POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYENİN İŞ TATMİNİNE ETKİSİ: TURİZM SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Rakipler arasında farklılaşmanın büyük ölçüde sahip olunan insan kaynağına bağlı olduğu hizmet sektöründe iş görenlerin sahip oldukları pozitif psikolojik sermaye ve iş tatmini arasındaki ilişkinin tanımlanması insan kaynağının verimli yönetilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu araştırmanın amacı konaklama işletmesi çalışanlarının demografik özelliklerinin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri üzerinde farklılığa sebep olup olmadığını ve pozitif psikolojik sermaye ile alt boyutlarının (iyimserlik, öz yeterlilik, umut ve dayanıklılık) iş tatmini üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini Antalya faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinin çalışanları oluşturmaktadır. Araştırmada, çalışanların bireysel özelliklerini belirlemeye yönelik sorular ile PPS ölçeği ve iş tatmini ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. 430 anket üzerinden yapılan değerlendirmeler için yüzde ve frekans analizi, t testi, Anova testi, korelâsyon analizi ile tek değişkenli regresyon analizinden faydalanılmış, elde edilen bulgular alan yazını ışığında yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyet, yaş ve medeni durumun sahip olunan pozitif psikolojik sermaye üzerinde belirleyici olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca pozitif psikolojik sermayenin ve tüm alt boyutlarının çalışanların iş tatmini üzerinde farklı düzeylerde etkisi olduğu belirlenmiştir.

THE EFFECT OF POSITIVE PSYCHOLOGICAL CAPITAL ON WORK SATISFACTION: A RESEARCH IN TOURISM SECTOR

Defining the relationship between the positive psychological capital and job satisfaction of the employees in the service sector, where the differentiation between competitors depends to a large extent on the human resources, is very important in terms of efficient management of human resources. The aim of this study is to determine whether demographic characteristics of accommodation workers cause a difference on positive psychological capital levels and the effect of positive psychological capital and its sub-dimensions (optimism, self-efficacy, hope and endurance) on job satisfaction. The population of the research consists of the employees of five-star hotels operating in Antalya. In the study, a questionnaire consisting of three parts, PPS scale and job satisfaction scale, was used to determine the individual characteristics of the employees. For the evaluations made on 430 questionnaires, percentage and frequency analysis, t test, Anova test, correlation analysis and univariate regression analysis were used and the findings were interpreted in the light of literature. As a result of the study, it was concluded that gender, age and marital status were determinant on positive psychological capital. In addition, it was determined that positive psychological capital and all its sub-dimensions had different effects on the job satisfaction of the employees.

PDF

___

Agho, A. O., Mueller, C. W., Price, J. L. (1993). Determinants of Employee Job Satisfaction: An Emprical Test of a Causal Model. Human Relations, 6(8), 1007-1027.
Akçay, V. H. (2011). Pozitif Psikolojik Sermayenin Kişisel Değerler Bakımından İş Tatminine Etkisi ve Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Biçkes, D. M., Yılmaz,C., Demirtaş ,Ö., Uğur,A. (2014). Duygusal Emek İle İş Tatmini Arasındaki İlişkide Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(2), 97-121.
Araz, Y. (2013). Pozitif Psikolojik Sermayenin İş Yaşamına Etkisi Üzerine Yapılmış Çalışmaların İçeriksel Analizi. https://docplayer.biz.tr/2122193-Pozitif-psikolojik-sermayenin-is-yasamina-etkisi- uzerine-yapilmis-calismalarin-iceriksel-analizi.html. (Erişim Tarihi: 5.8.2019).
Avey, J., Wernsing, T., Luthans, F. (2008). Can Positive Employees Help Positive Organizational Change? Impact of Psychological Capital and Emotions on Relevant Attitudes and Behaviors. Journal of Applied Behavioral Science, 44(1), 48- 70.
Avey, J., Patera, J. L., West, B. J. (2006). The Implications of Positive Psychological Capital on Employee Absenteeism. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(2), 42-60.
Basım, H.N., Şeşen, H., (2009), Örgütsel adalet algısı-örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde iş tatmininin aracılık rolü. 17. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Eskişehir, 21-23 Mayıs.
Biçkes, D. M. Yılmaz,C. Demirtaş ,Ö., Uğur,A. (2014). Duygusal Emek İle İş Tatmini Arasındaki İlişkide Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(2), 97-121.
Cervone, D., Pervin, A. L. (2016). Personality Theory and Research. (Çev. ed. M. Baloğlu), 12. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
Çetin, F. (2011). The Effects of the Organizational Psychological Capital on the attitudes of Commitment and Satisfaction: A Public Sample in Turkey. European Journal of Social Sciences, 21(3), 373-380.
Çetin, F., Basım, N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(6), 121-137.
Dönmez, B. (2014). Pozitif Psikolojik Sermaye ile İşe İlişkin Duyuşsal İyelik Algısı, İş Doyumu, İş gören Performans ve Yaşam Doyumu İlişkilerinin Seyahat Acentası Çalışanları Örneklerinde İncelemesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimle Enstitüsü, Mersin.
Erdem, H.; Kalkın, G., Deniz, M. (2016). Kişilik özelliklerinin ve kontrol odağının psikolojik sermaye üzerine etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 7(16),26-43.
Erkuş, A., Fındıklı, M.A. (2013). Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(2), 302-318.
Gooty, J., Gavin, M. , Johnson, P., Lance Frazier, M., Snow, D. (2009). In the Eyes of the Beholder: Transformational Leadership, Positive Psychological Capital, and Performance. Journal of Leadership and Organizational Studies, 15 (4), 353- 367.
Hackman, R., Oldham, G.R., (1975). Development of the Job Diagnostic Survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159-170.
Keleş, N. H. (2011). Pozitif Psikolojik Sermaye: Tanımı, Bileşenleri ve Örgüt Yönetimine Etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 345-350.
Kırel Ç., (1999). Esnek Çalışma Saatleri Uygulamalarında Cinsiyet, İş Tatmini ve İş Bağlılığı İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(2), 115-136.
Koç, H., Kızanlıklı, M. (2017). İş-aile ve aile-iş yaşamı çatışması ile işgören performansı arasındaki ilişki: Otel işletmelerinde bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Özel Sayı:1, 114-130.
Kutanis, R., Oruç, E. (2014). Pozitif Psikolojik Sermaye Üzerinde Kavramsal Bir İnceleme. The Journal of Happiness & Well-Being, 2(2), 145-159.
Larson, M., Luthans, F. (2006). Potential Added Value of Psychological Capital in Predicting Work Attitudes. Journal of Leadership and Organizational Studies,13 (1), 45-62.
Lin, T. L. (2013). The relationships among perceived organization support, psychological capital and Employees’ Job burnout in international tourist hotels. Life Science Journal, 10 (3), 2104-2112.
Luthans, F., Youssef, C. M. (2007). Emerging positive organizational behavior. Journal of Management, 33(3), 321-349.
Luthans, F. Luthans, K. W., Luthans, B. C. (2004). Positive psychological capital: Beyond human and social capital. Business Horizons, 47(1), 45-50.
Luthans, F., Youssef, C. M. (2004). Human, social, and now positive psychological capital management:: Investing in people for competitive advantage. Organizational Dynamics, 33(2), 143-160.
Luthans, Fred - Avey, James B. - Avolio, Bruce J., Norman, Steven M. -Combs, Gwendolyn M. (2006). Psychological Capital Development: Toward a Microintervention. Journal of Organizational Behavior, 27, 387-393.
Mısırlı, İ. (2002). Turizm sektöründe meslek standartları ve mesleki belgelendirme sistemi (Sertifikasyon), Anatolia Turizm Araştırma Dergisi, 13(1), 39-55.
Myers, G. D. (2015). Social Psychology. (Çev. ed. S. Akfırat), 10. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
Nguyen, T. D., Nguyen, T. (2011). Psychological Capital, Quality of Work Life, and Quality of Life of Marketers: Evidence from Vietnam. Journal of Macro Marketing, 1-9.
Norman, S. M., Avey, J., Nimnicht, J. L., Pigeon, N. (2010). The Interactive Effects of Psychological Capital and Organizational Identity on Employee Organizational Citizenship and Deviance Behaviors. Journal of Leadership and Organizational Studies, 17(4), 380-391.
Ocak, M., Güler, M, Basım, H. N. (2016). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Tutumları Üzerine Etkisi: Bosnalı Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 113-130.
Paek, S., Schuckert, M., Kim, T. T., Lee, G. (2015). Why is hospitality employees’ psychological capital important? The effects of psychological capital on work engagement and employee morale. International Journal of Hospitality Management, 50, 9-26.
Polatçı, S. (2011). Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş Aile Yayılımı ve Psikolojik İyi Oluşun Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
Polatçı ,S. (2014). Psikolojik Sermayenin Görev ve Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkileri: Polis Teşkilatında Bir Araştırma, Ege Akademik Bakış, 1(1), 115-124.
Seligman, M.E.P. (2002). Authentic happiness. New York: Free Press.
Snyder, C. Rick (2000), Handbook of Hope, San Diego: AcademicPress.
Uğurlu Kara, A, Begenirbaş, M . (2016). Çalışanların Psikolojik Sermaye Algıları Onların Duygusal Rol Davranışlarını Etkiler Mi? : Turizm Sektöründe Bir Araştırma. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1).
Walumbwa, F., Luthans, F. , Avey, J., Oke, A. (2011). Authentically leading groups: The Mediating Role of Collective Psychological Capital and Trust. Journal of Organizational Behavior, 32, 4-24.
Yıldırım S., (1995). Yöneticilerin Algıladıkları İş Tatmini. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,50(1–2),