İMPARATORLUKTAN CUMHURİYETE TÜRKİYE’DE ASKERİ DARBELER VE TOPLUM

Türkiye’de askeri darbeler, imparatorluktan cumhuriyete miras kalan bir gelenektir. Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde gerçekleşen darbelere, genel olarak halk tepkisiz kalmıştır. Askeri darbelerin başarıya ulaşmasında, siyasetçilerin ve halkın ortak hareket edememesi en büyük etken olmuştur. Bu çalışmada Türkiye’deki askeri darbelere karşı halkın nasıl bir tepki gösterdiği ele alınmaktadır. Türkiye’de askeri darbeler, imparatorluktan cumhuriyete miras kalan bir gelenektir. Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde gerçekleşen darbelere, genel olarak halk tepkisiz kalmıştır. Askeri darbelerin başarıya ulaşmasında, siyasetçilerin ve halkın ortak hareket edememesi en büyük etken olmuştur. Bu çalışmada Türkiye’deki askeri darbelere karşı halkın nasıl bir tepki gösterdiği ele alınmaktadır.

FROM EMPIRE TO REPUBLIC MILITARY COUPS IN TURKEY AND TURKISH SOCIETY

Military coups in Turkey are a tradition inherited from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey. People generally remained unresponsive to the coups in the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. The failure of the politicians and the public to act jointly was the most important factor in the success of the military coups. This study examines how the public reacts against military coups in Turkey. Military coups in Turkey are a tradition inherited from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey. People generally remained unresponsive to the coups in the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. The failure of the politicians and the public to act jointly was the most important factor in the success of the military coups. This study examines how the public reacts against military coups in Turkey.

___

  • Cumhuriyet
  • AHMAD, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945 – 1980), Hil Yay., İstanbul, 1996.
  • AKŞİN, Sina, Şeriatçı Bir Ayaklanma 31 Mart Olayı, İmge Yay., Ankara, 1994.
  • ÇELİK, Hüseyin, Ali Suavî ve Dönemi, İletişim Yay., İstanbul, 1994.
  • GEORGEON, François, Sultan Abdülhamid, İletişim Yay., İstanbul, 2012.
  • HALE, William, 1789’dan Günümüze Türkiye’de Ordu ve Siyaset, Hil Yay., İstanbul, 1994.
  • İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klâsik Çağ (1300-1600), Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2003.
  • KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. IX, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara, 1999.
  • KARPAT, Kemal, Türk Demokrasi Tarihi Sosyal, Ekonomik, Kültürel Temeller, Afa Yay., İstanbul, 1996.
  • KAYALI, Kurtuluş, Ordu ve Siyaset 27 Mayıs – 12 Mart, İletişim Yay., İstanbul, 1994.
  • MARDİN, Şerif, Yeni Osmanlı Düşüncesinin Doğuşu, İletişim Yay., İstanbul, 1996.
  • ONARAN, Burak, Padişahı Devirmek, Osmanlı Islahat Çağında Düzen ve Muhalefet: Kuleli (1859), Meslek (1867), İletişim Yay., İstanbul, 2018.
  • ORTAYLI, İlber, Tanzimattan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, Hil Yay., İstanbul, 1985.
  • TUNAYA, Tarık Zafer, Hürriyet’in İlanı, Arba Yay., İstanbul, 1996.
  • Türk Anayasa Metinleri, (Haz. Suna Kili – A. Şeref Gözübüyük), Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul, 2000.
  • ZÜRCHER, Erik Jan, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yay., İstanbul, 2019.
  • AKÇA, İsmet, “12 Mart Askeri Müdahalesi: İthal İkameci Kapitalizm, Sınıf Dinamikleri ve Bürokratik-Otoriterizm”, Osmanlı’dan Günümüze Darbeler, (Haz. Mehmet Ö. Alkan), Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul, 2017, ss. 248-268.
  • LEWİS, Bernard, “Türkiye’de Demokrasi”, Demokrasinin Türkiye Serüveni, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2003, ss. 9-32.
  • MARDİN, Şerif, “Yeni Osmanlılar”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, VI, İletişim Yay., İstanbul, 1985, ss. 1698-1701.
  • ÖZTAN, Güven Gürkan, “Demokrasi Kaybı: Karşılaştırmalı Perspektiften Türkiye’de Askeri Müdahaleler”, Osmanlı’dan Günümüze Darbeler, (Haz. Mehmet Ö. Alkan), Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul, 2017, ss. 101-124.