TÜRKİYE’DE STRATEJİK LİDERLİK ALANINDA HAZIRLANMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de stratejik liderlik konusunda hazırlanmış lisansüstü tezlerin değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemini; YÖK Ulusal Tez Veri Tabanında yer alan ve erişime açık ve kısıtlı olarak ulaşılabilen 40 tez oluşturmaktadır. Araştırma, 1998- 2018 yılları arasında Türkiye’de stratejik liderlik alanında yapılmış olan lisansüstü tezleri kapsamaktadır. Araştırma kapsamına giren tezler; tezin yayınlanma yılı, tezin hazırlandığı üniversite, enstitü, anabilim dalı, tezin türü, çalışılan değişken türü, anahtar sözcük, ölçekler, yöntem ve araştırma sonuçları değişkenlerine göre incelenmiştir. Verilerin analizinde “içerik analizi” tekniği kullanılmıştır. Analiz sonucunda; stratejik liderlik alanında yazılan tezlerde özellikle 2013 yılından sonra artış yaşandığı görülmüştür. Tezlerin çoğunda nicel araştırma yönteminin kullanıldığı ve bu yöntemde genellikle uluslararası alanda kullanılan ölçeklerin tercih edildiği gözlenmiştir. Konunun 33 farklı değişkenle ilişkilendirildiği, anahtar sözcük olarak; stratejik liderlik, liderlik, strateji ve stratejik yönetim terimlerinin sıklıkla kullanıldığı görülmüştür. Konunun çoğunlukla eğitim, özel sektör ve sağlık sektöründe ele alındığı görülmüştür.

THE ANALYSIS OF THE POSTGRADUATE THESIS WRITTEN ON STRATEGIC LEADERSHIP IN TURKEY

The aim of this study was to evaluate the graduate thesis of strategic leadership in Turkey. The sample of research; it consists of 40 theses in YÖK National Thesis Database which are accessible and restricted. Research, between 1998 and 2018, includes graduate theses that have been made in the areas of strategic leadership in Turkey. Theses within the scope of the research was examined; according to year of publication of the thesis, university, institute, department, type of thesis, type of variable studied, keyword, scales, method and research results variables. “Content analysis” technique was used for data analysis. As a result of the analysis; it was seen that there was an increase especially in the theses written in the field of strategic leadership after 2013. It was observed that most of the theses used quantitative research method and scales generally used internationally were preferred in this method. The subject is associated with 33 different variables; as a keyword; the terms of strategic leadership, leadership, strategy and strategic management are frequently used. It was seen that the issue was mostly addressed in education, private and health sectors.

PDF

___

Adair, J. (2004). Etkili Stratejik Liderlik. (Çev.) Güneş, S. F., İstanbul:Babiali Yayıncılık.
Altınkurt, Y. (2007). Eğitim Örgütlerinde Stratejik Liderlik ve Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Uygulamaları, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eskişehir.
Aydın, H. (2004). Reinventing the art of strategic leadership and planning future, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi, İstanbul.
Aydın, M. K. (2012). Kamu ve özel ilköğretim okulu müdürlerinin stratejik liderlik özellikleri ile kurumlarının örgütsel öğrenme düzeyleri arasındaki ilişki, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, Ankara
Besler, S. (2001). İşletmelerde stratejik liderlik süreci ve Türkiye`deki özel dektör işletmelerinde üst düzey yöneticilerin stratejik liderlik uygulamalarına ilişkin bir araştırma, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Eskişehir.
Besler, S. (2004). İşletmelerde Stratejik Liderlik, İstanbul: Beta Yayınları.
Biçer, M. (2015). İlk ve ortaokul müdürlerinin stratejik liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Anabilim Dalı, İstanbul.
Bilgin, D. G. (2014). Sivil toplum kuruluşlarında stratejik liderlik: Uluslararası operasyonlar yürüten Türk yardım dernekleri üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Toplam Kalite Yönetimi Anabilim Dalı, Düzce.
Çakmak, Y.E. (2018). Stratejik liderlik ve duygusal emek arasındaki ilişki: Ardahan ili okul yöneticileri örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ardahan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Ardahan.
Çoban, Ö. (2016). Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı yöneticilerinin örgütsel değişimi yönetme yeterlikleri ile stratejik liderlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı, Ankara.
Demiraslan, E. (2018). Okul yöneticilerinin stratejik liderlik davranışları üzerine bir araştırma: Erdemli örneği, Yüksek Lisan Tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
Düzgün, A. (2018). Stratejik liderlik, sosyal sermaye ve performans arasındaki ilişkiler: ISO 500 işletmelerinde nitel bir araştırma, Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İşletme Bilim Dalı, İstanbul.
Elma, R. (2010). Kamu yönetiminde kurumsal dönüşüm ve stratejik liderlik, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kamu Yönetimi Bilim Dalı, Karaman.
Emiroğlu, Ç. (2015). Perceptıons of top managers related to strategıc leadershıp: a research on prıvate ports ın Turkey, Master’s Thesıs, Dokuz Eylül Unıversıty, Graduate School of Socıal Scıences Department of Marıtıme Busıness Admınıstratıon, İzmir.
Eren, E. (1998). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Yayım Dağıtım A.Ş.
Ergen, T. (2011). Stratejik liderlik ve takım çalışmasındaki rolü -Erzurum ili 112 Acil Sağlık Hizmetlerinde bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Erzurum.
Göğüş, Ç. (2014). Gaziantep ilindeki okul müdürlerinin stratejik liderlik özelliklerinin öğretmenler tarafından değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Anabilim Dalı, İstanbul.
Göktepe, A. O. (2004). Stratejik liderlik özelliklerinin analizi ve bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Çanakkale.
Hıtt, M. A., Hoskisson, R. E. ve Ireland, R. D. (1990). “Mergers and Acquisitions and Managerial Commitment to Innovation in M-form Firms”, Strategic Management Journal, 11 (Special Issue), 29-47.
Hitt, M.A.; Hoskisson, R.E.; Ireland, R.D. (2007). Management of Strategy (International Student Edition). China: Thomson South-Western.
Ireland, R.D. ve Hitt, M.A. (1999). “Achieving and Maintaining Strategic Competitiveness in the 21st Century: The Role of Strategic Leadership”, Academy of Management Executive, 13(1), 43- 57.
Ivancevich, J.M.; Matteson, M.T. (2002). Organizational Behavior and Management. New York: McGraw-Hill Irvin.
Kılınçkaya, B. (2013). İl milli eğitim müdürlerinin stratejik liderlik özellikleri araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı, Ankara.
Kızıl, S. (2016). Yöneticilerin stratejik liderlik davranışlarının kurumsal itibar algısı üzerine etkisinde örgütsel özdeşleşmenin ve kurumsal sosyal sorumluluğun rolü, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
Köse, A. A. (2018). Özel okul müdürlerinin stratejik liderlik davranışları ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, Ankara.
Naktiyok, A. (2004), İç Girişimcilik, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Onaç, Ü. (2013). MEB'e bağlı ortaöğretim kurumlarında TKY ve stratejik liderlik : İzmir ili Menderes ilçesi örneği, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
Önder, H.C. (2014). Üniversite yöneticilerinin stratejik liderlik davranışlarına ilişkin akademisyen algıları (AİBÜ örneği), Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, Bolu.
Öntürkler, Y. (2014). Okul yöneticilerinin stratejik liderlik özelliklerinin araştırılması: Gölbaşı örneği, Yüksek Lisans Tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalı, İşletme Bilim Dalı, Ankara.
Özdemir, P. (1998). Stratejik liderlik ve bir uygulama araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Gebze.
Paksoy, A. (2008). Kamu ve özel bankalarda stratejik liderlik uygulamalarına ilişkin bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, İstanbul.
Pearce, J.A.; Robinson, R.B. (2007). Strategic Management: Formulation, Implementation, and Control (10. bs.). New York: McGraw-Hill Irwin.
Pisapia, J. (2009). The Strategic Leader, Charlotte: Information Age Publishers.
Sert, G., Kurtoğlu M., Akıncı M. ve Seferoğlu S.S. (2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: bir içerik analizi çalışması, Akademik Bilişim’12, 12. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, s.351-357.
Sert, Ş. (2015). Stratejik Liderlik-Çağ ve Nema Öğretim İşletmeleri A.Ş. Stratejik Liderlik Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
Sevinç, A. A. (2009). İşletmelerde stratejik liderlik ve bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Malatya.
Sullivan, G.R. ve Harper, M.V. (1997), Umut Bir Yöntem Olamaz (Çev.) Dicleli, A. B., İstanbul:Boyner Holding Yayınları.
Şahinli, S. (2018), Sağlık yöneticilerinin stratejik liderlik davranışlarının kriz yönetimi üzerine etkisi: İstanbul ili özel hastaneler uygulaması, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, İşletme Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, Sakarya.
Şeremet, M. (2013). Sağlık sektörü yöneticilerinin stratejik liderlik özelliklerinin değerlendirilmesi: Balıkesir ili kamu hastanelerine yönelik bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Hastane ve Sağlık Kur. Yön. Bilim Dalı, Ankara.
Şişik, Ş. K. (2015). Öğretmen perspektifinden okul müdürlerinin stratejik liderlik davranışların değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalı / İşletme Bilim Dalı, İstanbul.
Tankişi, B. (2018). Stratejik liderlik ile inovasyon yönetimi arasındaki ilişki: Otomotiv bayileri üzerine nitel bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Toplam Kalite Yönetimi Anabilim Dalı, Düzce.
Taş, Y. F. (2009). Toplam kalite yönetimi ve stratejik liderlik, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İzmir.
Taşdemir, B. (2017). Algılanan stratejik liderlik davranışı ve iş tatmini ilişkisi: Örgütsel bağlılığın aracılık rolü, Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İşletme Yönetimi Bilim Dalı, Ankara.
Turan, B. (2014). Yöneticilerin çevresel belirsizlik algısının stratejik liderlik davranışı üzerindeki rolü: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi yöneticileri üzerinde bir uygulama, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Erzurum.
Uçar, A. (2017). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin duygusal zeka ve stratejik liderlik davranışlarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı, Konya.
Uğurluoğlu, Ö. (2009). Hastane Yöneticilerinin Stratejik Liderlik Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Programı, Ankara.
Ülgen, H.ve Mirze, S.K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim, 2. Baskı, İstanbul: Literatür Yayınları.
Ülker, H.B. (2017). Sağlık kuruluşlarında yöneticilerin stratejik liderlik özelliklerinin değerlendirilmesi (Sivas ili Numune Hastanesi örneği), Yüksek Lisan Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Kurumları Yöneticiliği Anabilim Dalı, Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bilim Dalı, Sivas.
Ülker, M. (2009). Okul yöneticilerinin stratejik liderlik özelliklerine ilişkin öğretmen algıları, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı, Kocaeli.