan bu tasavvuf ortamında tarikat mensuplarının yazdıkları kitaplar da tasavvuf edebiyatının temel taşlarını oluşturmuştur. Elimizdeki bilgilerden Çanakkale’deki tasavvufi ortamın daha çok Gelibolu’da yoğunlaştığı, yanı sıra merkez ile Lapseki, Ezine, Eceabat, Bayramiç ve Biga ilçeleriyle, belde ve köylerinde Ahîlik, Bektâşîlik, Mevlevîlik, Rifâîlik, Nakşibendîlik, Sünbüliyye, Halvetîlik, Kâdirîlik, Bayrâmîlik, Uşşakîlik, Celvetîlik, Sa’dîlik gibi tarîkatların etkin olduğu anlaşılır. Arşiv belgelerinde her ne kadar Bektaşiler’e ait tekke sayısı fazla olsa da Mevlevîliğin bu bölgede ayrı bir yere sahip olduğu anlaşılır. Ancak bu tarîkatlara ait günümüze ulaşan neredeyse yok denecek sayıdaki yapılar, tarîkat mimarisinin Çanakkale’deki gelişimini-değişimini ortaya koyacak sayıda/nitelikte değildir.

Anahtar Kelimeler:

Çanakkale, Mevlevîlik, Bayrâmîlik, İrşadîlik, Gelibolu Mevlevîhanesi, Yazıcızâde Çilehanesi, Kilitbahir Tâlib-i İrşâdî Dergâhı, Osmanlı Tarîkat Mimarisi

PDF

___

YÜCER, Hür Mahmut, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (19. Yüzyıl), İnsan Yayınları, İstanbul, 2003.
YÜCEL, Yaşar, Bulgaristan’da Türk Varlığı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1985.
YILMAZ, Necdet, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf Sûfîler, Devlet ve Ulemâ (XVII. Yüzyıl), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 2001.
YILDIRIM, Yavuz-Süha ÖZKAN, “Osmanlı Mimarlığının Son Yılları”, Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, 4, İstanbul, 1985, s. 1078-1085.
YILDIRIM, Ayşe, Hacı Bayram-ı Veli ve Tasavvufi Görüşleri, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2008.
YILDIRAN, Neşe, “II. Abdülhamid Dönemi Mimarlığı”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal ÇiçekSalim Koca), 15, Ankara, 2002, s. 367- 374.
YILDIRAN, Neşe, İstanbul’da II. Abdülhamid Dönemi (1876-1908) Mimarîsi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 1989.
YAZICI, Tahsin, “Derviş”, İslam Ansiklopedisi, 9, 1994, s. 188-189.
YAZICI, Nurcan, “Tebrîk-Nâme-i Millî’ye Göre II. Abdülhamid’in İstanbul’daki İmar Faaliyetleri II: Tekkeler”, XIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, (ed. Kadir Pektaş-Saim Cirtil ve diğ.), Pamukkale Üniversitesi, İstanbul, 2011, s. 707- 719.
YAZICI, Gülgün- Mesut YAZICI, “Gelibolu’da Sufi Mezartaşları ve Tasavvuf Kültürü”, Gelibolu Değerleri Sempozyumu, 27-28 Ağustos 2008, Gelibolu, Çanakkale, 2008, s. 141-166.
YAZICI, Gülgün, “Gelibolu Mevlevîhânesi”, Çanakkale Tarihi II, (ed. Mustafa Demir), Değişim Yayınları, İstanbul, 2008, s. 749-778.
YAZICI, Gülgün, Gelibolu Mevlevihanesi ve Gelibolu’da Mevlevilik, Çanakkale Kitaplığı Akademi, Çanakkale, 2009.
YAZICI, Gülgün, “Gelibolu Mevlevihanesi’nde Yetişen Sanatkârlar”, Uluslararası Mevlâna, Mesnevî, Mevlevîhâneler Sempozyumu, 19-21 Aralık 2005, Manisa, 2006, s. 489-510.
YANAR, Mürüvet, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Gazilerin Rolü, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2007.
VİLDİÇ, Samir, Bosna’da Kâdirîlik ve Hacı Sinan Tekkesi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2012.
ÜNVER, Ahmet Süheyl, “Osmanlı İmparatorluğu Mevlevîhâneleri ve Son Şeyhleri”, Mevlânâ Güldestesi, Konya, 1964, s. 30-39.
ÜNVER, Ahmet Süheyl, Mevlana’dan Hatıralar, Organon, İstanbul, 1973.
ÜNVER, Ahmet Süheyl, Hattat Mehmed Hulûsi, 1869-8/1/1940, Kemal Matbaası, İstanbul, 1958.
ÜNAL, Nesligül, Yenikapı Mevlevihanesi’nin Tarihsel Gelişimi ve Harem Konağı’nın Restitüsyon Projesi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2007.
ÜLKÜ, Osman, “Gelibolu Mevlevihanesi”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 4, 1998, s. 188-196.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2011.
UZUN, Mustafa, “Yazıcıoğlu Mehmed”, Sahabe’den Günümüze Allah Dostları, VII, Şule Yayınları, İstanbul 1995, s.384-387.
UZUN, Mustafa, “Ahmed Bîcan”, Sahabe’den Günümüze Allah Dostları, VII, Şule Yayınları, İstanbul, 1995, s. 381-394.
UZUN, Mustafa, “Envâru’l-Âşıkîn”, İslam Ansiklopedisi, 11, 1995, s. 258-260.
UZUN, Mustafa, “Muhammediye”, İslam Ansiklopedisi, 30, 1993, s. 586-587.
UYSAL, Ali Osman, “Çanakkale İli Ortaçağ ve Türk Dönemi Yüzey Araştırması 2009 Yılı Çalışmaları”, 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 24-28 Mayıs 2010 İstanbul, cilt 3, Ankara, 2011, s. 173-186.
UYSAL, Ali Osman, “Kilitbahir (Kilidü’l-Bahr)’de Tarihî Doku ve İki Hamam”, Eceabat Değerleri Sempozyumu, 27 Ağustos 2008, Çanakkale, 2008, s. 53-76.
UYSAL, Ali Osman, “Gelibolu ve Çevresindeki Türk Eserleri Hakkında Tespitler”, Gelibolu Değerleri Sempozyumu, 27-28 Ağustos 2008, Çanakkale, 2008, s. 101-132.
ULUDAĞ, Süleyman, “Halvet”, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı, İstanbul, 2001, s. 156.
ULUDAĞ, Süleyman, “Halvetiyye”, İslam Ansiklopedisi, 15, 1997, s. 386-387.
TÜRER, Osman, “Osmanlı Anadolu’sunda Tarîkatların Genel Dağılımı”, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf ve Sufiler, (Haz. Ahmet Yaşar Ocak), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2005, s. 207-246.
TÜRER, Osman, Osmanlılarda Tasavvufî Hayat –Halvetîlik Örneği- (Hediyyetü’l-İhvân), İnsan Yayınları, İstanbul, 2005.
TURAN, Fatma Ahsen, Ankara ile Bütünleşen Bir Mana Önderi Hacı Bayram Veli, Akçağ Yayınları, Ankara, 2004.
TUNA, Ahmet, Gelibolu’nun Gönül Erleri Gelibolu Alperenleri Evliyaları Yatırları ve Tarihi Eserleri, Yüzüak Matbaacılık, Gelibolu, 2002.
TUĞLACI, Pars, Osmanlı Şehirleri, Milliyet, İstanbul, 1985.
TUĞLACI, Pars, Osmanlı Mimarlığında Batılılaşma Dönemi ve Balyan Ailesi, İnkılâp ve Aka İstanbul, 1981.
TRIMINGHAM, J. Spencer, The Sufi Orders in Islam, Oxford, 1971.
TEK Abdurrezzak, “Sa’dîlik ve Sa’diyye Kültürünün Bursa’daki Temsilcileri”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 18, 1, 2009, s. 225-246
TANRIKORUR, Bârihüdâ, “Mevleviyye”, İslam Ansiklopedisi, 29, 2004, s.468-475.
TANRIKORUR, Bârihüdâ, Türkiye Mevlevihanelerinin Mimari Özellikleri, I-II-III cilt, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya, 2000.
TANRIKORUR, Bârihüdâ, “Gelibolu Mevlevîhânesi”, İslam Ansiklopedisi, 14, 1996, s. 6-8.
TANRIKORUR, Bârihüdâ, “Mevlevî Tekkesinin Kalbi: Semâhane”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2, Konya 1996, s. 207-215.
TANMAN, Baha, “Osmanlı Mimarisinde Tarîkat Yapıları/Tekkeler”, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf ve Sufiler, (Haz. Ahmet Yaşar Ocak), Atatürk Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Ankara, 2005, s. 305-363.
TANMAN, Baha, “Osmanlı Mimarisinde Tarîkat Yapıları/Tekkeler”, Osmanlı Uygarlığı, I, (Yay. Haz. Halil İnalcık-Günsel Renda), TC. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2003, s. 289-315.
TANMAN, Baha “Osmanlı Mimarisinde Tarîkat Yapıları/Tekkeler”, Türkler, (ed. Hasan Celal GüzelKemal Çiçek-Salim Koca), 12, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 149-161.
TANMAN, Baha, “Halvethane”, İslam Ansiklopedisi, 15, 1997, s. 388-393.
TANMAN, Baha, “Uşşakîlik”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, 7, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yayını, İstanbul, 1995, s. 329-331.
ŞİMŞİRGİL, Ahmet, “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), 9, Yeni Türkiye Yayınları, s. 99-115
ŞİMŞEK, Selami, “Gelibolu’da Mevlevilik Kültürü ve Mevlevi Şairler”, Mevlâna Celâleddin Rûmî 800. Yıl, Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları, Ankara, 2007, s. 60-74.
ŞİMŞEK, Selami, “Avrupa ile Asya Arasında Önemli Bir Geçiş Noktası Gelibolu’da Tarîkatlar ve Tekkeler”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 22, 2007, s. 251-310.
ŞENTÜRK, Hüdai, “Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Devrinde Rumeli’de Uyguladığı İskân Siyaseti ve Neticeleri”, Türk Tarih Kurumu Belleten, LVII, 218, 1993, s. 89-112.
ŞAHİN, İlhan, “Osmanlılar’ın Balkanlar’ı İskân Politikası”, Avrupa’ya İlk Adım Uluslararası Sempozyum 1 Kasım 1999 Gelibolu, (Yay. Haz. Ayşe Yıldız Topuz), İstanbul, 2001, s. 63-75.
SÖZEN, Metin, Türk Mimarisinin Gelişimi ve Mimar Sinan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1975.
SOYSALDI, İhsan, “Halvet Kavramı Üzerine Bir Değerlendirme”, Tasavvuf İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, 8, 19, 2007, s. 235-243.
SEVİM, Sezai, “Türklerin Rumeli’ye İlk Geçişleri ve İskân Faaliyetleri”, Balkanlar’daki Türk Kültürü’nün Dünü-Bugünü-Yarını Uluslararası Sempozyum, 26-28 Ekim 2001 Bildiri Kitabı (Haz. Hasan Basri Öcalan), Bursa, 2002, s. 41-49.
SEZGİN, İbrahim, “Osmanlıların Rumeli’ye Geçişi ve İlk Fetihler”, Osmanlı, I, (ed. Güler Eren), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, s. 212-216.
SEZGİN, İbrahim, XV. ve XVI. Asırlarda Gelibolu Kazâsının Sosyal ve Ekonomik Tarihi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 1998.
SEYYİD SAHİH AHMED DEDE, Mecmûatu’t-Tevârîhi’l-Mevlevîyye, (Haz. Cem Zorlu), İnsan Yayınları, İstanbul, 2003.
SEVİN, Necla Arslan, “Batılılaşma Dönemi Osmanlı Sarayları”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), 15, Ankara 2002, s. 374-381.
SERİN, Muhittin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul, 1999.
SERGEN, Semih, “Mevlevilikte Sanat ve Sanatkar”, IX. Vakıf Haftası Kitabı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1992, s. 143-144.
SEÇKİN, Aydın, “Türkiye’deki Önemli Mevlevîhâneler ve Mevlevîhânelerin Yaşatılmasında Vakıflar Genel Müdürlüğünün Rolü”, Dünyada Mevlana İzleri Uluslararası Sempozyumu, Bildiriler, SÜMAM Yayınları, Konya, 2010, s. 1-46
SAVAŞ, Saim, “Zâviyelerin Türk Kültürünün Gelişmesindeki Rolü”, Osmanlı, (ed. Güler Eren), IX, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, s. 72-78.
SAVAŞ, Saim, “Osmanlı Dönemi Zâviyeleri Üzerine Bazı Değerlendirmeler”, Osmanlı, (ed. Güler Eren), 4, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, s. 459-467.
SADIK VİCDANİ, Tarîkatler ve Silsileleri (Tomar-ı Turuk-ı Aliyye) (Yay. Haz. İrfan Gündüz), Enderun Kitabevi, İstanbul, 1995.
RODOPLU, Fatma, “Türklerin Balkanlardaki Manevî Nüfuzu Olan Şeyh ve Dervişlerin Önemi: Demir Baba Örneği”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2/2,, 2013, s. 115-135.
REVNAKOĞLU, Cemaleddin Server, Eski Sosyal Hayatımızda Tasavvuf ve Tarîkat Kültürü, (Yay. Haz. M. Doğan Bayın-İsmail Dervişoğlu), Kırkambar Kitaplığı, İstanbul, 2003, s. 145-146.
RENDA, Günsel, Batılılaşma Döneminde Türk Resim Sanatı 1700-1850, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1977.
POPOVİC, Aleksandre, Balkanlar’da İslam, İnsan Yayınları, İstanbul, 1995.
PAY, Salih, “Rumeli Fatihi Osmanlı Şehzadesi: Gazi Süleyman Paşa”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, cilt 18, sayı 1, 2009, s. 279-297.
PARLA, Erdinç, “Gelibolu Mevlevihanesi Rölövesi”, İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihi Restorasyon Enstitüsü Bülteni, 11-12, Nisan, 1980, s. 51-54.
PALA, İskender, “Edebî Çehresiyle Mevlevîhaneler”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, II. Milletlerarası Osmanlı Devleti’nde Mevlevîhâneler Kongresi, 14-15 Aralık 1993, Tebliğler, Konya, 1996, s. 55-60.
PAKALIN, Mehmet Zeki, “Tekke”, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, III, MEB, İstanbul, 1993, s. 445
PAKALIN, M. Zeki, “Bayrâmîye”, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, I, MEB, İstanbul, 1993, s. 181.
PAKALIN, Mehmet Zeki, “Hânikah”, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, I, MEB Yayınları, İstanbul, 1993, s. 730.
ÖZTÜRK, Zehra, “Muhammediyye’nin İki Yazma Nüshası ve İki Kadın Müstensih”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, I, 1999, s. 333-338.
ÖZTÜRK, Yaşar Nuri, Tasavvufun Ruhu ve Tarîkatlar, Yeni Boyut, İstanbul, 1990.
ÖZTÜRK, Necdet, “Rumeli Fetihlerinde Boz Atlılar”, Avrupa’ya İlk Adım Uluslararası Sempozyum 1 Kasım 1999 Gelibolu (Yay. Haz. Ayşe Yıldız Topuz), İstanbul, 2001, s. 30-44.
ÖZTÜRK, Nazif, “Evkaf Arşiv Vesikalarında Gelibolu Mevlevîhanesi”, Mevlâna Celâleddin Rûmî 800. Yıl, Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları, Ankara, 2007, s. 96-131.
ÖZSAYINER, Z. Cihan, “Mevlevi Hattatlar”, IX. Vakıf Haftası Kitabı, 2-4 Aralık 1991, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1992, s. 125-142.
ÖZERGİN, M. Kemal, “Eski Bir Ruznameye göre İstanbul ve Rumeli Medreseleri”, Tarih Enstitüsü Dergisi, 4-5, 1974, s. 263-290.
ÖZER, Ekrem, Osmanlı’da Tekke ve Tarîkat Islahâtları (II. Mahmud Dönemi ve Sonrası), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, 2007.
ÖNKAŞ, Nilgün Açık, “Mevleviliğin Güzel Sanatlarla İlişkisi”, Uluslararası Düşünce ve Sanatta Mevlana Sempozyum Bildirileri, 25-28 Mayıs 2006 Çanakkale, İstanbul, 2006, s. 499-501.
ÖNGÖREN, Reşat, Osmanlılarda Tasavvuf (Anadolu’da Sûfiler, Devlet ve Ulemâ XVI. Yüzyıl), İz Yayınları, İstanbul, 2000.
ÖNGÖREN, Reşat, “Osmanlı Padişahları ve Tasavvuf”, Osmanlı, (ed. Güler Eren), 4, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, s. 486-494.
ÖNGÖREN, Reşat, “Mevlana Celaleddin-i Rumi”, İslam Ansiklopedisi, 29, 2004, s. 441-448.
ÖNDER, Mehmet, Mevlana Celaleddin Rumi, Aslımlar Matbaası, Ankara, 1986.
ÖNDER, Mehmet, Mevlana. Hayatı Şahsiyeti Eserleri Türbesi, Yeni Kitap Basımevi, Konya, 1952.
ÖNDER, Mehmet, Yüzyıllar Boyunca Mevlevîlik, Ankara, 1992.
ÖDEKAN, Ayla, “Ampir Üslubu”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, 1, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yayını, İstanbul, 1993, s. 247-249.
OSMANZADE, Hüseyin Vassaf, Sefine-i Evliya, 5, (Haz. Mehmet Akkuş-Ali Yılmaz), Kitabevi, İstanbul, 2006.
ODYAKMAZ, A. Nevzad, Mevlevilik, Anka Ofset, İstanbul, 1988.
OCAK, Ahmet Yaşar-Süreyya FARUKİ, “Zâviye. Zâviya”, İslâm Ansiklopedisi, 13, MEB Basımevi, 1986, s. 468-476.
OCAK Ahmet Yaşar, “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Dervişlerin Rolü”, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Efsaneler ve Gerçekler: Tartışma-Panel Bildirileri (Ankara, 19 Mart 1999), Ankara, 2000, s.67-80
OCAK, Ahmet Yaşar, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Din 14.-17. Yüzyıllar”, Yeniçağlar Anadolu’sunda İslam’ın Ayak İzleri: Osmanlı Dönemi Makaleler-Araştırmalar, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2011, s. 84-146.
OCAK, Ahmet Yaşar, “Türkiye Tarihinde Merkezi İktidar ve Mevleviler (XIII-XXIII. Yüzyıllar) Meselesine Kısa Bir Bakış”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2, II. Milletlerarası Osmanlı Devleti’nde Mevlevîhâneler Kongresi Tebliğler, Konya 1996, s. 17-22.
OCAK, Ahmet Yaşar, Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sufilik: Kalenderîler, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1992.
OCAK, Ahmet Yaşar, “Bazı Menakıbnamelere Göre XIII-XV. Yüzyıllardaki İhtidalarda Heterodoks Şeyh ve Dervişlerin Rolü”, Osmanlı Araştırmaları, II, 1981, s. 31-42.
OCAK, Ahmet Yaşar, “Zâviyeler. Dini, Sosyal ve Kültürel Tarih Açısından Bir Deneme”, Vakıflar Dergisi, XII, 1978, s. 247-269.
NECDET, Ahmet, Tekke Şiiri Dini ve Tasavvufi Şiirler Antolojisi, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1997.
NAYIR, Zeynep, Osmanlı Mimarlığında Sultan Ahmet Külliyesi ve Sonrası, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1975.
NASIR, Ayşe, Türk Mimarlığında Yabancı Mimarlar, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 1991.
MUSLU, Ramazan, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (18. Yüzyıl), İnsan Yayınları, İstanbul, 2004.
MUALLİM NÂCİ, Osmanlı Şairleri, (Haz. Cemal Kurnaz), MEB Yayınları, İstanbul, 1995.
MEVLÂNA CELÂLEDDÎN-İ RUMÎ, Mesnevî ve Şerhi, (şerheden Abdülbâki Gölpınarlı), 1-6, Kültür Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2000.
MELIKOFF, Irene, “İlk Osmanlı Sultanları ve Bektaşiler”, Osmanlı, (ed. Güler Eren), 4, Yeni Türkiye Yayınları, 1999, s. 384-386.
MEHMED SÜREYYA, Sicill-i Osmani Osmanlı Ünlüleri, (Yay. Hz. Nuri Akbayar), 1-6, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1996.
LANGER, L. William-Robert P. BLAKE, “Osmanlı Türklerinin Doğuşu ve Tarihsel Arkaplanı”, Söğüt’ten İstanbul’a Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Üzerine Tartışmalar, (Der. Oktay Özel-Mehmet Öz), İmge Kitabevi, Ankara, 2005, s. 177-224.
KÜÇÜK, Sezai, “İstanbul Mevlevîhanelerinin Türk Sanat ve Edebiyat Hayatına Katkıları (XIX. Asır)”, Türk Kültürü, Edebiyatı ve Sanatında Mevlâna ve Mevlevîlik Ulusal Sempozyumu, Bildiriler, Konya 2007, s. 507-527.
KÜÇÜK, Sezai, “Yenileşme Dönemi Kültür ve Sanatına Katkıda Bulunan Mevleviler ve Mevlevi Dergâhlarında Güzel Sanatlar”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), Yeni Türkiye Yayınları, XV, 2002, s. 539-552.
KÜÇÜK, Sezai, XIX. Yüzyılda Mevlevilik ve Mevleviler, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2000.
KÜÇÜK, Hasan, Osmanlı Devletini Tarih Sahnesine Çıkaran Kuvvetlerden Biri Tarîkatlar ve Türkler Üzerindeki Müsbet Tesirleri, Türdav Basım Yayın, İstanbul, 1976.
KUŞ, Ahmet- İbrahim DIVARCI- Feyzi ŞİMŞEK, Türkiye Mevlevihaneleri Fotoğraf Albümü, Konya Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Konya, 2005.
KURTOĞLU, Kurtoğlu Fevzi, Gelibolu ve Yöresi Tarihi, Resimli Ay Matbaası T.L. Şirketi, İstanbul, 1938.
KURTOĞLU, Fevzi, “XVI. Asrın İlk Yarımında Gelibolu”, Türkiyat Mecmuası, 5, 1936, s. 291-306.
KUBAN, Doğan, “Osmanlı Mimarisinde Barok ve Rokoko”, Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1982, s. 115-122.
KUBAN Doğan, Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1954
KÖPRÜLÜZADE, Mehmet Fuad, “Türk-Moğol Şamanizminin Mistik Müslüman Tarîkatlar Üzerindeki Etkisi”, (Çev. Gökhan Türkmen), Bilig, 1, Bahar, 1996, s. 1-8.
KÖPRÜLÜ, Fuad, Osmanlı İmparatorluğunun Kuruluşu, Akçağ Yayınları, Ankara, 2011.
KÖPRÜLÜ, Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Akçağ Yayınları, Ankara, 2003.
KORKMAZ, Şerif, “Osmanlı Sultanlarının Gelibolu ve Çanakkale Gezileri”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 47, 2012, s. 303-318.
KOCATÜRK, Vasfi Mahir, Tekke Şiiri Antolojisi, Edebiyat Yayınları, Ankara, 1968.
KISSLING Hans Joachim, “Zur Geschichte des Derwischordens der Bajrämijje”, Südostforschungen, 15, 1956, s. 237-268.
KISSLING, Hans Joachim, “Aus der Geschichte des Chalvetijje-Ordens”, Zeitschrift der Deutschen Mogenländischen Gesellschaft, 103, 1953, s. 233-289.
KAYAOĞLU, İsmet, Mevlana ve Mevlevilik, Konya Valiliği Kültür Müdürlüğü Yayınları, Konya, 2002.
KARPAT, Kemal, “Balkanlar”, İslam Ansiklopedisi, V, İstanbul, 1992, s. 25-32.
KARAVELİOĞLU, A. Murat (1999). “Ahmed Bîcan (Yazıcızâde)”, Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, I, İstanbul, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, 110-111.
KARAMAĞARALI, Beyhan (2001). “Ereğli Şeyh Şıhabü’d-din Sühreverdi Külliyesi Üzerine Görüşler”, V. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazı ve Araştırmaları Sempozyomu Bildiriler, 19-20 Nisan 2001, (Yay. haz. Sema Alpaslan), Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 307-312.
KARAMAĞARALI, Beyhan (1990). “Hacı Bayram Zâviyesi”, Hacı Bayram Veli Sempozyumu, Bildiriler, 8-9 Mart 1990, Ankara, 91-101.
KARAMAĞARALI, Beyhan (1973). “Anadolu’da XII-XVI. Asırlardaki Tarîkat ve Tekke Sanatı Hakkında”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, (21): 247-276.
KARAASLAN, Nasuhi Ünal-Gülgün Yazıcı (2005). “Çanakkale Kültür Varlıkları (Gelibolu Kitabeleri) Envanteri 2004”, TÜBA Kültür Envanteri Dergisi, 4, İstanbul: Türkiye Bilimler Akademisi, 203- 218.
KARA, Mustafa (2010). Tasavvuf ve Tarîkatlar Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
KARA, Mustafa (2001). “Buhara’dan Bosna’ya Bir Yürüyüş Osmanlılar’ın Tasavvuf Dünyası”, Avrupa’ya İlk Adım Uluslararası Sempozyum 1 Kasım 1999 Gelibolu, (Yay. Haz. Ayşe Yıldız Topuz), İstanbul, 159-176.
KARA, Mustafa (2001). “Balkanlar’da Türk Tasavvuf Edebiyatı’na Genel Bakış”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 10, (2): 1-26.
KARA, Mustafa (1999). Din Sanat Hayat Açısından Tekke ve Zâviyeler, İstanbul: Dergâh Yayınları.
KAFKAS, Metin Erkan (2010). “Gelibolu Mevlevihanesi İç Mimari Tezyinat Programı”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat-Tasarım Dergisi, 1 (1): 61-70.
İZETİ, Metin (2004). Balkanlar’da Tasavvuf, İstanbul: Gelenek Yayınları.
İZ, Mahir (1990). Tasavvuf Mahiyeti, Büyükleri ve Tarîkatlar, (Haz. M. Ertuğrul Düzdağ), İstanbul: Kitabevi Yayınları.
İRDESEL, Mehmet (2003). Gelibolu ve Yöresi Tarihi, Gelibolu: Geltur Ajans Turistik Yayınlar.
İRDESEL, Mehmet (basımyeri ve tarihi yok). Fotoğraf ve Belgelerle Gelibolu Tarihi, Çanakkale.
İNCİ, Nurcan (1985). “18. Yüzyılda istanbul Camilerine Batı Etkisiyle Gelen Yenilikler”, Vakıflar Dergisi, XIX, 223-236.
İNBAŞI, Mehmet (2002), “Balkanlar’da Osmanlı Hakimiyeti ve İskan Siyaseti”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek), 9, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 154-164.
İNALCIK, Halil (2008). “Fatih’e Kadar Çanakkale Gelibolu Osmanlı Üssü ve Osmanlı Venedik Karşılaşması”, Çanakkale Tarihi, I, İstanbul: Değişim Yayınları, 15-44.
İNALCIK, Halil (2003). Osmanlı İmparatorluğunda Klasik Çağ (1300-1600), (çev. Ruşen Sezer), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
İNALCIK Halil (2002). “Osmanlı Devletinin Kuruluşu”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek), 9, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 66-88.
İNALCIK, Halil (2008). “Rumeli”, İslam Ansiklopedisi, 35, 232-235.
İNALCIK, Halil (1964). “Rumeli”, İslam Ansiklopedisi, 9, 766-773.
İNAL, İbnü’l-Emin Mahmud Kemal (1999-2000). Son Asır Türk Şairleri I-IV, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi
İNAL, İbnülemin Mahmud Kemal (1955). Son Hattatlar, İstanbul: Maarif Vekilliği.
İNANÇER, Ömer Tuğrul (1994). “Bayrâmîlik. Zikir Usulü ve Musiki”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, II, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yayını, 107.
IŞIN, Ekrem (1994). “Bayrâmîlik”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, II, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yayını, 104-107.
IŞIN, Ekrem (2013). “Gelibolu Mevlevihanesi”, Aşklar Savaşlar Kahramanlar ve Çanakkale, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 339-343.
IŞIN, Ekrem (2006). İstanbul’da Gündelik Hayat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
HARMAN, Mürüvet (2014). “Yazıcıoğlu Mehmed’in Muhammediye’sinde Yer Alan Cennet ve Cehennem Tasvirleri”, Mukaddime, 5, (1), 89-112.
GÜNAY, Umay (1990). “Hacı Bayram Veli’nin Hayatı ve Eserleri”, Hacı Bayram Veli Sempozyumu Bildirileri, 8-9 Mart 1990, Ankara, 72-75.
GÜMÜŞ, Fatih (2011). “Muhammediye” Adlı Manzum Eserdeki Hadislerin Tahric ve Değerlendirmesi, Rize: Rize Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
GÖVSA, İbrahim Alaettin (1946). “Ahmet Bican Yazıcıoğlu”, Türk Meşhurları Ansiklopedisi, Yedigün Neşriyat, İstanbul, 19.
GÖLPINARLI, Abdülbaki (1997). Türkiye’de Mezhepler ve Tarîkatler, İstanbul: İnkılap Yayınları.
GÖLPINARLI, Abdülbaki (1944). “Bayrâmîye Bayrâmîya”, İslam Ansiklopedisi, 2, MEB Yayınları, 423- 426.
GIBB, Elias John Wilkinson (1943). Osmanlı Şiiri Tarihi, İstanbul: Burhaneddin Matbaası.
GENÇ, İlhan (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, Ankara: AKM Yayınları.
FÜRÜZANFER, Bediuzzaman (1986). Mevlana Celaleddin, İstanbul: MEB Yayınları.
EYÜBOĞLU, İsmet Zeki (1997). Günün Işığında Tasavvuf Tarîkatlar Mezhepler Tarihi, İstanbul: Der Yayınları.
EYİCE, Semavi (2002). “Batı Sanat Akımlarının Değiştirdiği Osmanlı Dönemi Türk Sanatı”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), 15, Ankara: 284-309.
EYİCE, Semavi (1989). “Ahmed Bîcan Türbesi”, İslam Ansiklopedisi, II, 52.
EYİCE, Semavi (1981). “XVIII. Yüzyılda Türk Sanatı ve Türk Mimarisinde Avrupa Neo-Klasik Üslubu”, Sanat Tarihi Yıllığı, IX-X, 163- 189.
EYİCE, Semavi (1962-1963). “İlk Osmanlı Devrinin Dinî- İçtimaî Bir Müessesesi: Zâviyeler ve Zâviyeli Camiler”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 23, (1-2): 25-30.
EVLİYA ÇELEBİ (2001). Seyahatnamesi (haz. Yücel Dağlı, Seyit Ali Kahraman, İbrahim Sezgin), 5. Kitap, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ESRAR DEDE (2000). Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye İnceleme-Metin (haz. İlhan Genç), Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
ERGUN, Sadeddin Nüzhet (1936-1945). Türk Şairleri, İstanbul: Bozkurt Basımevi.
ERGUN, Sadeddin Nüzhet (1955). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi Ondokuzuncu Asırdanberi Bektaşi-Kızılbaş Alevi Şairleri ve Nefesleri, İstanbul: Maarif Kitaphanesi.
ERGİNLİ, Zafer (2002). “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Türk Dervişlerinin İzleri”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), 9, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 107-115.
ERGİN, Nuri (1939). Türk şehirlerinde İmaret Sistemi, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
EREN, Ramazan (1990). Çanakkale ve Yöresi Türk Devri Eserleri, İstanbul: Grafik Sanatlar Matbaacılık.
EREN, Ramazan (1984). Çanakkale ve Kilitü’l-Bahir Köyümüzün Sultanı Câhidî Efendi, İstanbul: Nesil Matbaacılık.
ERDOĞAN, Muzaffer (1976). “Mevlevi Kuruluşları Arasında İstanbul Mevlevihaneleri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, 4-5, 6-35.
ERAYDIN, Selçuk (1994). Tasavvuf ve Tarîkatlar, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
EMECEN, Feridun (1996). “Gelibolu”, İslâm Ansiklopedisi, 14, 1-6.
DURU, Necip Fazıl (2003). “Mevlevî Şeyhi Ağazâde Mehmed Dede ve Mesnevî’nin İlk Onsekiz Beytini Şerhi”, Tasavvuf İlmî ve Akademik Araştırmalar Dergisi, 4, (11), Temmuz-Aralık, 150-175.
DURU, Muhittin Celal (1952). Tarihi Simalardan Mevlevi, İstanbul: Kader Basımevi.
DERMAN, Uğur (2007). “Mevlevilik ve Hat Sanatı”, Aşk Ocağında Can Olmak, (Haz. Ekrem Işın), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 186-197.
DEMİRARSLAN Deniz (2016). “Din ve Tasavvuf Kültüründe Çilehâne Kavramı ve Mekân Özellikleri Açısından Gelibolu Çilehânesi”, Türk Kültürü Hacı Bektaşı Veli Araştırma Dergisi, 77, Ankara, s. 175-196.
DEMİRARSLAN Deniz (2014). “Mekân Tasarım Özellikleri Açısından Gelibolu Mevlevihanesi”,Türk Kültürü Hacı Bektaşı Veli Araştırma Dergisi, 72, Ankara, s. 43-67.
DEDEBABA, Bedri Noyan (2002). Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik, V, Ankara: Ardıç Yayınları.
DAYIOĞLU, Server (2003). Galata Mevlevihanesi, İstanbul: Yeni Avrasya.
DAYIOĞLU, Server (2000). “Osmanlı Sanatındaki Mevlevi Hattatlar ve Divan Edebiyatı Müzesi Koleksiyonu”, Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu Tebliğler 28-30 Mayıs 1999, İstanbul: Eyüp Belediyesi, 320-331.
ÇATALYÜREK, Ali Talip (1996). Divan-ı Hazreti Ahmet Talip İrşadî ve Divan-ı Hazreti Hüseyin Hüsnü, İzmir: Renk Matbaacılık.
ÇAKIR, Mümine (2008). “Kilitbahir’de Medfun İki Şair: Tâlib-i İrşadî ile Hüseyin Hüsnü Baba ve Şiirleri Üzerine Bazı Tespitler”, Çanakkale İli Değerleri Sempozyumları, Eceabat Değerleri Sempozyumu, 27 Ağustos 2008, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayınları, 205-220.
CLAYER, Nathalie - Alexandre POPOVIC (2005). “Osmanlı Döneminde Balkanlar’daki Tarîkatlar”, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf ve Sufiler, (Haz. Ahmet Yaşar Ocak), Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları, 246-266.
ÇELİK, Gözde (2000). İstanbul’da 19. Yüzyıl Abdülmecit Camileri, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
ÇELEBİOĞLU, Amil (1996). Muhammediye, I-II, İstanbul: MEB Yayınları.
ÇELEBİOĞLU, Amil (1989). “Ahmed Bican”, İslam Ansiklopedisi, 2, 49-51.
ÇELEBİOĞLU, Âmil-Kemal ERASLAN (1986). “Yazıcıoğlu veya Yazıcızade”, İslam Ansiklopedisi, 13, 363-368.
ÇELEBİOĞLU, Amil (1976), “Yazıcı Salih ve Şemsiyyesi”, Atatürk Üniversitesi İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, 1, 171-218.
CEBECİOĞLU, Ethem (1999). “Osmanlı Kuruluş Dönemi Doğu Ucunda Sosyo-Kültürel Hareket Başlatan Sufi Bir Önder: Hacı Bayram-ı Veli”, Osmanlı, (ed. Güler Eren), 4, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 410-415.
CEBECİOĞLU, Ethem (1991). Hacı Bayramı Velî, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
CANTAY, Tanju (1988)., “19. Yüzyılın Usta Bir Hattatı Ali Haydar Bey”, Tarih ve Toplum Dergisi, 9, Nisan 1988 (52): 206-208.
CAN, Şefik (1995). Mevlana Hayatı, Şahsiyeti ve Fikirleri, İstanbul: Ötüken.
BULAN, Halil İbrahim (2008). “Cahidi Ahmed Efendi (H:?1070; M:?-1659-60), Çanakkale Tarihi II, (ed. Mustafa Demir), İstanbul: Değişim Yayınları, 843-855
BEYAZİT, Ayşe (2008). Ahmed Bîcan’ın “Müntehâ” İsimli Fusûs Tercümesi Işığında Tasavvuf Düşüncesi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
BERK, Süleyman (2012). İstanbul’un 100 Hattatı, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
BAYRAMOĞLU, Fuat -Nihat Azamat (1992). “Bayrâmiyye”, İslam Ansiklopedisi, V: 269-273.
BAYRAMOĞLU, Fuat (1983). Hacı Bayrâm-ı Velî (Yaşamı, Soyu, Vakfı) I-II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
BAYRAMOĞLU, Ali (1991). “Tel Örgüler Ardında Bir Mevlevihane”, Nokta, 24 Mart 1991: 72-73.
BAYAT, Ali Haydar (1989). “Hüsn-i hat sanatında Mevlevilik ve Mevleviler”, 4. Milli Mevlana Kongresi, 12-13 Aralık 1989, Konya, 85-94.
BATUR, Afife (1985). “Batılılaşma Döneminde Osmanlı Mimarlığı”, Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: 4, 1038-1067.
BAŞKAN, Seyfi (1998). Ankara Hacı Bayram Veli Camii ve Türbesi, Ankara: TC. Kültür Bakanlığı Yayınları.
BARKAN, Ömer Lütfi (2002),” Osmanlı İmparatorluğu’nda Kolonizatör Türk Dervişleri”, Türkler, (ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), 9, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 133-153.
BARKAN, Ömer Lütfi (1943), “Osmanlı İmparatorluğunun Teşekkülü Meselesi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, cilt 1, (2): 343-356.
BARKAN, Ömer Lütfi (1942). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler I: İstilâ Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zâviyeler”, Vakıflar Dergisi, II, 279-386.
BAKIR, Betül (2003). Mimaride Rönesans ve Barok Osmanlı Başkenti İstanbul’da Etkileri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara,.
AYVERDİ, Ekrem Hakkı (1972). Osmanlı Mimarisi, II, İstanbul: İstanbul Fetih Derneği İstanbul Enstitüsü.
AYÖNÜ, Yusuf (2006). “Osmanlılardan Önce Rumeli’de Türkler (1302-1313)”, Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi, XXI/2, 17-33.
ATSIZ, Nihal (1992) Aşık Paşaoğlu Tarihi, İstanbul: MEB Yayınları.
AŞKAR, Mustafa (1999) “Bir Türk Tarîkatı Olarak Halvetiyye’nin Gelişimi ve Halvetiyye Silsilesinin Tahlili”, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, XXXIX, 535-563.
AŞIKPAŞAOĞLU, (1985). Aşıkpaşaoğlu Tarihi, (haz. Nihal Adsız), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
ASLIYÜCE, Erdoğan (2002). Türkistan’dan Anadolu’ya Alpler-Erenler, İstanbul: Yesevi Yayıncılık.
ARSEVEN, Celal Esad (1983). “Türk Ampir Üslûbu”, Sanat Ansiklopedisi, 1, İstanbul: MEB Yayınları, 60-62.
AREL, Ayda (1975). Onsekizinci Yüzyıl İstanbul Mimarîsinde Batılılaşma Süreci, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
ANONİM (Basım tarihi yok). Batı Anadolu ve Rumeli Evliyaları, Çanakkale, Denizli, Edirne, İzmir, Kıbrıs, Kırklareli, Kocaeli, Kosova, Kütahya, Macaristan, Makedonya, Manisa, Muğla, Romanya, Sakarya, Tekirdağ, Ukrayna, Uşak, Yalova, Yunanistan, cilt 1-2, İstanbul: Türkiye Gazetesi Yayınları.
ANONİM (1978). “Ahmed Bican”, İslam Ansiklopedisi, 1: 181-182.
ALTUĞ, Orhan (2008). “Gelibolu Mevlevihanesi Kubbe Kuşağında Yer Alan Ta’lik Hatların Restorasyon Sonrası Durumu ve Yazıların Yeniden Yazılması İçin Uygulamalı Öneriler”, Gelibolu Değerleri Sempozyumu 27–28 Ağustos 2008, Çanakkale: Boğaz Matbaası, 167-190.
ALTUĞ, Orhan (2006). “Mevlevihanelerde Hat Sanatı ve Gelibolu Mevlevihanesi Yazıları”, Uluslararası Düşünce ve Sanatta Mevlana Sempozyum Bildirileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 25-28 Mayıs 2006, İstanbul: 545-560.
ALPASLAN, Ali (1984). “Türk Yazı Sanatı ve Mevlevilik”, Türk Hattatları XV. Yüzyıldan Günümüze Kadar Gelmiş Ünlü Hattatların Hayatları ve Yazılarından Örnekler, (Haz. Şevket Rado), Yayın Matbaacılık, İstanbul: 206-252.
ALPASLAN, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
AKTEPE, Münir (1953). “XIV. ve XV. Yüzyıllarda Rumeli’nin Türkler Tarafından İskânına Dair”, Türkiyat Mecmuası, X: 299-312.
AKTEPE, Münir (1950). “Osmanlıların Rumelide İlk Fetihleri: Çimpe Kalesi”, Tarih Dergisi, 2: 283-307.
AKKUŞ, Ahmet (2010). Yazıcıoğlu Muhammed ve Muhammediye Adlı Eserinin Kültür Tarihimizdeki Yeri, Rize: Rize Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
AKIN, Günkut (1993). “Tanzimat ve Bir Aydınlanma Simgesi”, Osman Hamdi Bey ve Dönemi Sempozyumu, 17-18 Aralık 1992, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul: 123-133.
AHMED BÎCAN (1999). Dürr-i Meknûn (Saklı İnciler), (çev. Necdet Sakaoğlu), Tarih Vakfı İstanbul: Yurt Yayınları.
ABDÜLKADİROĞLU, Abdülkerim (2005). Kastamonu’da Bayramilik ve Şemsizade Ailesi, Ankara: Anıl Matbaası.