TÜRK DEMOKRASİSİNDEKİ KESİNTİLER VE 15 TEMMUZ KALKIŞMASININ HEDEFİNDEKİ TÜRKİYE

Dünyanın en büyük 10 ekonomisinden birisi olma hedefi ile yol alan Türkiye, son yıllarda iktisadi alanda yakaladığı başarısını sosyal hayatında elde ettiği kazanımları ile bütünleştirmiş; refahın paylaşılması ve ekonomik istikrarın sürdürülmesi adına önemli yatırımlar gerçekleştirmiştir. Bölgesel aktör olmak yerine küresel güç olmak anlayışının ön plana çıktığı bu dönemde, yerli ve milli üretim hamlesi başlatılmış, insan odaklı politikalar oluşturulmuş ve Türkiye’nin 2023 Vizyonu şekillendirilmiştir. Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) 3 Kasım 2002’deki seçimlerde meclis çoğunluğunu kazanarak tek başına iktidara gelmesi ile başlayan bu yeni dönemde, milli iradenin korunması ve temsil edilmesi; demokrasinin geliştirilmesi; temel hak ve hürriyetlerin güvence altına alınması; adalet ve eşitlik gibi kavramların yaygınlaştırılması benimsenmiştir. Bu ilkeleri gerçekleştirmek amacıyla hareket eden AK Parti Hükümeti, iktidarı boyunca icraatlarını hazmedemeyen yapılar ve terör örgütleri ile de mücadele etmek zorunda kalmıştır. Türkiye’nin bu noktadaki kazanımlarını tehdit olarak gören Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ise Türk Silahlı Kuvvetleri içindeki yapılanmış terör unsurları ile birlikte 15 Temmuz kalkışmasını gerçekleştirmiştir. Milli iradeyi ve onun temsilcilerini ortadan kaldırmayı hedefleyen bu girişim, vatandaşların ülkesine ve devletine sahip çıkması ile başarısız olmuş; buna karşın gençlerin ve çocukların henüz bilmediği darbe kavramını tekrar onların hafızasını sokmuş ve gündeme getirmiştir. Bu çalışmada, 15 Temmuz Kalkışması süreci, Türkiye’nin demokrasi tarihindeki kesintileri, milli irade, meşruiyet ve gayri nizami harp kavramları toplumsal gerçeklik bağlamında tartışılacaktır.

INTERRUPTIONS IN DEMOCRACY OF TURKEY: A COUNTRY TARGETED BY THE 15TH OF JULY COUP ATTEMPT

On her way to reaching the goal of becoming one the countries among the first ten largest economies of the world, Turkey in recent years, have successfully integrated the economic achievements with social gains in people’s lives and made important initiatives to share prosperity and maintain economic stability. In this period, by giving priority to the perspective to have say in the international arena, instead of being just one of regional powers, Turkey have started new steps to increase local and national productions, implemented human-oriented policies and created the Vision 2023 of the Republic of Turkey. In this new period when the Justice and Development Party (AK Party) come to power after winning a clear majority in the first election held on November 3, 2002, principle policies adopted were unconditional protection and representation of national will; development of democratic standards and related institutions; guaranteeing fundamental rights and freedoms; spreading the principles of concepts of justice, equality and freedom. All along the AK Party governments have always been fighting against and struggling with such structures and terrorist organizations that did not accepts and could not digest these principles. Having seen these achievements of Turkey in these fields as a treat to its own agenda, Fethullah Terror Organization (FETO), started a coup attempt on 15th of July 2016 not in command and control chain of Turkish Armed Force but by elements of this terror organization infiltrated into the army officers; however, this attempt was failed because of the actions of citizens claiming their country and state. This attempt aiming to eliminate the national will and its representatives also brought back into peoples’ social life memories and the concept of coup that was unknown to children and youth for so long. This study discusses the 15th of July coup attempt by the FETO in its aftermaths, interruptions in the history of Turkish democracy, and concepts of national will, military tutelage, legitimacy and irregular warfare will also be discussed in their social realities.

Keywords:

15th of July Coup Attempt, Democracy, Military Tutelage, National Will Irregular War,

PDF

___

Adalet ve Kalkınma Partisi Seçim Broşürü, 2007.
Anadolu Ajansı, “Cumhurbaşkanı Erdoğan Milleti Meydanlara Davet Etti”, https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/cumhurbaskani-erdogan-milletimeydanlara-davet-etti/608285 (Erişim Tarihi: 07.06.2020).
Anadolu Ajansı, “Evren ve Şahinkaya’ya Müebbet”, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/evren-ve-sahinkayaya-muebbet/150141 (Erişim Tarihi: 06.06.2020).
Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/dis-politika-genel.tr.mfa
“AKP Tek Başına”, Milliyet, 4 Kasım 2002, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/GununYayinlari/b5Ii5N_x2F_ci2iBbo_ x2B_rnfl8RQ_x3D__x3D_ (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
“Hükümetten Sert Yanıt”, Milliyet, 29 Nisan 2007, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/GununYayinlari/ svkE1YwGAM01Vu0KW6iLpw_x3D__x3D_ (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
BAYRAKLI, Enes, “Almanya’nın FETÖ Politikası”, Uluslararası 15 Temmuz ve Darbeler Sempozyumu, C.3, Kocaeli, 2017, ss. 503-512.
BON, Gustave Le, Kitleler Psikolojisi, Çev. Selahattin Demirkan, Yağmur Yayınevi, İstanbul, 1976.
DEMİR, Sertaç Timur ve ÇAĞLAR, İsmail, FETÖ’nün 15 Temmuz Darbe Girişiminin İletişim Stratejisi, SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017.
ERDOĞAN, Recep Tayyip, Küresel Barış Vizyonu, Medeniyetler İttifakı Yayınları, Haz: Prof. Dr. Bekir Karlığa, İstanbul, 2012.
İŞCAN, Mehmet Zeki, “FETÖ’nün Teolojik Arkaplanı”, Siyasi, Sosyal, Kültürel ve Dini Boyutlarıyla 15 Temmuz ve FETÖ, Ed. İbrahim Turan, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, Samsun, 2018, ss. 61-83.
ORTAYLI, İlber, Türkiye’nin Yakın Tarihi, Kronik Kitap, 31. Baskı: İstanbul, 2018.
POLATOĞLU, Aykut, Kamu Yönetimi Genel İlkeler ve Türkiye Uygulaması, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara, 2001.
ÜNAY, Sadık ve DİLEK, Şerif, 15 Temmuz: Başarısız Bir Darbe Girişiminin Ekonomi Politiği, SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017.
ERCAN, Murat, “15 Temmuz Sonrası Türkiye-AB İlişkileri; İlişkilerin Gelecek Öngörüsü”. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, S.63, 2017, ss. 14-28. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abuhsbd/issue/35955/403167
GİRİTLİ, İsmet, “Atatürk ve Cumhuriyet”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.19, S.56, Türkiye, 2003, ss. 457-466. https://www.atam.gov.tr/wp-content/uploads/%c4%b0smetG%c4%b0R%c4%b0TL%c4%b0-Atat%c3%bcrk-ve-Cumhuriyet1.pdf
KARAGÖL, Erdal Tanas, “15 Temmuz Darbe Girişimi ve Türkiye Ekonomisi”, Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, C.6, S.2, 2016, ss. 37-49. DOI: 10.31679/adamakademi.285017.
KOMŞUOĞLU, Ayşegül, “Siyasal Yaşamda Bir Lider Süleyman Demirel”, Bengi Yayınları, İstanbul, 2008’den akt. GÜZEL, Süleyman Çağrı, “Süleyman Demirel’in Askeri ve Sivil Bürokrasi ile İlişkileri”, e-Şarkiyat İlim Araştırmaları Dergisi, C.9, S.2, 2017, ss. 545-565. https://dergipark.org.tr/sarkiat/issue/30758/322082
ÖNDER, Meltem, “1960 Darbesi Sürecinde Akis Dergisi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C.14, S.28, 2014, ss. 257-280. https://ataturkilkeleri.deu.edu.tr/ai/uploaded_files/file/dergi%2028/10_ meltem_onder.pdf
Adalet ve Kalkınma Partisi Parti Programı, https://www.akparti.org.tr/parti/parti-programi/ (Erişim Tarihi: 28.05.2020).
Ahaber, “Hürriyet Gazetesinin Bu Manşetini Hatırladınız Mı?”, https://www.ahaber.com.tr/gundem/2014/08/10/hurriyetgazetesinin-bu-mansetini-hatirladiniz-mi (Erişim Tarihi: 28.05.2020).
İrem Köker, “15 Temmuz Darbe Girişimi Türkiye’nin Dış Politikasını Nasıl Değiştirdi?”, BBC Türkçe, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-40617746 , (Erişim Tarihi: 15.05.2020).
İsmet İnönü Vakfı, http://www.ismetinonu.org.tr/akis-1960/ , (Erişim Tarihi: 31.05.2020).